هدایت‌یافتگان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
هدایت‌یافتگان واقعی کسانی هستند که از جانب خداوند به راه حق هدایت شده‌اند و از
اضلال گمراهان مصون هستند. در این مقاله آیات مرتبط با هدایت‌یافتگان معرفی می‌شوند.
خداوند،
عالم و آگاه به هدايت‌يافتگان
راه خدا:
۱. «انَّ رَبَّكَ هُوَ اعلَمُ مَن يَضِلُّ عَن سَبيلِهِ وهُوَ اعلَمُ بِالمُهتَدين؛
پروردگار تو به كساني كه از راه او
گمراه گشته اند آگاهتر است و همچنين به كساني كه هدايت يافته اند.»
۲. «انَّكَ لا تَهدى مَن احبَبتَ ولكِنَّ اللَّهَ يَهدى مَن يَشاءُ وهُوَ اعلَمُ بِالمُهتَدين؛
تو نميتواني كسي را كه دوست داري هدايت كني، ولي خداوند هر كس را بخواهد هدايت مي‌كند، و او از هدايت يافتگان آگاهتر است.»
۳. «انَّ رَبَّكَ ... وهُوَ اعلَمُ بِالمُهتَدين؛
پروردگار تو بهتر از هر كس مي‌داند چه كسي از راه او
گمراه شده، و هدايت يافتگان را نيز بهتر مي‌شناسد.»
۴. «ذلِكَ مَبلَغُهُم مِنَ العِلمِ انَّ رَبَّكَ ... وهُوَ اعلَمُ بِمَنِ اهتَدى؛
اين آخرين حد آگاهي آنها است، پروردگار تو ... و هدايت يافتگان را از همه بهتر مي‌داند.»
بهره‌مندى هدايت‌يافتگان، از
آمرزش خداوند:
«وانّى لَغَفّارٌ لِمَن تابَ وءامَنَ وعَمِلَ صلِحًا ثُمَّ اهتَدى؛
من كساني را كه توبه كنند و ايمان آورند و عمل صالح انجام دهند و سپس هدايت شوند مي‌آمرزم.»
هدايت‌يافتگان از جانب
خداوند، تنها هدايت‌يافتگان واقعى:
«مَن يَهدِ اللَّهُ فَهُوَ المُهتَدى ومَن يُضلِل فَاولكَ هُمُ الخسِرون؛
آن كس را كه خدا هدايت كند هدايت يافته (واقعي) او است و آنها را كه (به خاطر اعمالشان)
گمراه سازد زيانكاران (واقعي) آنهايند.»
تنها بهره‌مندان از
هدایت الهی، پذيراى حكم تغيير
قبله:
«... وما جَعَلنَا القِبلَةَ الَّتى كُنتَ عَلَيها الّا لِنَعلَمَ مَن يَتَّبِعُ الرَّسولَ مِمَّن يَنقَلِبُ عَلى عَقِبَيهِ وان كانَت لَكَبيرَةً الّا عَلَى الَّذينَ هَدَى اللَّهُ ...؛
... و ما آن قبله‌اي را كه قبلا بر آن بودي تنها براي اين قرار داديم كه افرادي از پيامبر پيروي مي‌كنند از آنها كه به جاهليت باز مي‌گردند مشخص شوند، اگر چه اين جز بر كساني كه خداوند آنها را هدايت كرده دشوار بود ....»
مصونيّت هدايت‌يافتگان، از اضلال
گمراهان:
۱. «يايُّهَا الَّذينَ ءامَنوا عَلَيكُم انفُسَكُم لايَضُرُّكُم مَن ضَلَّ اذَا اهتَدَيتُم ...؛
اي كساني كه ايمان آوردهايد مراقب خود باشيد، هنگامي كه شما هدايت يافتيد
گمراهي كساني كه
گمراه شده اند به شما زياني نمي‌رساند، بازگشت همه شما به سوي خدا است و شما را از آنچه عمل ميكرديد آگاه ميسازد.»
۲. «ومَن يَهدِ اللَّهُ فَما لَهُ مِن مُضِلّ ...؛
و هر كس را خدا هدايت كند هيچ
گمراه كننده اي نخواهد داشت....»
بازگشت منافع و بركات هدايت به خود هدايت‌يافتگان:
۱. «قُل يايُّهَا النّاسُ قَد جاءَكُمُ الحَقُّ مِن رَبّكُم فَمَنِ اهتَدى فَانَّما يَهتَدى لِنَفسِهِ ...؛
بگو اي مردم حق از طرف پروردگارتان به سراغ شما آمده، هر كس (در پرتو آن) هدايت يابد براي خود هدايت شده....»
۲. «وان اتلُوا القُرءانَ فَمَنِ اهتَدى فَانَّما يَهتَدى لِنَفسِهِ ...؛
و اينكه قرآن را تلاوت كنم هر كس هدايت شود براي خود هدايت شده و هر كس
گمراه گردد (گناهش به گردن خود اوست) بگو من فقط از انذار كنندگانم. »
۳. «قُل ... وانِ اهتَدَيتُ فَبِما يوحى الَىَّ رَبّى ...؛
بگو:... و اگر هدايت يابم به وسيله آنچه پروردگارم به من وحي مي‌كند هدايت مي‌يابم....»
۴. «انّا انزَلنا عَلَيكَ الكِتبَ لِلنّاسِ بِالحَقّ فَمَنِ اهتَدى فَلِنَفسِهِ ...؛
ما اين كتاب آسماني را براي مردم به حق بر تو نازل كرديم، هر كس هدايت را پذيرد به نفع خود او است، و هر كس
گمراهي را برگزيند تنها به زيان خود او خواهد بود، و تو مامور اجبار آنها به هدايت نيستي!»
مصادیق هدایت‌یافتگان با توجه به آیات قرآن عبارتند از:
آدم علیه‌السلام،
ابراهیم علیه‌السلام،
ادریس علیه‌السلام،
اسحاق علیه‌السلام،
اسماعیل علیه‌السلام،
اصحاب کهف،
الیاس علیه‌السلام،
الیسع علیه‌السلام،
انبیاء،
انفاق‌کنندگان،
اهل یقین،
ایوب علیه‌السلام،
بلقیس،
بنی‌اسرائیل، پیروان
دین ابراهیم، پیروان محمد
،
جن،
داود علیه‌السلام،
راسخان در علم،
زکات‌دهندگان،
زکریا علیه‌السلام،
سلیمان علیه‌السلام،
شهیدان،
صابران،
صالحان،
صدیقان،
عزیر علیه‌السلام،
عیسی علیه‌السلام،
گواهان،
لوط علیه‌السلام،
متقین،
مجاهدان،
محسنان،
محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله، مدعیان
هدایتگری، مردان خدا
،
مریم علیهاالسلام،
مسلمانان،
موسی علیه‌السلام،
مؤمنان، نسل ابراهیم
، نسل مؤمن نوح
،
نعمت داده‌شدگان
،
نمازگزاران،
نوح علیه‌السلام،
هارون علیه‌السلام،
یحیی علیه‌السلام،
یعقوب علیه‌السلام،
یوسف علیه‌السلام،
یونس علیه‌السلام.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۳، ص۱۰۶، برگرفته از مقاله «هدایت‌یافتگان».
