• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بَرْد (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دیگر کاربردها: برد (ابهام‌زدایی).


بَرْد (به فتح باء و سکون راء) از واژگان قرآن کریم به معنای خنک است.
مشتقات بَرْد که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
بَرْداً (به فتح باء و سکون راء) به معنای خنک؛
بارِدٍ (به کسر راء) اسم فاعل از بَرْد به معنای خنک؛
بَرْداً (به فتح باء و سکون راء) به معنای خواب است.




بَرْد به معنای خنک است.
در لغت آمده: «الْبَرْدُ: نقیض الحرّ و الْبُرُودَةُ نقیض الحرارة»
در اقرب الموارد گوید: بَرْد به معنی خواب آمده است.


به مواردی از بَرْد که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - بَرْداً (آیه ۶۹ سوره انبیاء)

(قُلْنا یا نارُ کُونِی‌ بَرْداً وَ سَلاماً عَلی‌ اِبْراهِیمَ)
«گفتیم‌ ای آتش بر ابراهیم خنک و سالم باش.»


۲.۲ - بارِدٍ (آیه ۴۴ سوره واقعه)

بَارِدٌ اسم فاعل از بَرْد است‌.
(وَ ظِلٍّ مِنْ یَحْمُومٍ لا بارِدٍ وَ لا کَرِیمٍ)
«و سایه‌ای از دود که نه خنک است و نه گوارا.»


۲.۳ - بَرْداً (آیه ۲۴ سوره نبا)

(لا یَذُوقُونَ فِیها بَرْداً وَ لا شَراباً)
«در جهنّم، خواب و نوشیدنی نمی‌چشند.»
لغویین معانی دیگری هم‌چون خواب و مرگ برای برد ذکر کرده‌اند.
راغب نیز برد را در آیه به معنی خواب گرفته است و می‌گوید: اطلاق برد بر خواب برای عروض سردی بر ظاهر بدن و یا برای عروض سکون و آرامش بر بدن است.
ناگفته نماند: گر چه برد به خواب و مردن نیز گفته شده مثل «بَرَدَ فلانٌ اَیْ مَاتَ» ولی بهتر است در آیه‌ی فوق‌ (بَرْداً) را به معنی آب خنک بگیریم تا از معنی اوّل کنار نشویم. مخصوصا به قرینه‌ی آیه‌ی بعد (اِلَّا حَمِیماً وَ غَسَّاقاً)
یعنی: «در آن‌جا نه آب خنک می‌چشند و نه شربت مگر آب گرم و چرک یا آب گندیده.» که «حمیم» در مقابل‌ (بَرْداً) آمده و آن به معنی آب گرم است و خلاصه، حمیم در مقابل‌ (بَرْداً) و غسّاق در مقابل شراب آمده و این می‌رساند که مراد از (بَرْداً) آب خنک و از «شراب» شربت است وانگهی خواب با شراب تناسب ندارد که گوییم: در آن‌جا خواب و شراب نمی‌چشند.



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۱۷۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دار القلم، ص۱۱۶.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۱۱.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۱، ص۱۵۶.    
۵. جوهری، ابونصر، الصحاح‌ تاج اللغة و صحاح العربیة‌، ج۲، ص۴۴۵.    
۶. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۱، ص۱۵۷.    
۷. انبیاء/سوره۲۱، آیه۶۹.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۴۲۷.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۳۰۳.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۴۱.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۸۷.    
۱۲. واقعه/سوره۵۶، آیه۴۴.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۲۱۴.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۱۲۴.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۱۶۱.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۳۳.    
۱۷. نبا/سوره۷۸، آیه۲۴.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۲۷۲.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۶۸.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۲۴۲.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۴۳.    
۲۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دار القلم، ص۱۱۷.    
۲۳. جوهری، ابونصر، الصحاح‌ تاج اللغة و صحاح العربیة‌، ج۲، ص۴۴۶.    
۲۴. نبا/سوره۷۸، آیه۲۵.    
۲۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۲۷۲.    
۲۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۶۸.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۲۴۳.    
۲۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۴۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «برد»، ج۱، ص۱۷۷.    






جعبه ابزار