برد - به فتح باء و سکون راء (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَرْد (به فتح باء و سکون راء) و آن از
واژگان قرآن کریم به معنای خنک است. از مشتقات این کلمه در
قرآن کریم؛
بَارِد (به کسر راء) اسم فاعل از بَرْد است. لغویین معانی دیگری همچون خواب و
مرگ برای برد ذکر کرده‌اند.
بَرْد به معنای خنک است. در
لغت آمده: «الْبَرْدُ: نقیض الحرّ و الْبُرُودَةُ نقیض الحرارة»
در
اقرب الموارد گوید: بَرْد به معنی
خواب آمده است.
(قُلْنا یا نارُ کُونِی بَرْداً وَ سَلاماً عَلی اِبْراهِیمَ) «گفتیم ای
آتش بر
ابراهیم خنک و سالم باش.»
بَارِدٌ اسم فاعل از بَرْد است.
(وَ ظِلٍّ مِنْ یَحْمُومٍ لا بارِدٍ وَ لا کَرِیمٍ) «و سایه‌ای از دود که نه خنک است و نه گوارا.»
آیه‌ی
(لا یَذُوقُونَ فِیها بَرْداً وَ لا شَراباً) «در
جهنّم، خواب و نوشیدنی نمی‌چشند.»
راغب نیز برد را در
آیه به معنی خواب گرفته است، و می‌گوید: اطلاق برد بر خواب برای عروض سردی بر ظاهر بدن و یا برای عروض سکون و آرامش بر
بدن است.
ناگفته نماند: گر چه برد به خواب و مردن نیز گفته شده مثل «بَرَدَ فلانٌ اَیْ مَاتَ»
ولی بهتر است در آیه‌ی فوق «بَرْداً» را به معنی آب خنک بگیریم تا از معنی اوّل کنار نشویم. مخصوصا به قرینه‌ی آیه‌ی بعد
(اِلَّا حَمِیماً وَ غَسَّاقاً) یعنی: «در آنجا نه آب خنک می‌چشند و نه شربت مگر آب گرم و چرک یا آب گندیده.»
که «حمیم» در مقابل «بَرْداً» آمده و آن به معنی آب گرم است و خلاصه،
حمیم در مقابل «بَرْداً» و
غسّاق در مقابل شراب آمده و این می‌رساند که مراد از «بَرْداً» آب خنک و از «شراب» شربت است وانگهی خواب با شراب تناسب ندارد که گوییم: در آنجا خواب و شراب نمی‌چشند.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «برد»، ج۱، ص۱۷۷.
