• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تنگی وقت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



عدم گنجایش زمان برای به‏جا آوردن عبادت دارای وقت مشخص با اجزاء و شرایط آن راتنگی وقت گویند و از آن در بابهایی نظیر طهارت، صلات و حج سخن رفته است.




عبادتهایی که دارای وقت مشخصی هستند، مانند نمازهای واجب یومیه، واجب است در همان وقت به‏جا آورده شوندو تأخیر انداختن آنها تا آخر وقت ـ به‏گونه‏ای که زمان برای انجام دادن آنها با [[|تحفّظ]] بر واجبات، اعم از شرایط و اجزاء، گنجایش نداشته باشد ـ بدون عذر حرام است.
[۲] العروة الوثقی، ج۱، ص۵۲۳.




بر ضیق وقت آثاری مترتّب است.

۲.۱ - تقدیم


واجب عبادی‏ای که وقت آن تنگ است بر واجب عبادی دارای وقت موسّع مقدّم می‏شود.
[۳] العروة الوثقی، ج۱، ص۵۹۸.


۲.۲ - تبدیل یا رفع تکلیف اوّلی


اگر مکلّف برای تحصیل طهارت (وضو یا غسل) آب در اختیار نداشته باشد واجب است برای پیدا کردن آن فحص کند؛
[۴] العروة الوثقی، ج۱، ص۴۶۷.
لیکن در تنگی وقت وجوب فحص، ساقط و تیمّم جایگزین آن می‏گردد.
[۵] العروة الوثقی، ج۱، ص۴۷۰.
[۶] العروة الوثقی، ج، ص۴۸۰.

کسی که از ادای تکبیرة الإحرام ناتوان است، در فرض تنگ بودن وقت برای یاد گرفتن آن، گفتن ترجمه آن کفایت می‏کند.
محل احرام حج تمتّع شهر مکّه است و اگر حاجی در غیر مکّه محرم شود باید در مکّه احرام را تجدید کند، مگر آنکه وقت برای به‏جا آوردن مناسک تنگ باشد. در این صورت اختلاف است که آیا همان احرام کفایت می‏کند یا باید احرام را هرچند در عرفات تجدید نماید؟

۲.۳ - تعیّن تکلیف


اگر وقت برای غسل ترتیبی تنگ باشد، غسل ارتماسی در صورت امکان بر مکلّف متعیّن می‏گردد.
[۹] العروة الوثقی، ج۱، ص۲۹۶.

اگر در اماکن چهارگانه ـ که مکلّف بین قصر و اتمام نماز در آنها مخیّر است ـ وقت برای خواندن نماز چهار رکعتی تنگ باشد، قصر متعیّن می‏شود.
[۱۰] جواهر الکلام، ج۱۴، ص۳۴۲-۳۴۱.

از شرایط صحّت نماز در حال اختیار، استقرار مکان نمازگزار است؛ لیکن در ضیق وقت این شرط ساقط می‏شود؛ از این‏رو مکلّف اگر سواره و در حال حرکت باشد و امکان پیاده شدن نباشد واجب است نماز خود را با همان حال بخواند.
[۱۱] العروة الوثقی، ج۱، ص۵۸۴.


۲.۴ - اکتفا بر اقلّ


در تنگی وقت، در ذکرهای نماز، بر اقلّ اذکار یعنی مقدار واجب و در قرائت به حمد اکتفا می‏شود و ترک ذکرهای مستحب و سوره، واجب است.
[۱۲] العروة الوثقی، ج۱، ص۵۳۸.
[۱۳] العروة الوثقی، ج، ص۶۴۳.



 
۱. وسائل‌الشیعة، ج۴، ص۱۰۷.    
۲. العروة الوثقی، ج۱، ص۵۲۳.
۳. العروة الوثقی، ج۱، ص۵۹۸.
۴. العروة الوثقی، ج۱، ص۴۶۷.
۵. العروة الوثقی، ج۱، ص۴۷۰.
۶. العروة الوثقی، ج، ص۴۸۰.
۷. جواهر الکلام، ج۹، ص۲۰۹-۲۰۸.    
۸. جواهر الکلام، ج۱۸، ص۲۲-۲۱.    
۹. العروة الوثقی، ج۱، ص۲۹۶.
۱۰. جواهر الکلام، ج۱۴، ص۳۴۲-۳۴۱.
۱۱. العروة الوثقی، ج۱، ص۵۸۴.
۱۲. العروة الوثقی، ج۱، ص۵۳۸.
۱۳. العروة الوثقی، ج، ص۶۴۳.




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۲، ص۶۴۶.    




جعبه ابزار