عمس (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَمس (به فتح عین) از
واژگان نهج البلاغه به معنای پنهان كردن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
تَعْميس (به فتح عین) به معنای آن است كه انسان چيز باطل و بى‌فائده‌اى پيش آورد و باطل بودن آن‌را آشكار نكند.
حضرت علی (علیه‌السلام) زمانی که در جنگ با
معاویه ياران خويش را براى گرفتن
آب تشویق مى‌كرد، از این واژه استفاده نموده است.
عَمس به معنای پنهان كردن آمده است.
«عَمس الكِتَابُ و الخَبَر: أَخْفَاهُ»
آنگاه كه معاويه در
صفین شريعه را گرفت، امام (صلوات‌الله‌علیه) ياران خويش را براى گرفتن آب تشويق مى‌كرد، در ضمن فرمود:
«أَلاَ وَإِنَّ مُعَاوِيَةَ قَادَ لُمَةً مِنَ الْغُوَاةِ وَعَمَّسَ عَلَيْهِمُ الْخَبَرَ، حَتَّى جَعَلُوا نُحُورَهُمْ أَغْرَاضَ الْمَنِيَّةِ.» يعنى بدانيد معاويه گروهى از گمراهان را به اينجا فرستاده و مطلب را بر آنها مخفى داشته تا گلوهايشان را هدف مرگ قرار داده‌اند.
(شرح‌های خطبه:
) «تَعميس» آن است كه انسان چيز باطل و بى‌فائده‌اى پيش آورد و باطل بودن آن‌را آشكار نكند.«عَمَّسَ: اتى ما لا خير فيهِ غير معالن بهِ.»
(گويا منظور آن است كه به آنها نگفته توان اين كار را نداريد.)
این ماده یک بار در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عمس»، ج۲، ص۷۵۳.
