• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فال (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





فال از واژگان نهج البلاغه به معنای ضدّ شومى و تبرک جستن به نیکویی است.
این واژه فقط یک بار در نهج البلاغه آمده است.



فال به معنای ضدّ شومى است، و آن اين است مثلا پى كارى مى‌رود و آدم نيكوكارى روبرو مى‌آيد از آن فال مى‌زند و تيمّن مى‌كند، كه ان شاء الله خير در پيش است و آن ضد تطيّر و فال بد زدن است.


موردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل است:


۲.۱ - الْفأْلُ - حکمت ۳۹۰ (نيروهاى غير طبيعى)

امام علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «الْعَيْنُ حَقٌّ، وَ الرُّقى حَقٌّ، وَ السِّحْرُ حَقٌّ، وَ الْفأْلُ حَقٌّ...»
(چشم زخم حق است و توسّل به نيروهاى غير طبيعى، حق است، سِحر، حق است فال نيک حق است.)
يعنى اين‌ها حقيقت و واقعيت دارند، معلوم مى‌شود كه فال خوب اثر دارد و در پيشامدها اثر مى‌گذارد، در روایات آمده است که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، تفأل می‌کردند و تطیّر نمی‌کردند. به آن‌گاه كه در حدیبیّه، سهیل بن عمرو از طرف مشركين آمد، حضرت از آمدن او تفأل كرد و فرمود: «قَدْ سَهَّل اللهُ عَلَيْكُمْ أَمْرَكُمْ‌»



از این ماده یک مورد در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۹۹.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۴۳۹.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۷۶، حکمت ۳۹۰.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۴۹، حکمت ۴۰۰.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۴۶، حکمت ۴۰۰.    
۶. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۳۷، حکمت ۴۰۰.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۶۷.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۶۷.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۵، ص۲۶۱.    
۱۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۳۷۲.    
۱۱. محمد باقر مجلسی‌، بحار الانوار، ج۹۵، ص۲، بیروت‌، ۱۴۰۳ق‌.    
۱۲. مدرسی، محمد تقی، من هدی القرآن، ج۹، ص۲۶۷.    
۱۳. مجلسی‌، محمد باقر، بحار الانوار، ج۲۰، ص۳۳۳، بیروت‌، ۱۴۰۳ق‌.    
۱۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۷۶، حکمت ۳۹۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «فال»، ج۲، ص۷۹۹.    






جعبه ابزار