• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صَغْو (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





صَغْو (به فتح صاد و سکون غین) از واژگان قرآن کریم به معنای میل است.
اصغاء به معنی استماع بوده و در حقیقت میل کردن گوش به طرف سخن است.
این کلمه دوبار در قرآن به کار رفته است.
مشتقات صَغْو که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
صَغَتْ‌ (به فتح صاد و غین) منحرف شده؛
لِتَصْغی (به کسر لام، فتح تاء و سکون صاد) میل کند، است.


صَغْو به معنای میل است.
«صَغَتِ‌ النُّجُومُ وَ الشَّمْسُ‌ صَغْواً: مَالَتْ لِلْغُرُوبِ» نجوم و آفتاب میل به غروب کردند.
اصغاء به معنی استماع بوده و در حقیقت میل کردن گوش به طرف سخن است.


به مواردی از صَغْو که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - صَغَتْ‌ (آیه ۴ سوره تحریم)

(اِنْ تَتُوبا اِلَی اللَّهِ فَقَدْ صَغَتْ‌ قُلُوبُکُما)
«اگر شما دو نفر به خدا توبه کنید، آن بهتر است که قلب شما دو نفر از حق متمایل و منحرف شده.»


۲.۲ - لِتَصْغی (آیه ۱۱۳ سوره انعام)

(وَ لِتَصْغی اِلَیْهِ اَفْئِدَةُ الَّذِینَ لا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ)
«و تا به آن قول باطل، قلوب آنان که به آخرت ایمان ندارند، میل کند.»


به موردی که در نهج البلاغه به کار رفته است، اشاره می‌شود:

۳.۱ - فَأَصْغَيْتُ (خطبه ۲۲۳)

امام علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «فَأَصْغَيْتُ إِلَيْهِ سَمعِی»
«گوشم را به طرف عقیل متمایل کردم. (به حرفش گوش دادم.)»


از این مادّه فقط دو لفظ فوق در قرآن عظیم به کار رفته است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۱۳۱-۱۳۰.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۸۵.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۲۶۲.    
۴. تحریم/سوره۶۶، آیه۴.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۵۵۵.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۳۱.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۱۳۷.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۹.    
۹. زمخشری، جارالله، الکشّاف، ج۴، ص۵۶۶.    
۱۰. بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۵، ص۴۱۹.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۹.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۲.    
۱۳. انعام/سوره۶، آیه۱۱۳.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۷، ص۴۴۴.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۷، ص۳۲۲.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۸، ص۲۳۶.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۱۴۱.    
۱۸. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۴۴، خطبه ۲۲۳.    
۱۹. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۴۴، خطبه ۲۱۹.    
۲۰. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۴۶، خطبه ۲۲۴.    
۲۱. انعام/سوره۶، آیه۱۱۳.    
۲۲. تحریم/سوره۶۶، آیه۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «صغو»، ج۴، ص۱۳۱-۱۳۰.    






جعبه ابزار