• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَوْذ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عَوْذ (به فتح عین) از واژگان نهج البلاغه به معنای پناه بردن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند: أَعَاذَه (به فتح الف و عین و ذال) به معنای در پناه قرار دادن و اِسْتِعَاذة (به کسر الف و تاء) به معنای پناه بردن. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره بیعت خویش و ... از این واژه استفاده نموده است.



عَوْذ به معنای پناه بردن آمده است. «عاذَ به: لَجَاءَ و اعتَصم» أَعَاذَه به معنای در پناه قرار دادن و اِسْتِعَاذة به معنای پناه بردن آمده است. «معاذ» مصدر میمی است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) در حکمت ۹۳ فرموده است: «مَنِ اسْتَعَاذَ فَلْيَسْتَعِذْ مِنْ مُضِلاَّتِ الْفِتَنِ» «هر کس به خدا پناه می‌برد از فتنه‌های گمراه کننده پناه ببرد.» (شرح‌های حکمت: )
عائذه: آهو یا شتری یا هر ماده‌ای که تازه بچّه زائیده است، جمع آن عوذ به ضم اوّل است درباره بیعت خویش فرموده است: «فَأَقْبَلْتُمْ إِلَيَّ إِقْبَالَ الْعُوذِ الْمَطَافِيلِ عَلَى أَوْلاَدِهَا، تَقُولُونَ: الْبَيْعَةَ الْبَيْعَةَ!» «به من روی آوردید مانند ماده شتران تازه بچه زائیده که به اطفال خود رو آورند، می‌گفتید: بیعت بیعت.» (شرح‌های خطبه: ) «مطافیل» طفل دارها.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۶۲.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۱۸۳.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۶۷۲.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۹۰، حکمت ۸۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۷۰، حکمت ۹۳.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۸۴، حکمت ۹۳.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۵۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۸۶.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۸۷.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۵۴۷.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۱۳۹.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۲۴۸.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۰۱، خطبه ۱۳۷.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۸، خطبه ۱۳۳.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۹۵، خطبه ۱۳۷.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۹۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۰۷.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۰۸.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۵۱۶.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۳۴۰.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۳۸.    
۲۲. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۳۸۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «عوذ»، ج۲، ص۷۶۲.    






جعبه ابزار