عَنَت (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَنَت (به فتح عین و نون) از
واژگان قرآن کریم به معنای مشقّت است.
عَنَت (بر وزن بَشَر) به معنای مشقّت است.
در
مجمع ذيل آيه ۱۱۸
آل عمران فرموده: اصل عَنَت به معنى مشقّت است
«عَنَتَ الرَّجُلُ يَعْنَتُ عَنَتاً» يعنى بروى مشقّت وارد شد.
به مواردی از
عَنَت که در قرآن به کار رفته است، اشاره میشود:
(وَ مَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ مِنْكُمْ طَوْلًا أَنْ يَنْكِحَ الْمُحْصَناتِ الْمُؤْمِناتِ فَمِنْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ ... ذلِكَ لِمَنْ خَشِيَ الْعَنَتَ مِنْكُمْ ...) (و هر كس كه توانايى ازدواج با زنان آزاد پاكدامن با ايمان را ندارد، مىتواند با زنان پاكدامن از بردگان با ايمانى كه در اختيار داريد ازدواج كند... اين اجازه ازدواج با كنيزان براى كسانى از شماست كه بترسند از نظر غريزه جنسى به زحمت بيفتند؛ و با اين حال نيز خوددارى از
ازدواج با آنان براى شما بهتر است.)
مراد از آن ظاهرا مشقّت در صورت عدم
نکاح است و اگر ذلِكَ اشاره به نكاح باشد معنى اين میشود: «نكاح زنان آزاد و
کنیز براى كسى است كه بترسد از عدم نكاح به زحمت افتد و به
زنا مرتكب شود.»
(لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِكُمْ لا يَأْلُونَكُمْ خَبالًا وَدُّوا ما عَنِتُّمْ ...) یعنى: «از غير
مؤمنین همراز مگيريد در افساد شما كوتاهى نمیكنند و مشقّت شما را دوست دارند.»
ما در ما عَنِتُّمْ مصدرى است.
(عَزِيزٌ عَلَيْهِ ما عَنِتُّمْ) (و نسبت به
مؤمنان، رئوف و مهربان است.)
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «عنت»، ج۵، ص۵۵.