• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فَرْج (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دیگر کاربردها: فرج (ابهام‌زدایی).


فَرْج (به فتح فاء و سکون راء) از واژگان قرآن کریم به معنای شكاف است.
فَرْج عبارت است از مخرج بول و غائط در زن و مرد می‌باشد.
جمع آن فُروج (به ضم فاء) است.
مشتقات فَرْج که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
فُرِجَتْ (به ضم فاء و کسر راء) به معنای شكافته شود؛
فُرُوجٍ (به ضم فاء و راء) به معنای شكاف‌هائى ندارد؛
لِفُرُوجِهِمْ‌ (به ضم فاء و راء) به معنای دامان؛
فُرُوجَهُنَ (به ضم فاء و راء) به معنای دامان است.


فَرْج به معنای شكاف است.
فَرْج عبارت است از مخرج بول و غائط در زن و مرد می‌باشد.
راغب گويد: فرج ميان دو پا است و آن را به کنایه بر قُبُل و دُبُر اطلاق كرده‌اند و در اثر کثرت استعمال مثل صريح در آن معنى شده است.
در اقرب الموارد آمده: «الْفَرْجُ مِنَ الانْسانِ: الْعَوْرَةُ و يُطْلَقُ عَلىَ الْقُبُلِ وَ الدبرِ.» حفظ فرج در زن و مرد ظاهرا آن است كه آن را از ناظر محرّم بپوشد.


به مواردی از فَرْج که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - فُرِجَتْ (آیه ۹ سوره مرسلات)

(وَ إِذَا السَّماءُ فُرِجَتْ)
«آن‌گاه كه آسمان شكافته شود»،
مثل‌: (إِذَا السَّماءُ انْشَقَّتْ‌)
(آن هنگام كه كرات آسمان شكافته شود.)


۲.۲ - فُرُوجٍ (آیه ۶ سوره ق)

(أَ فَلَمْ يَنْظُرُوا إِلَى السَّماءِ فَوْقَهُمْ كَيْفَ بَنَيْناها وَ زَيَّنَّاها وَ ما لَها مِنْ‌ فُرُوجٍ)
يعنى: «آيا نگاه نكردند كه آسمان را بالاى آن‌ها چگونه ساختيم و زینت داديم كه شكاف‌هائى ندارد (تا معيوبش كند).»


۲.۳ - لِفُرُوجِهِمْ‌ (آیه ۵ سوره مؤمنون)

(وَ الَّذِينَ هُمْ‌ لِفُرُوجِهِمْ‌ حافِظُونَ‌)
(و آن‌ها كه دامان خود را حفظ مى‌كنند.)
در مجمع ذيل این آيه فرموده: لیث گفته فرج اسم هر سوئه زن و مرد است.


۲.۴ - فُرُوجَهُنَ (آیه ۳۱ سوره نور)

(وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ يَحْفَظْنَ‌ فُرُوجَهُنَ)
(و به زنان با ایمان بگو چشم‌هاى خود را از نگاه هوس‌آلود فرو گيرند و دامان خويش را از بی‌عفتی حفظ كنند.)


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۱۵۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۲۸.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۲۲.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۲۸.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۱۳۵.    
۶. مرسلات/سوره۷۷، آیه۹.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۲۳۹.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۴۹.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۲۰۰.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۲۹.    
۱۱. انشقاق/سوره۸۴، آیه۱.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۸۹.    
۱۳. ق/سوره۵۰، آیه۶.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۵۰۸.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۳۴۰.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۲۴۱.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۱۳.    
۱۸. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۵.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۴۲.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۱۱.    
۲۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۱۰.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۳۱.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۵۸.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۵۸.    
۲۵. نور/سوره۲۴، آیه۳۱.    
۲۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۵۳.    
۲۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۱۵۶.    
۲۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۱۱۱.    
۲۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۱۲۷.    
۳۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۱۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «فرج»، ج۵، ص۱۵۶-۱۵۷.    






جعبه ابزار