سَنَة (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سَنَة (به فتح سین و نون) از
واژگان قرآن کریم به معنای سال است.
سَنَة به معنای سال است. بعضى گويند: اصل آن سنه است بدليل آنكه سنهات جمع بسته می‌شود و بعضى گويند: سنو است كه جمع آن سنوات آيد و اين دومى مشهورتر است.
(فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عاماً) (و او در ميان آنان نهصد و پنجاه سال، درنگ كرد.)
جمع آن در قرآن سنون است.
(فَضَرَبْنا عَلَى آذانِهِمْ فِي الْكَهْفِ سِنِينَ عَدَداً) (ما پرده خواب را ساليانى دراز در آن
غار بر گوششان زديم، و سال‌ها در خواب فرو رفتند.)
راغب ذيل لغت عوم می‌گويد: كلمه سنه اكثرا به سال
قحطی و سختى اطلاق می‌شود بعكس «عام» كه به سال فراوانى و راحتى گفته می‌شود
در لفظ سنه نيز نظير آن‌را گفته است.
اين سخن در
اقرب و ساير كتاب‌ها نيز گفته شده است.
على هذا معنى آيه
(وَ لَقَدْ أَخَذْنا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِينَ وَ نَقْصٍ مِنَ الثَّمَراتِ ...) آن است كه: «
آل فرعون را با سال‌هاى سخت كه پر از قحطى و فشار بود و با نقص ثمرات موأخذه كرديم.»
در
مجمع ذيل آيه فوق از شاعرى نقل شده:
| كَأَنَّ النَّاسَ إِذْ فَقَدُوا عَلِيّاً | | نَعَامٌ جَالَ فِي بَلَدٍ سِنِينَا |
| | |
«گوئى مردم آنگاه كه
علی (علیه‌السّلام) را از دست دادند: شتر مرغ‌هائى‌اند كه در سرزمين پر از قحطى‌ها جولان می‌كنند و سر گردانند.» سنه را قحط نيز گفته‌اند و شعر از آن است.
ناگفته نماند سنه در سال‌هاى غير سختى نيز به كار رفته مثل
(لَوْ يُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَةٍ) (هزار سال عمر به او داده شود.)
(لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِينَ وَ الْحِسابَ) (تا عدد سال‌ها و حساب زمان را بدانيد.)
بقيه سخن را در «عام» مطالعه كنيد.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سنة»، ج۳، ص۳۴۴.
