غَسَق (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَسَق (به فتح غین و سین) از
واژگان قرآن کریم به معنای تاريكى، خواه شديد باشد يا خفيف، میباشد.
غَسَق به معنای تاريكى، خواه شديد باشد يا خفيف، میباشد.
راغب غسق را شدت ظلمت گفته و گويد:
«غَسَقُ اللَّيْلِ: شِدَّةُ ظُلْمَتِهِ.» ولى
مجمع،
قاموس و
اقرب آنرا تاريكى اول شب گفتهاند.
به هر حال معنى آن تاريكى است خواه شديد باشد يا خفيف. معانى ديگرى نيز از قبيل پُر شدن و سيلان دارد.
طبرسی اصل آنرا جريان با ضرر گفته است.
به موردی از
غَسَق که در قرآن به کار رفته است، اشاره میشود:
(أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلى غَسَقِ اللَّيْلِ وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ) يعنى: «
نماز را از ظهر تا تاريكى شب (نصف شب) بهجاى آور همچنين نماز فجر را بهجاى آور.»
به مواردی که در
نهج البلاغه بهکار رفته است، اشاره میشود:
امام علی (صلواتاللهعلیه) میفرماید:
«الْحَمْدُ لِلَّهِ كُلَّمَا وَقَبَ لَيْلٌ وَ غَسَقَ» «حمد خدا را هر وقت كه شبى در آيد و تيره شود.»
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «غسق»، ج۵، ص۹۸-۱۰۰.