تناوب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تقسیم
کار یا
انتفاع از چیزی بین چند نفر به نوبت را تَناوب گویند و از آن در بابهایی نظیر
طهارت،
عاریه،
اجاره و
نکاح به مناسبت سخن رفته است.
بنابر قول به
نجس شدن
آب چاه به سبب تماس با
نجاست، در بعضی نجاسات، تمامی آب چاه کشیده میشود. در این گونه موارد چهار مرد از
طلوع تا
غروب آفتاب، نوبتی دو به دو آب چاه را میکشند،
آب پس از آن
پاک میگردد.
گرفتن چهار طرف
تابوت توسط چهار نفر
مستحب است و افضل آن است که هر یک به نوبت و با جابهجا کردن، هر چهار طرف را بر دوش گیرد.
ملکی که بین دو نفر
مشترک است هیچکدام بدون
اجازه دیگری نمیتواند آن را
اجاره دهد، بلکه باید با هم توافق کنند و در صورت اختلاف، با نوبت آن را اجاره دهند، مثلا شش
ماه اوّل
سال را یکی و شش ماه دوم را دیگری اجاره دهد.
اگر دو نفر
مرکبی را اجاره کنند که به نوبت از آن استفاده نمایند، اجاره
صحیح است.
همچنین اگر
مالی به چند نفر
عاریه داده شود و امکان استفاده از آن در یک زمان وجود نداشته باشد، به نوبت از آن استفاده میشود.
چنانکه در
آب مشترک میان چند نفر نیز ـ به شرط
رضایت همه
شرکا ـ
حکم همین است. این گونه تقسیم،
مهایات نامیده میشود. البتّه تقسیم مهایات، اجباری نیست.
رضاع (
شیر خوردن
کودک) از اسباب نشر
حرمت است که بنابر
مشهور با یکی از سه امر زیر تحقق مییابد: اثر (روییدن
گوشت و محکم شدن
استخوان بر اثر شیر دادن)، زمان (یک
شبانه روز کامل شیر دادن) و عدد (پانزده بار شیر دادن).
در تحقق رضاع به عدد،
پی در پی بودن آن
شرط است. از اینرو، شیر دادن چند
زن ـ هرچند از یک
شوهر ـ به نوبت موجب نشر حرمت نمیشود.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۲، ص۶۳۹.