رَحْمَت (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رَحْمَت (به فتح راء و میم و سکون حاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای مهربانی است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه به کار رفته است، مانند:
«
تَرَّحُم» (به فتح تاء و راء مشدد مفتوح و ضم حاء) به معنای گفتن اينكه
خدا او را رحمت كند؛
«
إِسْتِرْحام» (به همزه مکسور و سکون سین و راء و کسر تاء) به معنای طلب رحمت و
رأفت؛
«
رَحيم» (به فتح راء)
صفت مشبهه است دلالت بر
دوام دارد؛
«
رَحْمن» (به فتح راء و سکون حاء)
صیغه مبالغه است و دلالت بر
شمول دارد.
مواردی متعدد از این مادّه در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است.
رَحْمَت به معنای مهربانی است.
راغب گويد: رحمت: مهربانى و رقّتى است كه مقتضى
احسان است نسبت به شخص مرحوم.
گاهى فقط در مهربانى و گاهى در احسان به كار مى‌رود.
«
تَرَّحُم» به معنای گفتن اينكه خدا او را رحمت كند.
«
إِسْتِرْحام» به معنای طلب رحمت و رأفت است.
«
رَحيم» صفت مشبهه است دلالت بر دوام دارد.
«
رَحْمن»، صيغه مبالغه است و دلالت بر شمول دارد.
یکی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
به اهل
بصره فرموده:
«المُقيمُ بَيْنَ أَظْهُرِكُمْ مُرْتَهَنٌ بِذَنْبِهِ، وَ الشّاخِصُ عَنْكُمْ مُتَدارَكٌ بِرَحْمة مِنْ رَبِّهِ.» یعنی:«اقامت كننده در ميان شما گرو گرفته شده است به گناهش، خارج شوند از ميان شما قرين گشته با رحمت خدا است.»
مواردی متعدد از این مادّه در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است.
•
قرشی بنابی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه،برگرفته از مقاله «رحم»، ص۴۴۰.
