در متشابه لفظی و معنوی، منشا تشابه هم در لفظ و هم در معنا وجود دارد؛ مانند: (ولیس البر بان تاتوا البیوت من ظهورها ولکن البر من اتقی واتوا البیوت من ابوابها واتقوا الله لعلکم تفلحون). .
در شان نزول آیه آمده است که عده‌ای از انصار در حال احرام از در وارد خانه و خیمه گاه نمی‌شدند؛ بلکه اگر در خانه‌های مسکونی می‌زیستند، پشت خانه نقبی را ایجاد و از آن جا رفت و آمد می‌کردند، و اگر چادرنشین بودند، از پشت خیمه بیرون می‌رفتند. این آیه برای از بین بردن این عادت جاهلی نازل شد. تشابه در این آیه هم به دلیل اختصار کلام (یکی از عوامل لفظی تشابه ) است؛ زیرا اگر می‌فرمود: «ولیس البر بان تاتوا البیوت من ظهورها اذا کنتم محرمین بحج او عمرة» تشابه به وجود نمی‌آمد؛ و هم به دلیل معنا است؛ زیرا برای فهم این آیه و معنا و مقصود آن باید از سبب نزول آن (عادت عرب جاهلی ) اطلاع حاصل شود.
[۲]زرقانی، محمد عبد العظیم، ۱۹۴۸- م، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ج۲، ص۲۹.
[۳]راغب اصفهانی، حسین بن محمد، - ۵۰۲ق، المفردات فی غریب القرآن، ص۲۵.
[۴]سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۱.
