تَکْلیماً (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَکْلیماً:(كَلَّمَ اللّهُ موسَى تَكْليمًا) «تَکْلیماً» به معنى «سخن گفتن» است.
آیه مورد بحث مى‌گويد:
«خداوند با
موسى سخن گفت»، چگونگى نزول
وحی بر پيامبران مختلف بوده: گاهى از طريق نزول
فرشته وحى و گاهى از طريق
الهام به
قلب و گاهى از طريق شنيدن
صدا، به اين ترتيب كه
خداوند امواج صوتى را در فضا و اجسام مى‌آفريده و از اين طريق با پيامبرش صحبت مى‌كرده، از كسانى كه اين امتياز را
بروشنى داشته،
موسی بن عمران (علیه‌السلام) بوده كه گاهى امواج صوتى را از لابلاى «شجرۀ
وادی ايمن» و گاهى در «
کوه طور» مى‌شنيده و به همين مناسبت،
لقب کلیم اللّه به
موسى داده شده است و شايد
ذکر موسى در آيۀ فوق به صورت جداگانه به خاطر همين امتياز بوده باشد.
بنابراين روشن است كه رشته وحى هميشه درميان
بشر موجود بوده است و ممكن نيست افراد انسان بدون رهبر و راهنما رها شوند.
به موردی از کاربرد «تَکْلیماً» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ رُسُلًا قَدْ قَصَصْناهُمْ عَلَيْكَ مِن قَبْلُ وَ رُسُلًا لَّمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ وَ كَلَّمَ اللّهُ موسَى تَكْليمًا) «و پيامبرانى كه سرگذشت آن‌ها را پيش از اين، براى تو باز گفته‌ايم؛ و پيامبرانى كه سرگذشت آن‌ها را
بیان نكرده‌ايم؛ و
خداوند با
موسى سخن گفت. و اين امتياز، از آن او بود.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
در
تفسیر عیاشی از ثمالى از
امام باقر (علیه‌السلام) روایت آمده كه فرمود: بين
آدم (علیه‌السلام) و بين
نوح (علیه‌السلام) پيغمبرانى مخفى و علنى بوده‌اند و به همين جهت نام همه آن‌ها در
قرآن کریم نيامده، تنها نام پيغمبرانى كه نبوتشان علنى بوده آمده است، آيه شريفه:
(وَ رُسُلًا لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ وَ كَلَّمَ اللَّهُ مُوسى تَكْليماً) به همين معنا نظر دارد و مى‌خواهد بفرمايد ما نام بعضى از پيغمبران را مانند بعضى ديگر علنى نكرديم.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «تکلیم»، ج۴، ص ۱۱۸.
