• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

انگشتر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


حلقه‌ای معمولاً فلزی در انواع نگین دار و بی نگین، مخصوص انگشت را انگشتر می‌گویند و از احکام آن به مناسبت در بابهای طهارت، صلات، صوم، حج، جهاد، نکاح، یمین و ارث آمده است.


به دست کردن انگشتر طلا برای مرد، حرام
[۱] جواهر الکلامف ج۴۱، ص۵۴.    
و به دست کردن انگشتر آهنی برای مرد و زن، مکروه است.
[۲] جواهر الکلام، ج۸، ص۲۶۴-۲۶۵.    

نهادن انگشتر در انگشت سبّابه (انگشت بین شصت و میانی) و نیز انگشت میانی و ترک آن در انگشت کوچک (خنصر) مکروه است.
[۳] وسائل الشیعة، ج۵، ص۹۷.    
[۴] کشف الغطاء، ج۳، ص۴۶.
همچنین به دست کردن انگشتر عقیق، بویژه یمانی،
[۵] مستند الشیعة، ج۴، ص۳۷۳.    
و نیز به دست راست کردن انگشتر مستحب‌است.
[۶] وسائل الشیعة، ج۵، ص۸۱.    
[۷] الحدائق الناضرة، ج۲، ص۸۰.    


همراه داشتن انگشتر منقوش به اسماء الـهی در حال تخلی
[۸] الحدائق الناضرة، ج۲، ص۷۶.    
و نیز استنجاء با دست مزیّن به انگشتر منقوش به اسماء الـهی، و بنابر قول مشهور اسماء امامان معصوم و انبیا علیهم السّلام و به تصریح برخی، حضرت فاطمه سلام اللّه علیها در صورت نرسیدن نجاست به آن، مکروه و در صورت نجس شدن آن، حرام است. همچنین استنجاء با انگشتر دارای نگین سنگ زمزم مکروه است.
[۹] کتاب الطهارة (شیخ انصاری)، ج۱، ص۴۸۶.
[۱۰] جواهر الکلام، ج۲، ص۷۱-۷۳.    
[۱۱] الحدائق الناضرة، ج۲، ص۸۲-۸۳.    

حرکت دادن یا جا به جا کردن انگشتر هنگام وضو یا غسل، با علم به رسیدن آب به زیر آن، مستحب و در صورت علم به نرسیدن آب به زیر آن و یا شک در رسیدن آب، واجب است.
[۱۲] جواهر الکلام، ج۲، ص۲۸۷.    
و «اگر بداند که در حال وضو چیزی بوده که ممکن است آب به زیر آن نرسیده باشد - مانند انگشتر که گاهی آب به زیر آن می‌رسد و گاهی نمی‌رسد - و بداند که در حال شستن متوجه آن نبوده و یا بداند که آن را حرکت نداده و بااین‌حال در اینکه اتفاقاً آب به زیر آن رسیده یا نه شک کند، حکم به صحت وضو مشکل است، بلکه ظاهراً اعاده وضو واجب است.»
[۱۳] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۲۸، کتاب الطهارة، فصل فی الوضوء، القول فی شرائط الوضوء، مسالة۱۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
نیز بیرون آوردن انگشتر هنگام تیمم واجب است.
[۱۴] العروة الوثقی، ج۱، ص۴۹۷.

به جهت این‌که «باید حائل - حتی مانند انگشتر - از مواضعی که مسح می‌شوند و مواضعی که با آن‌ها مسح می‌کند برطرف شود.»
[۱۵] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۱۵، کتاب الطهارة، القول فیما یتیمم به مسالة۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
و «اگر چیزی از اموال میت مانند انگشتر و امثال آن با او دفن شود، جواز نبش قبر برای آنکه ورثه آن چیز را بردارند مورد تامل و اشکال است، خصوصاً اگر برنداشتن آن اجحاف به ورثه نباشد.»
[۱۶] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۹۹، کتاب الطهارة، فصل فی احکام الاموات، خاتمة تشتمل علی مسائل، مسالة۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    


به قول مشهور، نماز مرد همراه با انگشتر طلا
[۱۷] جواهرالکلام، ج۸، ص۱۱۰ـ۱۱۲.
و نماز مرد و زن با انگشتر غصبی باطل است.
[۱۸] الحدائق الناضرة ج۷، ص۱۱۱.    
نماز خواندن با انگشتر آهنی
[۱۹] جواهر الکلام، ج۸، ص۲۶۴.    
و به قول مشهور با انگشتر منقوش به تصویر حیوان یا انسان مکروه،
[۲۰] الحدائق الناضرة، ج۷، ص۱۴۹.    
و در کراهت نماز خواندن با انگشتر منقوش به تصویر غیر جاندار، مانند درخت، اختلاف است.
[۲۱] جواهر الکلام، ج۸، ص۲۷۶.    
نماز خواندن با انگشتر عقیق، بویژه عقیق یمانی
[۲۲] مستند الشیعة، ج۴، ص۳۷۳.    
و نیز انگشتری که نگین آن بلور باشد
[۲۳] کشف الغطاء، ج۳، ص۴۴.
[۲۴] جامع عباسی، ص۳۴۷.
مستحب است. نماز با انگشتر نجس صحیح است.
[۲۵] العروة الوثقی، ج۱، ص۱۰۴.

شمارش تعداد رکعات نماز با جا به جا کردن انگشتر جایز است.
[۲۶] العروة الوثقی، ج۱، ص۷۲۳.


مکیدن انگشتر برای روزه دار جهت کاستن از تشنگی جایز است.
[۲۷] جواهر الکلام، ج۱۶، ص۲۶۰.    


مستحب است مسافر برای حفظ سلامت خود، انگشتر عقیق زرد یا فیروزه‌ای که بر آن ذکر خاص نوشته شده، همراه داشته باشد.
[۲۸] جواهر الکلام، ج۱۸، ص۱۶۲-۱۶۳.    

به دست کردن انگشتر برای محرم به قصد زینت، حرام و به قصد عمل به سنّت یا بهره مندی از خاصیّت آن، جایزاست.
[۲۹] جواهر الکلام، ج۱۸، ص۳۷۰.    

امام خمینی در تحریرالوسیله می‌نویسد: «در انگشتر به‌دست‌کردن و حنا بستن‌ کفّاره نیست اگرچه فعل حرام انجام داده است.»
[۳۰] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۴۷، کتاب الحج، القول فی تروک الاحرام، الثالث عشر، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    

به قول مشهور، طواف با انگشتر نجس باطل است.
[۳۱] جواهر الکلام، ج۱۹، ص۲۷۳.    

در تحریرالوسیله آمده است: از شرایط طواف است «طهارت بدن و لباس؛ و احتیاط (واجب) آن است که از آنچه در نماز عفو شده - مثل خون کمتر از یک درهم و چیزی که نماز با آن تمام نیست حتی انگشتر - اجتناب نماید.»
[۳۲] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۵۵، کتاب الحج، القول فی واجبات الطواف، الثالث، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    


انگشتر از سلب محسوب می‌شود.
[۳۳] جواهر الکلام، ج۲۱، ص۱۹۰.    


خریدن مثلاً انگشتر یا گوشواره نقره یا طلا از ریخته‌گر (و سازنده)، در مقابل جنس آن با اضافه‌ای به ملاحظه اجرت آن جایز نیست، بلکه یا آن را به غیر جنس آن می‌خرد و یا مقداری طلا و نقره در مقابل جنس آن مثل به‌مثل می‌خرد و برای ساختن آن مقداری اجرت معیّن می‌کند. البته اگر مثلاً نگین انگشتر از سازنده و از غیر جنس حلقه‌اش باشد، خریدن آن در مقابل جنس خودش با اضافه - در غیر صورت فرار از ربا - جایز است.
[۳۴] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۵۷۶، کتاب البیع، القول فی بیع الصرف، مسالة۱۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    


آمیزش با در دست داشتن انگشتر نوشته شده به اذکار و اسماء الـهی مکروه است.
[۳۵] الحدائق الناضرة، ج۲۳، ص۱۳۸.    


اگر کسی سوگند یاد کند که زیور آلات نپوشد، شامل انگشتر نیز می‌شود. از این رو، با به دست کردن انگشتر، سوگند شکسته وکفّاره آن واجب می‌شود.
[۳۶] جواهر الکلام، ج۳۵، ص۳۳۴.    


انگشتر میّت از حبوه است و به پسر بزرگ‌تر داده می‌شود.
[۳۷] جواهر الکلام، ج۳۹، ص۱۲۷.    


۱. ↑ جواهر الکلامف ج۴۱، ص۵۴.    
۲. ↑ جواهر الکلام، ج۸، ص۲۶۴-۲۶۵.    
۳. ↑ وسائل الشیعة، ج۵، ص۹۷.    
۴. ↑ کشف الغطاء، ج۳، ص۴۶.
۵. ↑ مستند الشیعة، ج۴، ص۳۷۳.    
۶. ↑ وسائل الشیعة، ج۵، ص۸۱.    
۷. ↑ الحدائق الناضرة، ج۲، ص۸۰.    
۸. ↑ الحدائق الناضرة، ج۲، ص۷۶.    
۹. ↑ کتاب الطهارة (شیخ انصاری)، ج۱، ص۴۸۶.
۱۰. ↑ جواهر الکلام، ج۲، ص۷۱-۷۳.    
۱۱. ↑ الحدائق الناضرة، ج۲، ص۸۲-۸۳.    
۱۲. ↑ جواهر الکلام، ج۲، ص۲۸۷.    
۱۳. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۲۸، کتاب الطهارة، فصل فی الوضوء، القول فی شرائط الوضوء، مسالة۱۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۱۴. ↑ العروة الوثقی، ج۱، ص۴۹۷.
۱۵. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۱۵، کتاب الطهارة، القول فیما یتیمم به مسالة۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۱۶. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۹۹، کتاب الطهارة، فصل فی احکام الاموات، خاتمة تشتمل علی مسائل، مسالة۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۱۷. ↑ جواهرالکلام، ج۸، ص۱۱۰ـ۱۱۲.
۱۸. ↑ الحدائق الناضرة ج۷، ص۱۱۱.    
۱۹. ↑ جواهر الکلام، ج۸، ص۲۶۴.    
۲۰. ↑ الحدائق الناضرة، ج۷، ص۱۴۹.    
۲۱. ↑ جواهر الکلام، ج۸، ص۲۷۶.    
۲۲. ↑ مستند الشیعة، ج۴، ص۳۷۳.    
۲۳. ↑ کشف الغطاء، ج۳، ص۴۴.
۲۴. ↑ جامع عباسی، ص۳۴۷.
۲۵. ↑ العروة الوثقی، ج۱، ص۱۰۴.
۲۶. ↑ العروة الوثقی، ج۱، ص۷۲۳.
۲۷. ↑ جواهر الکلام، ج۱۶، ص۲۶۰.    
۲۸. ↑ جواهر الکلام، ج۱۸، ص۱۶۲-۱۶۳.    
۲۹. ↑ جواهر الکلام، ج۱۸، ص۳۷۰.    
۳۰. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۴۷، کتاب الحج، القول فی تروک الاحرام، الثالث عشر، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۳۱. ↑ جواهر الکلام، ج۱۹، ص۲۷۳.    
۳۲. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۵۵، کتاب الحج، القول فی واجبات الطواف، الثالث، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۳۳. ↑ جواهر الکلام، ج۲۱، ص۱۹۰.    
۳۴. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۵۷۶، کتاب البیع، القول فی بیع الصرف، مسالة۱۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۳۵. ↑ الحدائق الناضرة، ج۲۳، ص۱۳۸.    
۳۶. ↑ جواهر الکلام، ج۳۵، ص۳۳۴.    
۳۷. ↑ جواهر الکلام، ج۳۹، ص۱۲۷.    


• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۷۴۶-۷۴۷.    
• ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)    ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    


رده‌های این صفحه : دیدگاه های فقهی امام خمینی | طهارت | فقه | نماز
جعبه ابزار