• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محرر (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





محرر: (نَذَرْتُ لَكَ ما في بَطْني مُحَرَّرًا)
اين واژه از «تحریر» گرفته شده كه به معنى «آزاد ساختن» است و در اصطلاح آن زمان، به فرزندانى گفته مى‌شد كه براى خدمت در معبد تعيين مى‌شدند تا نظافت و خدمات معبد را به عهده گيرند و به هنگام فراغت، مشغول نیایش و عبادت پروردگار شوند و به اين جهت آنها را «محرّر» مى‌گفتند كه از هرگونه خدمت به پدر و مادر آزاد بودند و اين را افتخارى براى خود مى‌دانستند.
بعضى گفته‌اند كودكان از موقعى كه توانايى براى اين خدمت داشتند تا سن بلوغ، اين وظايف را زير نظر پدران و مادران انجام مى‌دادند و پس از رسيدن به مرحله بلوغ، تعيين سرنوشتشان به دست خودشان بود، اگر مى‌خواستند به كار خود در معبد پايان مى‌دادند و بيرون مى‌رفتند و اگر هم تمايل داشتند به همان وضع ادامه مى‌دادند.



به موردی (مواردی) از کاربرد محرر در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - محرر (آیه۳۵ سوره آل عمران)

(إِذْ قالَتِ امْرَأَةُ عِمْرانَ رَبِّ إِنّي نَذَرْتُ لَكَ ما في بَطْني مُحَرَّرًا فَتَقَبَّلْ مِنّي إِنَّكَ أَنتَ السَّميعُ الْعَليمُ) «به ياد آوريد هنگامى را كه همسر «عمران» گفت: پروردگارا! آنچه را در رحم دارم، براى تو نذر كردم، كه «مُحَرَّر» باشد و آزاد براى خدمت خانه تو. از من بپذير، كه تو شنوا و دانايى.»

۱.۱.۱ - محرر در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه نذر به معناى اين است كه انسان چيزى بر خود واجب كند كه واجب نباشد، و كلمه تحرير كه مصدر كلمه اسم مفعول محرر است، به معناى آزاد كردن از قید و زنجير است، و به همين جهت آزاد كردن برده را هم تحرير مى‌گويند، و نيز نوشتن كتاب را هم تحرير مى‌گويند، چون با اين عمل مفاهيم و آن معانى كه در محفظه ذهن و فكر زندانى است آزاد مى‌شود، و كلمه تقبل به معناى قبول كردن چيزى است از روى رغبت و رضا، مانند تقبل هديه و تقبل دعا و امثال آن.
و اينكه فرمود: (قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ ما فِي بَطْنِي) دلالت دارد بر اينكه اين مناجات را وقتى كرده كه به فرزندش حامله بوده است، و حملش از عمران بوده، و اين مناجات خالى از اشاره به اين نكته نيست كه همسر وى عمران در آن روزها زنده نبوده، و گرنه او حق نداشت فرزند در شكم خود را مستقلا تحرير كند.

۱. آل عمران/سوره۳، آیه۳۵.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۲۲۴.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۲۶۳.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج۲، ص۲۵۴.    
۵. آل عمران/سوره۳، آیه۳۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۴.    
۷. آل عمران/سوره۳، آیه۳۵.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۳، ص۲۶۶.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۳، ص۱۷۰.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۴، ص۴۶.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۷۳۷.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله « محرر »، ص۴۸۰.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره آل عمران | لغات قرآن




جعبه ابزار