حَلْی (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَلْی (به فتح حاء و سکون لام) یا
حِلْیَة (به کسر حاء و سکون لام و فتح یاء) از
واژگان نهج‌البلاغه، به معنای زیور است.
جمع آن «حلىّ» به ضم اوّل و كسر دوم و يا به كسر هر دو است.
نه مورد از این مادّه در
نهج‌البلاغه آمده است.
حَلْی به معنای زیور است.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است به شرح ذیل می‌باشد:
درباره
ناکثین و
قاسطین و
مارقین فرموده:
«وَ لَكن حَلِیَتِ الدُّنْیا فی أَعْیُنِهِمْ وَ راقَهُمْ زِبْرِجُها.» «ليكن
دنیا در
چشم آنها آراسته شده و زينتش آنها را به اعجاب وا داشته است.»
آن‌گاه كه از
عمر خواستند زيورهاى
کعبه را فروخته و در تجهيز مسلمين مصرف كند، عمر از آن‌حضرت نظر خواهى كرد، حضرت فرمود: زيورهاى كعبه قبلا بود،
خداوند در مصرف آنها به رسولش دستورى نداد او هم آنها را به حال خود گذاشت تو هم، همانطور عمل كن، عمر گفت: يا‌على اگر تو نبودى رسوا مى‌شديم لذا زيورهاى كعبه را دست نزد:
«وَ كانَ حَلْيُ الْكَعْبَةِ فيها يَوْمَئِذ، فَتَرَكَهُ اللهُ عَلَى حالِهِ وَ لَمْ يَتْرُكْهُ نِسْياناً، وَ لَمْ يَخْفَ عَلَيْهِ مَكاناً، فَأَقِرَّهُ حَيْثُ أَقَرَّهُ اللهُ وَ رَسولُهُ.» «و در آن هنگام زيورهاى «كعبه» بر آن بود و خداوند آن را بر همان حال گذاشت، نه اين كه از روى فراموشى آن را گذاشته باشد و وجودش بر او مخفى باشد. بنابراين تو هم آن را بر همان حال كه خدا و پيامبرش آن را قرار داده‌اند باقى گذار.»
در رابطه با
خداوند فرموده:
«كَذَبَ الْعادِلونَ بِكَ، إِذْ شَبَّهوكَ بِأَصْنامِهِمْ وَ نَحَلوكَ حِلْيَةَ الْـمَخْلوقينَ بِأَوْهامِهمْ.» «
دروغ گفتند آنهایی كه تو را معادل مخلوق قرار دادند، آن‌گاه كه تو را به اصنام خود تشبيه كرده و صفات و زيور مخلوقات را با خيالات خويش، به تو دادند.»
مواردی زیاد از این ماده در
نهج‌البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حلی»، ج۱، ص۳۰۰.
