• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابوالهیثم بن تیهان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقالات مرتبط: ابن تیهان (مفردات‌نهج‌البلاغه).


‌ابوالهیثم بن تیهان، صحابی پیامبر - صلی الله علیه و اله -و از یاران شهید امیر مؤمنان علی - علیه‌السّلام - بود.


ابوالهیثم مالک بن تیهان بن مالک انصاری از تیره زعوراء قبیله اوس
[۱] الاستیعاب، ج۴، ص۱۷۷۳.    
[۲] الاصابه، ج۷، ص۳۶۵.    
و حلیف بنی عبدالاشهل بود.
[۳] الاستیعاب، ج۳، ص۱۰۱۶.    
[۴] الاصابه، ج۷، ص۳۶۵.    
برخی او را از قبیله بلی از قضاعه دانسته‌اند.
[۵] انساب الاشراف، ج۱، ص۲۴۰.    
[۶] تاریخ ابن خلدون، ج۲، ص۳۴۸.    
در نسب او نقل‌های دیگر نیز آمده است.
[۷] البدایة و النهایه، ج۷، ص۱۰۴.
هر چند در برخی گزارش‌ها از همراهی پدرش با پیامبر- صلی الله علیه و اله - در غزوه خیبر به سال هفتم ق. یاد شده،
[۸] الثقات، ج۳، ص۴۲.    
[۹] اسد الغابه، ج۱، ص۲۶۲.
ابن حجر آن را خطای راویان دانسته، این احتمال را تقویت می‌کند که او اسلام را درک نکرده است.
[۱۰] الاصابه، ج۱، ص۴۹۹.    
مادرش را لیلی بنت عتیک
[۱۱] الطبقات، ج۳، ص۳۴۲.    
دانسته‌اند.

۱.۱ - بیزاری از بت‌ها

بیزاری از بت‌ها از ویژگی‌های زندگی پیش از اسلام ابوالهیثم بوده است. از این رو، گروهی او را موحد می‌دانستند.
[۱۲] الطبقات، ج۳، ص۳۴۱.    
[۱۳] البدء و التاریخ، ج۴، ص۱۶۵.
[۱۴] سیر اعلام النبلاء، ج۱، ص۱۹۰.
وی در سال یازدهم بعثت پس از بازگشت دو تن از خزرجیان از حج ، از ظهور دین جدید آگاه شد و اسلام آورد.
[۱۵] الطبقات، ج۱، ص۱۶۹.    
[۱۶] دلائل النبوه، ج۲، ص۴۳۰-۴۳۱.
سپس در بیعت عقبه اول به سال دوازدهم بعثت
[۱۷] البدایة و النهایه، ج۳، ص۱۶۲.
[۱۸] تاریخ الاسلام، ج۱، ص۲۹۱-۲۹۲.
و عقبه دوم به سال سیزدهم
[۱۹] السیرة النبویه، ج۱، ص۴۴۱.
[۲۰] المنتظم، ج۳، ص۳۵.    
حضور یافت و به عنوان نقیب بنی عبدالاشهل ، در شمار یکی از نقبای دوازده گانه
[۲۱] المحبر، ص۲۶۸.    
[۲۲] انساب الاشراف، ج۱، ص۲۵۲.    
[۲۳] مجمع البحرین، ج۶، ص۳۹۶.    
پیامبر- صلی الله علیه و اله - شد.
[۲۴] انساب الاشراف، ج۱، ص۲۴۰.    
[۲۵] اسد الغابه، ج۵، ص۳۲۳.
[۲۶] الاصابه، ج۷، ص۳۶۵.    
بعضی نیز وی را حلیف بنی عبدالاشهل نامیده‌اند.
[۲۷] المغازی، ج۱، ص۱۵۸.
[۲۸] الطبقات، ج۳، ص۴۵۵.    
[۲۹] تاریخ طبری، ج۲، ص۳۶۳.
بر پایه گزارشی، وی نخستین بیعت کننده با پیامبر بود.
[۳۰] الاستیعاب، ج۳، ص۱۳۴۸.    
[۳۱] البدایة و النهایه، ج۳، ص۱۶۳.
او در دیدار با ایشان، نگرانی جمعی از یثربیان را که با پذیرش اسلام پیمانشان را با یهودیان شکسته بودند، مطرح کرد و ایشان به او اطمینان داد که با دشمنان آنان دشمن و با دوستانشان دوست باشد.
[۳۲] السیرة النبویه، ج۱، ص۴۴۲.


۱.۲ - ذوالسیفین

در پیمان برادری به سال اول ق. پیامبر- صلی الله علیه و اله - میان او و عثمان بن مظعون از تیره بنی جمح قریش عقد برادری بست.
[۳۳] الطبقات، ج۳، ص۳۴۲.    
[۳۴] انساب الاشراف، ج۱، ص۲۷۱.    
وی در همه غزوه‌ها از جمله بدر و احد شرکت داشت
[۳۵] الاستیعاب، ج۲، ص۴۷۷.    
[۳۶] الاصابه، ج۷، ص۳۶۵.    
و با دو شمشیر می‌جنگید. از این رو، وی را ذوالسیفین خواندند.
[۳۷] الاستیعاب، ج۲، ص۴۷۷.    
[۳۸] الاصابه، ج۲، ص۳۴۵.    
او که از ثروتمندان مدینه بود، در نخلستان خود با گوشت گوسفند و خرمای مرغوب و آب گوارا از پیامبر - صلی الله علیه و اله - و همراهانش که بسیار گرسنه بودند، پذیرایی کرد و همان جا به امامت پیامبر- صلی الله علیه و اله - نماز گزارد.
[۳۹] اسد الغابه، ج۴، ص۲۳۹.
[۴۰] البدایة و النهایه، ج۶، ص۵۳.
پس از شهادت ابن رواحه در جنگ موته به سال هشتم مسئولیت وی را در نظارت بر امور زراعی و تقسیم خرمای خیبر از سوی پیامبر- صلی الله علیه و اله - عهده دار شد.
[۴۱] المغازی، ج۲، ص۶۹۱.
[۴۲] امتاع الاسماع، ج۱، ص۳۲۲.    


۱.۳ - دفاع از حق امیرمؤمنان

ابوالهیثم در کنار عمار یاسر و سلمان فارسی به دفاع از حق امیرمؤمنان - علیه‌السّلام - پرداخت
[۴۳] الخصال، ص۶۰۷-۶۰۸.    
و از بیعت با ابوبکر سر باز زد. او را ازجمله ۱۲ مخالف خلافت ابوبکر شمرده‌اند که در مسجد پیامبر به ابوبکر اعتراض کردند و در دفاع از حقانیت علی- علیه‌السّلام - سخن گفت. ابوالهیثم با استناد به سخن رسول خدا - صلی الله علیه و اله - که اهل بیت : را همانند ستارگان آسمان دانسته بود، بر حقانیت علی- علیه‌السّلام - و شایستگی وی برای خلافت تاکید کرد.
[۴۴] الخصال، ص۴۶۲.    
[۴۵] بحار الانوار، ج۲۸، ص۱۸۹-۱۹۰.    
[۴۶] الیقین، ص۳۳۶.    
نیز در خطبه‌ای موسوم به طالوتیه ، روایتگر کلامی از حضرت علی - علیه‌السّلام - است که در آن، وی از کمی یارانش برای دفاع از حق خود شکوه کرده است.
[۴۷] الکافی، ج۸، ص۳۱.    


۱.۴ - نقش ابوالهیثم در دوره خلافت ابوبکر

از نقش ابوالهیثم در دوره خلافت ابوبکر پس از تثبیت حکومت وی گزارشی در دست نیست. تنها خودداری وی از ادامه مسئولیت نظارت بر اراضی خیبر
[۴۸] الطبقات، ج۳، ص۳۴۲.    
گزارش شده که می‌توان آن را نتیجه مخالفت با خلافت ابوبکر دانست. او در زمان عمر برای قیمت گذاری اراضی خیبر ، از جمله فدک ، همراه چند تن از صحابه برگزیده شد.
[۴۹] تاریخ المدینه، ج۱، ص۱۹۵.
[۵۰] فتوح البلدان، ص۳۸.    
[۵۱] شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۲۱۱.    
گزارشی از حضور او در جلسات فقه و حدیث امام علی - علیه‌السّلام - در دست است.
[۵۲] کتاب سلیم بن قیس، ص۱۹۳.
[۵۳] کمال الدین، ج۱، ص۲۷۴-۲۷۵.    
[۵۴] التحصین، ص۶۳۱.    


۱.۵ - دعوت به پذیرش ولایت حضرت علی

وی پس از مرگ عثمان همراه عمار یاسر و گروهی دیگر، مردم را به پذیرش ولایت حضرت علی - علیه‌السّلام - دعوت کرد و از مردم برای ایشان بیعت گرفت و از سوی ایشان برای مذاکره با کسانی که از بیعت اکراه داشتند، انتخاب شد.
[۵۵] بحار الانوار، ج۳۲، ص۲۷-۲۸.    
بر پایه گزارشی، امام او را همراه عمار مسئول بیت المال مدینه کرد.
[۵۶] الاختصاص، ص۱۵۲.    
[۵۷] الیقین، ص۳۳۶.    
پس از آن که سخنان علی- علیه‌السّلام - در تهییج مردم مدینه برای مقابله با تهاجم طلحه و زبیر به بصره ، با برخورد سرد مردم روبه رو شد، ابوالهیثم از کسانی بود که مردم را به اجابت دعوت امام فراخواندند و برای جبران سستی دیگران، از امام حمایت کردند.
[۵۸] البدایة و النهایه، ج۷، ص۲۳۳.
[۵۹] تاریخ ابن خلدون، ج۲، ص۶۱۱.    


۱.۶ - جنگ صفین

ابوالهیثم در جنگ صفین به سال ۳۷ ق. به تنظیم صفوف لشکر امام- علیه‌السّلام - پرداخت.
[۶۰] المناقب، ص۲۲۴.    
[۶۱] شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۹۰.    
او پس از شهادت عمار
[۶۲] انساب الاشراف، ج۲، ص۳۱۹.    
[۶۳] المناقب، ص۲۳۳.    
و بر پایه گزارشی دیگر، پس از خطبه امام علی - علیه‌السّلام - در دعوت به جنگ وشتاب به سوی بهشت ، نخستین کسی بود که به میدان رفت و جنگید و به شهادت رسید.
[۶۴] الفتوح، ج۳، ص۱۷۷.    
پس از شهادتش، امام- علیه‌السّلام - بر او نماز گزارد و وی را به خاک سپرد.
[۶۵] انساب الاشراف، ج۳، ص۳۱۹.    
حضرت علی- علیه‌السّلام - از او در کنار بزرگانی همچون عمار و خزیمه ذوالشهادتین یاد کرده که بر راه حق استوار ماندند
[۶۶] نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۹، خطبه ۱۸۲.
این حاکی از جایگاه ممتاز او نزد ایشان است.

۱.۷ - در گذشت

گزارشی ضعیف درگذشت ابوالهیثم را در زمان پیامبر - صلی الله علیه و اله -
[۶۷] الطبقات، ج۳، ص۳۴۲.    
[۶۸] انساب الاشراف، ج۱، ص۳۴۰.
یا عمر
[۶۹] المحبر، ص۲۷۲.    
[۷۰] الاصابه، ج۷، ص۳۶۶.    
[۷۱] شذرات الذهب، ج۱، ص۱۷۲.    
دانسته و محل دفن او را بقیع شمرده است.
[۷۲] الاشارات الی معرفة الصحابه، ص۸۰.
او روایت‌هایی درباره ثواب سلام و وظایف مشاور، از پیامبر- صلی الله علیه و اله - و خطابه‌ای را از امام علی- علیه‌السّلام - نقل کرده است.
[۷۳] بحار الانوار، ج۲۸، ص۲۴۰.    
[۷۴] بحار الانوار، ج۴۱، ص۱۱۶.    
از جمله روایت هایش، حدیث غدیر است.
[۷۵] الولایه، ص۱۹۶-۱۹۸.
[۷۶] الطرائف، ج۱، ص۱۳۹-۱۴۰.    


همسرش ملیکه دختر سهل بن زید بن عامر
[۷۷] الطبقات، ج۸، ص۲۴۸.    
[۷۸] الاصابه، ج۸، ص۳۵.    
از مسلمانان و بیعت کنندگان بود و امیمه را به دنیا آورد.
[۷۹] الطبقات، ج۸، ص۲۴۸.    
[۸۰] اسد الغابه، ج۶، ص۳۰.
[۸۱] الاصابه، ج۸، ص۳۵.    
ابوالهیثم برادری به نام عبید یا عتیک داشت که در جنگ بدر در رکاب پیامبر- صلی الله علیه و اله - جنگید
[۸۲] المغازی، ج۱، ص۱۵۸.
و در جنگ احد به شهادت رسید.
[۸۳] المغازی، ج۱، ص۳۰۱.
[۸۴] انساب الاشراف، ج۱، ص۳۲۹.    


الاستیعاب: ابن عبدالبر (م. ۴۶۳ق.) ، به کوشش البجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق؛ اسد الغابه: ابن اثیر علی بن محمد الجزری (م. ۶۳۰ق.) ، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۹ق؛ الاشارات الی معرفة الزیارات: علی بن ابی بکر الهروی (م. ۶۱۱ق.) ، قاهره، مکتبة الثقافة الدینیه، ۱۴۲۳ق؛ الاصابه: ابن حجر العسقلانی (م. ۸۵۲ق.) ، به کوشش علی محمد و دیگران، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق؛ الاختصاص: المفید (م. ۴۱۳ق.) ، به کوشش غفاری و زرندی، بیروت، دار المفید، ۱۴۱۴ق؛ امتاع الاسماع: المقریزی (م. ۸۴۵ق.) ، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق؛ انساب الاشراف: البلاذری (م. ۲۷۹ق.) ، به کوشش زکار، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق؛ بحار الانوار: المجلسی (م. ۱۱۱۰ق.) ، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق؛ البدء و التاریخ: المطهر المقدسی (م. ۳۵۵ق.) ، بیروت، دار صادر، ۱۹۰۳م؛ البدایة و النهایه: ابن کثیر (م. ۷۷۴ق.) ، بیروت، مکتبة المعارف؛ تاریخ ابن خلدون: ابن خلدون (م. ۸۰۸ق.) ، به کوشش خلیل شحاده، بیروت، دار الفکر؛ تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر: الذهبی (م. ۷۴۸ق.) ، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۱۰ق؛ تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک): الطبری (م. ۳۱۰ق.) ، به کوشش محمد ابوالفضل، بیروت، دار احیاء التراث العربی؛ تاریخ المدینة المنوره: ابن شبة النمیری (م. ۲۶۲ق.) ، به کوشش شلتوت، قم، دار الفکر، ۱۴۱۰ق؛ التحصین: ابن طاووس (م. ۶۶۴ق.) ، قم، دار الکتاب، ۱۴۱۳ق؛ الثقات: ابن حبان (م. ۳۵۴ق.) ، الکتب الثقافیه، ۱۳۹۳ق؛ الخصال: الصدوق (م. ۳۸۱ق.) ، به کوشش غفاری، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۶ق؛ دلائل النبوه: البیهقی (م. ۴۵۸ق.) ، به کوشش عبدالمعطی، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۰۵ق؛ سیر اعلام النبلاء: الذهبی (م. ۷۴۸ق.) ، به کوشش گروهی ازمحققان، بیروت، الرساله، ۱۴۱۳ق؛ السیرة النبویه: ابن هشام (م. ۸-۲۱۳ق.) ، به کوشش السقاء و دیگران، بیروت، المکتبة العلمیه؛ شذرات الذهب: عبدالحی بن عماد (م. ۱۰۸۹ق.) ، به کوشش الارنؤوط، بیروت، دار ابن کثیر، ۱۴۰۶ق؛ شرح نهج البلاغه: ابن ابی الحدید (م. ۶۵۶ق.) ، به کوشش محمد ابوالفضل، دار احیاء الکتب العربیه، ۱۳۷۸ق؛ الطبقات الکبری: ابن سعد (م. ۲۳۰ق.) ، به کوشش محمد عبدالقادر، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق؛ الطرائف: ابن طاووس (م. ۶۶۴ق.) ، قم، مطبعة الخیام، ۱۳۹۹ق؛ الغارات: ابراهیم الثقفی الکوفی (م. ۲۸۳ق.) ، به کوشش محدث، بهمن، ۱۳۵۵ش؛ الفتوح: ابن اعثم الکوفی (م. ۳۱۴ق.) ، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الاضواء، ۱۴۱۱ق؛ فتوح البلدان: البلاذری (م. ۲۷۹ق.) ، بیروت، دار الهلال، ۱۹۸۸م؛ الکافی: الکلینی (م. ۳۲۹ق.) ، به کوشش غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۵ش؛ کتاب سلیم بن قیس: الهلالی (م. ۷۶ق.) ، به کوشش انصاری، قم، الهادی، ۱۴۲۰ق؛ کمال الدین: الصدوق (م. ۳۸۱ق.) ، به کوشش غفاری، قم، نشر اسلامی، ۱۴۰۵ق؛ مجمع البحرین: الطریحی (م. ۱۰۸۵ق.) ، به کوشش الحسینی، تهران، فرهنگ اسلامی، ۱۴۰۸ق؛ المحبر: ابن حبیب (م. ۲۴۵ق.) ، به کوشش ایلزه لیختن شتیتر، بیروت، دار الآفاق الجدیده؛ المغازی: الواقدی (م. ۲۰۷ق.) ، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۹ق؛ المناقب: الخوارزمی (م. ۵۶۸ق.) ، به کوشش مالک محمودی، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۱ق؛ المنتظم: ابن جوزی (م. ۵۹۷ق.) ، به کوشش نعیم زرزور، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۲ق؛ الولایه: ابن عقدة الکوفی (م. ۳۳۳ق.) ؛ الیقین: سید ابن طاووس (م. ۶۶۴ق.) ، به کوشش انصاری، دار الکتاب، ۱۴۱۳ق.

۱. ↑ الاستیعاب، ج۴، ص۱۷۷۳.    
۲. ↑ الاصابه، ج۷، ص۳۶۵.    
۳. ↑ الاستیعاب، ج۳، ص۱۰۱۶.    
۴. ↑ الاصابه، ج۷، ص۳۶۵.    
۵. ↑ انساب الاشراف، ج۱، ص۲۴۰.    
۶. ↑ تاریخ ابن خلدون، ج۲، ص۳۴۸.    
۷. ↑ البدایة و النهایه، ج۷، ص۱۰۴.
۸. ↑ الثقات، ج۳، ص۴۲.    
۹. ↑ اسد الغابه، ج۱، ص۲۶۲.
۱۰. ↑ الاصابه، ج۱، ص۴۹۹.    
۱۱. ↑ الطبقات، ج۳، ص۳۴۲.    
۱۲. ↑ الطبقات، ج۳، ص۳۴۱.    
۱۳. ↑ البدء و التاریخ، ج۴، ص۱۶۵.
۱۴. ↑ سیر اعلام النبلاء، ج۱، ص۱۹۰.
۱۵. ↑ الطبقات، ج۱، ص۱۶۹.    
۱۶. ↑ دلائل النبوه، ج۲، ص۴۳۰-۴۳۱.
۱۷. ↑ البدایة و النهایه، ج۳، ص۱۶۲.
۱۸. ↑ تاریخ الاسلام، ج۱، ص۲۹۱-۲۹۲.
۱۹. ↑ السیرة النبویه، ج۱، ص۴۴۱.
۲۰. ↑ المنتظم، ج۳، ص۳۵.    
۲۱. ↑ المحبر، ص۲۶۸.    
۲۲. ↑ انساب الاشراف، ج۱، ص۲۵۲.    
۲۳. ↑ مجمع البحرین، ج۶، ص۳۹۶.    
۲۴. ↑ انساب الاشراف، ج۱، ص۲۴۰.    
۲۵. ↑ اسد الغابه، ج۵، ص۳۲۳.
۲۶. ↑ الاصابه، ج۷، ص۳۶۵.    
۲۷. ↑ المغازی، ج۱، ص۱۵۸.
۲۸. ↑ الطبقات، ج۳، ص۴۵۵.    
۲۹. ↑ تاریخ طبری، ج۲، ص۳۶۳.
۳۰. ↑ الاستیعاب، ج۳، ص۱۳۴۸.    
۳۱. ↑ البدایة و النهایه، ج۳، ص۱۶۳.
۳۲. ↑ السیرة النبویه، ج۱، ص۴۴۲.
۳۳. ↑ الطبقات، ج۳، ص۳۴۲.    
۳۴. ↑ انساب الاشراف، ج۱، ص۲۷۱.    
۳۵. ↑ الاستیعاب، ج۲، ص۴۷۷.    
۳۶. ↑ الاصابه، ج۷، ص۳۶۵.    
۳۷. ↑ الاستیعاب، ج۲، ص۴۷۷.    
۳۸. ↑ الاصابه، ج۲، ص۳۴۵.    
۳۹. ↑ اسد الغابه، ج۴، ص۲۳۹.
۴۰. ↑ البدایة و النهایه، ج۶، ص۵۳.
۴۱. ↑ المغازی، ج۲، ص۶۹۱.
۴۲. ↑ امتاع الاسماع، ج۱، ص۳۲۲.    
۴۳. ↑ الخصال، ص۶۰۷-۶۰۸.    
۴۴. ↑ الخصال، ص۴۶۲.    
۴۵. ↑ بحار الانوار، ج۲۸، ص۱۸۹-۱۹۰.    
۴۶. ↑ الیقین، ص۳۳۶.    
۴۷. ↑ الکافی، ج۸، ص۳۱.    
۴۸. ↑ الطبقات، ج۳، ص۳۴۲.    
۴۹. ↑ تاریخ المدینه، ج۱، ص۱۹۵.
۵۰. ↑ فتوح البلدان، ص۳۸.    
۵۱. ↑ شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۲۱۱.    
۵۲. ↑ کتاب سلیم بن قیس، ص۱۹۳.
۵۳. ↑ کمال الدین، ج۱، ص۲۷۴-۲۷۵.    
۵۴. ↑ التحصین، ص۶۳۱.    
۵۵. ↑ بحار الانوار، ج۳۲، ص۲۷-۲۸.    
۵۶. ↑ الاختصاص، ص۱۵۲.    
۵۷. ↑ الیقین، ص۳۳۶.    
۵۸. ↑ البدایة و النهایه، ج۷، ص۲۳۳.
۵۹. ↑ تاریخ ابن خلدون، ج۲، ص۶۱۱.    
۶۰. ↑ المناقب، ص۲۲۴.    
۶۱. ↑ شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۹۰.    
۶۲. ↑ انساب الاشراف، ج۲، ص۳۱۹.    
۶۳. ↑ المناقب، ص۲۳۳.    
۶۴. ↑ الفتوح، ج۳، ص۱۷۷.    
۶۵. ↑ انساب الاشراف، ج۳، ص۳۱۹.    
۶۶. ↑ نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۹، خطبه ۱۸۲.
۶۷. ↑ الطبقات، ج۳، ص۳۴۲.    
۶۸. ↑ انساب الاشراف، ج۱، ص۳۴۰.
۶۹. ↑ المحبر، ص۲۷۲.    
۷۰. ↑ الاصابه، ج۷، ص۳۶۶.    
۷۱. ↑ شذرات الذهب، ج۱، ص۱۷۲.    
۷۲. ↑ الاشارات الی معرفة الصحابه، ص۸۰.
۷۳. ↑ بحار الانوار، ج۲۸، ص۲۴۰.    
۷۴. ↑ بحار الانوار، ج۴۱، ص۱۱۶.    
۷۵. ↑ الولایه، ص۱۹۶-۱۹۸.
۷۶. ↑ الطرائف، ج۱، ص۱۳۹-۱۴۰.    
۷۷. ↑ الطبقات، ج۸، ص۲۴۸.    
۷۸. ↑ الاصابه، ج۸، ص۳۵.    
۷۹. ↑ الطبقات، ج۸، ص۲۴۸.    
۸۰. ↑ اسد الغابه، ج۶، ص۳۰.
۸۱. ↑ الاصابه، ج۸، ص۳۵.    
۸۲. ↑ المغازی، ج۱، ص۱۵۸.
۸۳. ↑ المغازی، ج۱، ص۳۰۱.
۸۴. ↑ انساب الاشراف، ج۱، ص۳۲۹.    


دانشنامه حج و حرمین شریفین، برگرفته از مقاله «ابوالهیثم بن تیهان»، تاریخ بازیابی ۱۴۰۰/۱/۲۶.    


رده‌های این صفحه : راویان حدیث از پیامبر | محدثان قرن ۱ (قمری)
جعبه ابزار