ذراع (فقه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

ذراع دو تعریف دارد و در ابواب مختلف فقهی مانند طهارت ،صلات از آن بحث می شود .

---

ذراع به حد فاصل آرنج تا سر انگشت میانی می گویند.

---

واحد اندازه گیرى طول نیز می باشد .

---

مراد از ذراع به معناى دوم، ذراع انسان معتدل در خلقت و قامت است. طول ذراع را برابر ۲۴ انگشت، برابر شش قبضه- هر قبضه چهار انگشت به هم چسبیده- برابر ۶۵/ ۴سانتى متر ذکر کرده‌اند.

---

از ذراع به معناى نخست در بابهاى طهارت، صلات، نکاح، قصاص و دیات سخن گفته‌اند.

---

۵.۱ - وجوب شستن ذراع در وضو

شستن ذراع دست راست و سپس ذراع دست چپ در وضو واجب است.
مستحب است مرد از ظاهر ذراع و زن از باطن آن آغاز به شستن کنند.
همچنین امور ذیل مستحب است: سه بار شستن تمام یا تا نصف دو ذراع قبل از غسل جنابت؛ سه بار شستن نصف ذراع از دو دست میت پیش از هر غسل از غسلهاى سه گانه او؛ گذاردن دست بر ذراع بیمار براى عیادت کننده و نهادن هر دو ذراع بر روى زمین هنگام سجدۀ شکر

۵.۲ - پوشاندن ذراع

پوشاندن مواضعى از بدن، همچون ذراع از نامحرم بر پیرزنانى که بر اثر پیری امید و رغبتى به ازدواج ندارند، واجب نیست
اگر کسى به جنایت، ذراع دیگرى را از آرنج قطع کند، قصاص مى‌شود

۵.۳ - دیه ذراع

دیه قطع دو ذراع دیه کامل و دیه قطع یکى، نصف آن است

---

از ذراع به معناى دوم در بابهاى طهارت، صلات، حج و احیاء موات سخن رفته است.

---

۷.۱ - استحباب فاصله بین چاه مستراح و چاه آب

بنابر مشهور مستحب است بین چاه مستراح و چاه آب در زمین سخت و نیز در غیر زمین سخت در صورتى که سطح چاه آب بالاتر از چاه مستراح باشد، پنج ذراع و در زمین نرم و نیز در غیر زمین نرم در صورتى که سطح چاه مستراح بالاتر از چاه آب یا مساوى آن باشد، هفت ذراع فاصله باشد.

مستحب است طول پارچه‌اى که رانهاى میت را با آن مى‌بندند ۵/ ۳ ذراع باشد

نماز گزاردن زن محاذى با مرد یا جلوتر از او بنابر قولى حرام و بنابر قولى دیگر مکروه است؛ لیکن با وجود حائل یا ده ذراع فاصله بین آن دو اشکال ندارد. بنابر مشهور نماز گزاردن بین قبور مکروه است، مگر آنکه بین نمازگزار و قبر، حائل یا ده ذراع فاصله باشد.
مستحب است در رمی جمره بین رمى کننده و جمره ، ده تا پانزده ذراع فاصله باشد.

۷.۲ - مقدار حریم راه

حریم راه در زمین موات پنج یا هفت ذراع است .

۷.۳ - مقدار حریم چشمه

حریم چشمه در زمین سخت پانصد ذراع و در زمین نرم هزار ذراع است .

۷.۴ - مقدار حریم چاه

حریم چاه ى که براى شرب حیوانات کنده شده ، چهل ذراع و چاه تأمین کنندۀ آب کشاورزى ، شصت ذراع است.

۷.۵ - استحباب نگارش آیه الکرسی در ارتفاع خاص

اگر ارتفاع دیوار اتاق بیشتر از هشت ذراع باشد، نوشتن آیة الکرسی در ارتفاع هشت ذراعى و بالاتر از آن در گرداگرد اتاق مستحب است.

۷.۶ - خوابیدن روی بام بدون حفاظ

خوابیدن روى بام بدون حفاظ مکروه است.

۷.۶.۱ - مقدار بلندی حفاظ بام

حداقل بلندى حفاظ از چهار طرف دو ذراع یا یک ذراع و یک وجب است.

---