• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ضغث (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




ضِغْث (به کسر ضاد) از واژگان نهج البلاغه به معنای دسته علف خشک، یک دسته ترکه یا ترکه نرم یا دسته ریحان و به معنی امر مختلط و حدیث مختلط نیز آمده است و ضَغْث (به فتح ضاد) به معنای مخلوط کردن است. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره مخلوط شدن حق و باطل و در نامه به بعضی از حاکمان ولایات و ... از این واژه استفاده نموده است.



ضِغْث به معنای دسته علف خشک، یک دسته ترکه یا ترکه نرم یا دسته ریحان و به معنی امر مختلط و حدیث مختلط نیز آمده است.
ضَغْث به معنای مخلوط کردن آمده است.


• امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره مخلوط شدن حق و باطل فرموده است:«فَلَوْ أَنَّ الْبَاطِلَ خَلَصَ مِنْ مِزَاجِ الْحَقِّ لَمْ يَخْفَ عَلَى الْمُرْتَادِينَ، وَلَوْ أَنَّ الْحقَّ خَلَصَ مِنْ لَبْسِ البَاطِلِ انْقَطَعَتْ عَنْهُ أَلْسُنُ الْمُعَانِدِينَ; وَلكِن يُؤْخَذُ مِنْ هذَا ضِغْثٌ، وَمِنْ هذَا ضِغْثٌ، فَيُمْزَجَانِ» «اگر باطل با حق قاطی نشود بر طالبان حقیقت مخفی نمی‌ماند و اگر حق از باطل خالص گردد زبان معاندین از آن قطع می‌شود و لیکن مشتی از حق و مشتی از باطل گرفته و به هم مخلوط می‌شود و در اینجاست که شیطان بر دوستانش مسلط می‌شود.»(شرح‌های خطبه: )
• امام (صلوات‌الله‌علیه) در نامه به بعضی از حاکمان ولایات فرموده است:«وَاخْلِطِ الشِّدَّةَ بِضِغْث مِنَ اللِّينِ»«در رفتار با مردم مقداری از سخت‌گیری را با مقداری مدارا بیامیز.»(شرح‌های خطبه: )



این ماده دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۶۲.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۲۵۷.    
۳. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۲۵۸.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۱۰، خطبه ۵۰.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۹۵، خطبه ۵۰.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۸۸، خطبه ۵۰.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۱۱.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۸۵.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۸۶.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۵۶۴.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۴، ص۲۹۵.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۲۴۰.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۸۶، نامه ۴۶.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۸۵، نامه ۴۶.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۲۰، نامه ۴۶.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۵۷.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج، ص.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۹۸.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۰، ص۲۵۲.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۱۲۷.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۳.    



بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ضغث»، ج۲، ص۶۵۵.    






جعبه ابزار