غَویٰ (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَویٰ (به فتح غین) از
واژگان نهج البلاغه به معنای رفتن به راه
هلاکت،
ضلالت و دخول در
باطل است. این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه بهکار رفته است، مانند:
غَوِيّ و
غَاوِی (به فتح غین) به معنای آن که در راه هلاکت است که جمع آن
غاوُون و
غُوَاة،
مُغْوِی (به ضم میم) به معنای اغواء کننده و
مِغْواة (به کسر میم) به معنای مهلکه و جمع آن
مَغَاوِی است. مواردی از این واژه در
نهج البلاغه به کار رفته است.
غَوَى،
غَیّ و
غَوَايَة به معنای رفتن به راه
هلاکت،
ضلالت و دخول در
باطل است.
امام علی (علیهالسلام) در مقام
نصیحت فرموده:
«لاَ تَكُنْ مِمَّنْ... يُرْشِدُ نَفْسَهُ وَ يُغْوِي غَيْرَهُ» «مباش از کسی که دیگران را
ارشاد و خودش را
اضلال میکند.»
(شرحهای خطبه:
) به
معاویه مینویسد:
«خَدَعْتَهُمْ بِغَيِّكَ وَ أَلْقَيْتَهُمْ فِي مَوْجِ بَحْرِكَ»«آنها را با ضلالت خود فریفتی و در موج دریای گمراهیت انداختی.»
(شرحهای خطبه:
)
به
عمرو بن عاص مینویسد:
«قَدْ جَعَلْتَ دِينَكَ تَبَعاً لِدُنْيَا امْرِئٍ ظَاهِرٍ غَيُّهُ، مَهْتُوكٍ سِتْرُهُ» «
دین خود را تابع دنیای کسی کردهای که ضلالتش آشکار و پرده باطلش بالا رفته است.»
(شرحهای خطبه:
)
غَوِيّ و
غَاوِی: آنکه در راه هلاکت است و جمع آن
غاوُون و
غُوَاة است. به یارانش در
صفین فرمود:
«ألا وَ إِنَّ مُعَاوِيَةَ قَادَ لُمَةً مِنَ الْغُوَاةِ وَ عَمَّسَ عَلَيْهِمُ الْخَبَرَ، حَتَّى جَعَلُوا نُحُورَهُمْ أَغْرَاضَ الْمَنِيَّةِ» «آگاه باشيد! معاويه گروهى از بى خبران و گمراهان را همراه آورده، و
حق را زير پرده
تزویر مخفى نموده است تا به آن پى نبرند، تا به آنجا كه گردنهاى خويش را آماج تير و شمشيرهاى
مرگ ساختهاند.»
(شرحهای خطبه:
) منظور از
غواة گمراه شدگان است که در
گذشت.
مُغْوِی به معنای اغواء کننده است.
«الشَّيْطَانِ الْمُغْوِي» «آن به
شیطان اغواگر منتهى مىشود.»
(شرحهای خطبه:
)
مِغْواة به معنای مهلکه و جمع آن
مَغَاوِی است.
«وَالضَّلاَلَ في الْمَغَاوِي» «از راههايى كه به سقوط و گمراهى و
شبهات اغوا كننده منتهى مىشود دورى جويد.»
(شرحهای خطبه:
)
مواردی از آن در
نهج البلاغه به کار رفته است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غوی»، ج۲، ص۷۹۵.