حجّ قران

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

حج قِران از اقسام حج است و از آن در باب حج سخن گفته‌اند.

---

حج بر سه قسم است: حج تمتع، حج افراد و حج قِران. علّت نامگذاری این قسم به قران، همراه آوردن قربانی هنگام احرام بستن‌ است.

---

حج قران، همچون حج افراد وظیفه اهالی مکه و کسانی است که در محدوده دوازده یا ۴۸ میلی مکه- بنابر اختلاف اقوال در مسئله- سکونت دارند ( آفاقی).
امام خمینی درباره این‌که حج قِران وظیفه‌ی چه کسی است می‌فرمایند: «حج سه قسم است: «تمتع» و «قران» و «افراد». و اوّلی بر کسی که از مکه دور است واجب می‌باشد و دوتای دیگر بر کسی‌که حاضر است یعنی دور نیست واجب می‌باشد. و حد دوری از هر طرف مکه بنابر اقوی‌ چهل و هشت میل می‌باشد، و کسی که در سر این حد است ظاهر این است که وظیفه‌اش تمتع است، و اگر در اینکه منزلش داخل حد یا خارج از آن است شک نماید، واجب است فحص نماید. و اگر متمکن از فحص نباشد باید مراعات احتیاط نماید. آنچه‌که گذشت نسبت به حَجة الاسلام است و اما حج نذری و مانند آن، پس شخص حق دارد هر نوع حجّی را که می‌خواهد نذر نماید، و همچنین است‌ حال هر دو عِدل آن (یعنی قسم و عهد) و اما حج افسادی تابع حجّی است که آن را فاسد کرده است.»
و «کسی که دو وطن دارد که یکی از آن‌ها در کمتر از حد و دیگری در خارج از حد یا در سرحدّ می‌باشد لازم است که در هر کدام که بیشتر سکونت دارد واجب آن را انجام دهد، به شرطی که دو سال در مکه اقامت نکرده باشد، پس اگر هر دو وطن مساوی باشند چنانچه از هر دو وطن مستطیع باشد بین دو وظیفه مخیّر می‌باشد، اگر چه افضل آن است که تمتع را اختیار نماید و اگر از یکی از آن‌ها مستطیع باشد نه از دیگری لازم است که وظیفه وطن استطاعت را انجام دهد.»

---

بنابر مشهور، مناسک و شرایط حج قران همانند حج افراد است، جز در قربانی که در حج افراد قربانی وجود ندارد، لیکن شرط حج قران همراه داشتن قربانی هنگام محرم شدن است. البته قربانی کردن در منی بر قارن مستحب است؛ لیکن اگر قربانی همراه آورده را اشعار یا تقلید کند قربانی در منیٰ واجب می‌گردد و تبدیل آن جایز نیست.

---

حج گزار در حج قران بدون ضرورت نمی‌تواند به عمره تمتع عدول کند.
بنابر قول اکثر، بلکه مشهور حج گزارِ قارن مخیر است احرام را با یکی از این سه: تلبیه، اشعار و تقلید ببندد؛ لیکن در صورت اختیار تلبیه، اشعار یا تقلید مستحب است؛ چنان که در صورت بستن احرام با اشعار یا تقلید، تلبیه استحباب دارد.
امام خمینی در این‌باره در تحریرالوسیله می‌نویسند: «در حج‌ قران‌، بین لبیک گفتن و بین اشعار یا تقلید مخیّر است و اشعار اختصاص به شترهای قربانی دارد و تقلید مشترک بین آن‌ها و غیر آن‌ها از اقسام قربانی می‌باشد، و بهتر است که در شتر بین اشعار و تقلید جمع نماید، پس احرام حج قران‌ به یکی از این سه چیز منعقد می‌شود. لیکن احتیاط (مستحب) آن است که در صورت اختیار کردن اشعار و تقلید، لبیک گفتن را هم ضمیمه نماید. و احتیاط (واجب) آن است که لبیک گفتن بر شخصی که حج قران‌ به جا می‌آورد، واجب است اگر چه بسته شدن احرامش متوقف بر لبیک گفتن نمی‌باشد؛ پس تلبیه فی حدّ نفسه بنابر احتیاط، بر او واجب است.»
بنابر مشهور، قارن می‌تواند طواف- اعم از واجب و مستحب- را قبل از وقوف به عرفات انجام دهد؛ لیکن در اینکه- در این صورت- تجدید تلبیه پس از هر طواف لازم است و در صورت عدم تجدید از احرام خارج می‌شود، یا اینکه تجدید تنها در حج افراد لازم است، و یا در هیچ کدام لازم نیست و خروج از احرام تنها با نیت آن امکان پذیر است، اختلاف می‌باشد.
چنانچه قارن، محصور ( احصار) و به جهت آن از احرام خارج گردد، بنابر قول مشهور باید در سال بعد حج قران انجام دهد و به جا آوردن حجی دیگر از آن کفایت نمی‌کند.

---