سوره قمر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پنجاه و چهارمین
سوره قرآن معروف به سوره اقتربت می‌باشد.
آیه اول به «
شق القمر» و دوپاره شدن
ماه بنا به درخواست
مشرکان از
پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به عنوان
معجزه و نشانه‌ای از
قدرت خدا اشاره کرده و نام سوره نیز از همین
آیه گرفته شده است.
این سوره به جز دو
آیه از آخرش که
متقین را وعده
بهشت و حضور در نزد خدای تعالی می‌دهد بقیه آیاتش یکسره به
انذار،
تهدید، و بیم دادن دروغگویان بهانه جو پرداخته و از
هلاکت امت‌های تکذیب کننده گذشته، همچون:
قوم نوح،
عاد،
ثمود،
لوط و
آل فرعون شاهد آورده است.
خداوند در این سوره نخست به
معجزه شق القمر اشاره می‌کند، که
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم آن را به خاطر مطالبه قومش آورد. و سپس می‌فرماید که: همان
قوم او را
ساحر خواندند، و نبوتش را
تکذیب نموده هم چنان
هواهای نفسانی را پیروی کردند، با این که خبرهای تکان دهنده‌ای از
اخبار روز قیامت و از داستان‌های امم منقرض شده در گذشته بگوششان خورد.
آن گاه دوباره به نقل پاره‌ای از آن داستان‌ها بر می‌گردد، اما پیداست که با
خشم و
عتاب آن‌ها را
نقل می‌کند و بد حالیشان در روز قیامت هنگام بیرون شدن از قبرها و حضورشان را برای حساب خاطرنشان می‌سازد.
و سپس به داستان‌هایی از قوم نوح، عاد، ثمود، قوم لوط، و دودمان فرعون، و عذابهای دردناکی که به خاطر تکذیبشان پیامبران را بر سر آنان آمد، پرداخته، می‌فرماید: قوم
پیامبر اسلام نزد خدا عزیزتر از آنان نیستند، و ایشان هم مانند آن‌ها نمی‌توانند خدا را
عاجز سازند، و در آخر همانطور که گفتیم سوره را با بشارت به
متقین ختم می‌کند.
۱. دارای ۵۵
آیه، ۳۴۲ کلمه و ۱۴۲۰، ۱۴۲۳ یا ۱۴۷۰
حرف است.
۲. در ترتیب نزول، سی و هفتمین و در
قرآن کریم پنجاه و چهارمین
سوره است.
۳. پس از
سوره طارق و پیش از
سوره ص، در
مکه پیش از
هجرت نازل شد؛ به جز آیات ۴۴ تا۴۶ که در
مدینه نازل شده‌اند.
۴. از نظر کمیت، از سوره‌های مفصل قرآن و از نوع طوال آن و شامل حدود نیم حزب قرآن است.
۵. گفته شده آیه ۶ این سوره با
آیه سیف،
نسخ شده است.
واژه «
قمر» ۲۷ بار در قرآن به کار رفته است. در آیه اول این سوره به معجزه بزرگ پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم «
شق القمر» و دو نیم شدن کره ماه اشاره شده است.
۱. معجزه
شق القمر؛
۲. کیفیت
حشر کافران و سرنوشت نیکوکاران و بدکاران؛
۳. بخش‌هایی از تاریخ پرماجرای
حضرت نوح علیه‌السّلام
۴. بخش‌هایی از تاریخ اقوام و ملت‌های گذشته همچون قوم عاد،
ثمود،
لوط و
آل فرعون؛
۵. آسان فهمی قرآن؛
۶. ثبت و ضبط دقیق تمام اعمال و
رفتار بشر برای
محاسبه در
جهان دیگر.
اسامی سوره قمر
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«سوره اقتربت».
