• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دانش‌آموز

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دانش‌آموز به معنای فراگیرنده ی دانش است. از عنوان دانش آموز،در باب هاى زکات، جهاد، شهادات و دیات سخن گفته‌اند.



سوال: آیا دانش‌ آموز نیازمندى كه توانایى کسب و كار را دارد، لیكن تحصیل علم- اعم از واجب و مستحب- مانع كار كردن اواست، استحقاق دریافت زكات را دارد؟
جواب: مسئله بین جواز و عدم جواز مطلقا و جواز در صورت عینی بودن وجوب تحصیل اختلافى است. البته در جایى كه تحصیل علم، نه واجب باشد و نه مستحب، گرفتن زكات ،جایز نیست.
نکته: اختلاف یاد شده در فرضى است كه زكات از سهم فقرا داده شود؛ اما اگر از‌ سهم سبیل اللّٰه داده شود، بنابر قول مشهور- كه موضوع این سهم را هر مصلحتى كه مطلوب خدا است مى‌دانند- جایز است به شرط آنكه تحصیل علم،راجح باشد.




۲.۱ - اجازه ولی

ادب كردن دانش‌ آموز نابالغى كه كارى ناشایست انجام داده، با اجازه ی ولی او به مقدار ضرورت، جایز است، به شرط آنكه موجب دیه نشود. اگر به این حد برسد- مانند آنكه بر اثر زدن، صورت دانش‌ آموز سرخ یا بدنش كبود شود- دیه بر عهده ی معلم ثابت است.

۲.۲ - تعداد ضربات

برخى، زدن دانش‌ آموز را تا سه ضربه ی خفیف و برخى تا پنج یا شش ضربه ی سبك- در حدى كه موجب ثبوت دیه نگردد- با اذن ولىّ اوجایز دانسته‌اند.

۲.۳ - اذن حاکم شرع

برخى گفته‌اند: ادب كردن دانش آموز بالغ با زدن در صورت ارتكاب گناه، منوط به اذن حاکم شرع است.


-مربى شنا چنانچه در مراقبت از دانش‌ آموز نابالغ، كوتاهى كند و او غرق شود، ضامن دیه ی او است و اگر دانش آموز، بالغ باشد ضامن نیست.
- برخى در فرض نخست، مربى را ضامن دانسته‌اند، هرچند در حفظ دانش‌ آموز، كوتاهى نكرده باشد؛ لیكن به سبب اشتباه در آموزش، موجب غرق شدن او شده است. چنان كه برخى، در فرض دوم، مربی را در صورت كوتاهى و تقصیر ضامن دانسته‌اند.


۱. طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقیٰ، ج۴، ص ۱۰۴-۱۰۵.    
۲. طباطبایی حکیم، محسن، مستمسک العروة، ج۹، ص ۲۲۶-۲۲۸.    
۳. موسوی گلپایگانی، محمدرضا، مجمع المسائل، ج۱، ص ۵۲۳.    
۴. سیستانی، علی، الفتاوی المیسرة، ص ۴۳۳-۴۳۴.    
۵. تبریزی، میرزاجواد، صراط النجاة، ۱، ص ۴۲۳.    
۶. تبریزی، میرزاجواد، صراط النجاة،ج۱، ص ۴۲۴.    
۷. حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج۴، ص ۱۰۲۵.    
۸. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج ۴۳، ص ۱۰۶-۱۰۷.    
۹. محقق اصفهانی، محمد بن حسن، کشف اللثام، ج۱۱، ص ۲۵۷.    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج‌۳، ص۵۷۷-۵۷۸    


رده‌های این صفحه : جهاد | دیات | زکات | شهادات | فقه




جعبه ابزار