مُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُؤَلَّفَةِ قُلوبُهُمْ: (وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلوبُهُمْ وَ في الرِّقابِ)«مُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ» به معنای پیوند و جمع شدن با میل و
رغبت است.
آن‌چه از تعبير «مؤلفة قلوبهم» فهميده مى‌شود آن است كه يكى از مصارف
زکات كسانى هستند كه به خاطر ايجاد
الفت و
محبت به آن‌ها زكات داده مى‌شود، ولى آيا منظور از آن كفار و غير مسلمانانى است كه به خاطر استفاده از همكارى آن‌ها در
جهاد از طريق كمک مالى تشويق مى‌شوند؟ يا مسلمانان ضعيف الايمان را نيز شامل مى‌گردد؟
همان‌گونه كه در مباحث فقهى گفته شده و مفهوم
آیه، و همچنين پاره‌اى از روايات كه در اين زمينه وارد شده مفهوم وسيعى دارد، و تمام كسانى را كه با تشويق مالى، از آن‌ها به
نفع اسلام و مسلمين جلب محبت مى‌شود، در بر مى‌گيرد، و دليلى بر تخصيص آن به كفار نيست.
به موردی از کاربرد «مُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(إِنَّما الصَّدَقاتُ لِلْفُقَراء وَ الْمَساكينِ وَ الْعامِلينَ عَلَيْها وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلوبُهُمْ وَ في الرِّقابِ وَ الْغارِمينَ وَ في سَبيلِ اللّهِ وَ ابْنِ السَّبيلِ فَريضَةً مِّنَ اللّهِ وَ اللّهُ عَليمٌ حَكيمٌ) «صدقات
[۶] مخصوص نيازمندان و مستمندان و مأموران جمع آورى آن و براى جلب محبت افراد غير
مسلمان، و براى آزادى بردگان، و اداى
دین بدهكاران، و در راه تقويت
آیین خدا، و واماندگان در
سفر است؛ اين، يک
فریضه مهمّ الهى است؛ و
خداوند دانا و
حکیم است.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: اين
آیه مواردى را برمى‌شمارد كه بايد صدقات
واجب (زكوات) در آن موارد مصرف شود، به دليل اين‌كه در آخر آيه مى‌فرمايد:
(فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ).
یکی از مصرف زکات «مؤلفة قلوبهم» هست که با دادن سهمى از زكات به این‌ها، دل‌هايشان به طرف اسلام متمايل مى‌شود و به تدريج به اسلام درمى‌آيند، و يا اگر مسلمان نمى‌شوند ولى مسلمانان را در دفع
دشمن کمک مى‌كنند، و يا در برآوردن پاره‌اى از حوائج دينى كارى صورت مى‌دهند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مولفة قلوبهم»، ج۱، ص۷۲.
