لَیْتَ (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَیْتَ (به فتح لام و تاء و سکون یاء) از
واژگان قرآن کریم که حرف
تمنّی و
طمع است و به اسمش نصب و به خبرش رفع می‌دهد. «لَیْتَ» گاهی درباره غیر مقدور و گاهی درباره مقدور آید.
لَیْتَ حرف
تمنّی و
طمع است؛ به اسمش نصب و به خبرش رفع می‌دهد.
«لَیْتَ» گاهی درباره غیر مقدور آید، مثل:
(یا لَیْتَنِی مِتُّ قَبْلَ هذا) «ای کاش پیش از این
مرده بودم».
گاهی درباره مقدور آید، نحو:
(یا لَیْتَ لَنا مِثْلَ ما اُوتِیَ قارُونُ...) (اى كاش همانند آنچه به
قارون داده شده است ما نيز داشتيم).
(یا لَیْتَها کانَتِ الْقاضِیَةَ) گفته‌اند ضمیر «لَیْتَها» راجع است به «موته» اوّلی، یعنی: «ای کاش
مرگ اوّلی که در
دنیا چشیدم، کار مرا به پایان می‌برد و فانی شده دیگر
زنده نمی‌گشتم»،
مثل:
(وَ یَقُولُ الْکافِرُ یا لَیْتَنِی کُنْتُ تُراباً) (اى كاش
خاک بودم).
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "لَیتَ"، ج۶، ص۲۲۲.
