صَفَد (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صَفَد (به فتح صاد و فاء) از
واژگان قرآن کریم، به زنجیری که با آن دستها را به گردن میبندند معنا کردهاند.
صِفاد (به کسر صاد) نیز به معنی صفد است، جمع آن اصفاد میباشد.
صَفَد زنجیری که با آن دستها را به گردن میبندند.
علی هذا صفد با
غلّ یکی است که غلّ را نیز در
النهایه همینطور معنی کرده است.
صِفاد نیز به معنی صفد است، جمع آن اصفاد میباشد.
در قرآن مجید مکرّر آمده است.
(الْاَغْلالُ فِی اَعْناقِهِمْ.) (...و غل و زنجيرها در گردنشان است...)
(وَ تَرَی الْمُجْرِمِینَ یَوْمَئِذٍ مُقَرَّنِینَ فِی الْاَصْفادِ) «گناهکاران را در آن روز میبینی که در غلها جمع شدهاند و دستها به گردنها بسته شده است.» ظاهرا مراد از مقرّنین بسته شدن دستها به گردنهاست. در واقع تقرین میان دستها و گردنها است نظیر
(وَ اِذا اُلْقُوا مِنْها مَکاناً ضَیِّقاً مُقَرَّنِینَ دَعَوْا هُنالِکَ ثُبُوراً) (و هنگامى كه در جاى محدود و تنگى از آن افكنده شوند در حالىكه در غل و زنجيرند، در آنجا فرياد واويلاى آنان بلند مىشود!)
احتمال دارد: مراد به هم بسته شدن
کفّار باشد، و آن در صورتی است که صفد به معنی مطلق زنجیر باشد، چنانکه در
الصحاح و
اقرب الموارد آنرا وثاق گفته است.
ولی معنای اولی درستتر است که غلّ و صفد به یک نفر پیچیده میشود. در
نهج البلاغه خطبه ۲۲۳ فرموده است.
«أَوْ اُجَرَّ فِی الْاَغْلَالِ مُصَفَّداً.»(وَ الشَّیاطِینَ کُلَّ بَنَّاءٍ وَ غَوَّاصٍ. وَ آخَرِینَ مُقَرَّنِینَ فِی الْاَصْفادِ) (و هر بنا و غواصى از
شیاطین را مسخّر او كرديم. • و گروه ديگرى از شياطين متمرد را در غل و زنجير تحت سلطه او قرار داديم.) ظاهر آن است که
حضرت سلیمان (علیهالسّلام) دست و گردن شیاطین را به هم بسته بود.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «صَفَد»، ج۴، ص۱۳۳-۱۳۲.