تطیّر (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

تطیّر: (قالُوا اطَّیَّرْنَا بِکَ)
«تطیّر» چنان‌که می‌دانیم از مادّه‌ «طیر» به معنای پرنده است، و چون عرب فال بد را غالباً به وسیله پرندگان می‌زد، عنوان‌ «تطیر» به معنای فال بد زدن آمده است.

---

(قَالُوا اطَّيَّرْنَا بِكَ وَ بِمَن مَّعَكَ قَالَ طَائِرُكُمْ عِندَ اللَّهِ بَلْ أَنتُمْ قَوْمٌ تُفْتَنُونَ) (آنها گفتند: «ما تو را و كسانى كه با تو هستند به فال بد گرفتيم.» صالح گفت: «فال نيک و بد شما نزد خداست و همه مقدّرات به قدرت او تعيين مى‌گردد)؛ بلكه‌ شما گروهى فريب خورده هستيد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه: اطیرنا در اصل تطیرنا بوده، که صیغه متکلم مع الغیر از باب تفعل است، که مصدرش تطیر می‌شود و تطیر به معنای فال بد زدن به چیزی و شوم دانستن آن است، خواهی پرسید، ثلاثی مجرد آن طیر است که به معنای مرغ است، پس چرا در باب تفعل معنای فال بد زدن را می‌دهد؟ در جواب می‌گوییم: چون مردم غالبا با مرغ فال می‌زدند و لذا شوم دانستن چیزی را تطیر خواندند و همچنین به طوری‌که گفته‌اند بهره هر کسی را از شر، طائر او نامیدند. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)

---