أجود الشروح فی شرح معالم الدین فی الأصول (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«
اجود الشروح فی شرح معالم الدین فی الاصول»، اثر عربی آیة الله،
میرزا محسن دوزدوزانی است.
مشاهده رغبت به تحصیل
علوم دینی و کثرت مشتاقان فهم مطالب کتاب
معالم که از آثار
حسن بن زین الدین، فرزند
شهید ثانی است، موجب شده تا
شارح محترم با تالیف کتابی در
شرح مقاصد مؤلف، برای طلاب و دانش آموزان
معارف دینی، موجبات منفعت و برای خود ذخیره‌ای در روز
قیامت فراهم آورد.
این کتاب، در سه جزء و دو مجلد تنظیم شده، ولی آنچه اکنون ما در صدد معرفی اش هستیم، دو جزء نخست و در واقع جلد اول این مجموعه است.
کتاب، بدون مقدمه و صرفا با اشاره
شارح به وجه تسمیه آن، وارد متن و
شرح شده است. در این مجموعه، مطالب کتاب «
معالم»، با قلم درشت و داخل پرانتز و
شرح آن، با قلم ریزتر و خارج از پرانتز آمده است. کتاب حاوی متن و
شرح ادغام شده، اما مشخص می‌باشد.
کتاب، با تعریف
فقه و بیان رتبه و اجزای
علوم آغاز می‌شود.
و جزء نخست آن، دارای سه مطلب است.
تقسیم لفظ و معنی و بیان
حقیقت شرعیه و
حقیقت و
مجاز اولین مطلب، این جزء است.
مطلب بعد، در واقع از دو مبحث تشکیل شده:
مبحث نخست، در
اوامر است و شامل موضوعاتی چون
مره و تکرار،
فور و تراخی،
واجب تخییری،
موسع،
مفهوم شرط و وصف و... است؛
مبحث دوم، در باره
نواهی و شامل موضوعاتی چون
صیغه نهی،
اجتماع امر و نهی،
دلالت نهی بر دوام، تکرار و فساد و... است.
سومین مطلب این جزء، در
عموم و خصوص است.
دومین جزء کتاب، در باب مباحث
تخصیص و اینکه آیا عام بعد از تخصیص، حقیقت است یا
مجاز و حجت است یا نه، مطالبی را ارائه نموده است.
بخش پایانی جلد نخست، با عنوان «
فی ما یتعلق بالمخصص»، پیرامون بحث از استثنایی که در پی چند جمله آمده و تخصیص یا عدم تخصیص عام وقتی ضمیر به بخشی از آن رجوع کند و جواز تخصیص عام با
مفهوم مخالف و جواز تخصیص کتاب با
خبر واحد و بنای عام بر خاص می‌باشد.
نرم افزار جامع اصول فقه، مرکز تحقیقات کامپیوتری
علوم اسلامی.
