• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قُرْآن (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دیگر کاربردها: قران (ابهام‌زدایی).
مقالات مشابه: قرائت (علوم دیگر).


قُرْآن (به ضم قاف و سکون راء) از واژگان قرآن کریم به معنای خواندن است. خداوند در قرآن اوصافی برای قرآن ذکر می‌کند که مبیّن مقام شامخ این کتاب الهی است و موقعیّت و عظمت آن را به‌طور واضح متجلی می‌سازد.



قُرْآن: اين لفظ در اصل مصدر به معنى خواندن است.


(اِنَّ عَلَیْنا جَمْعَهُ وَ قُرْآنَهُ‌ فَاِذا قَرَاْناهُ فَاتَّبِعْ‌ قُرْآنَهُ‌) قرآن در اینجا مصدر است مثل فُرْقان و رُجْحان هر دو ضمیر راجع به وحی‌اند، یعنی: «در قرآن عجله نکن زیرا جمع کردن آنچه وحی می‌کنیم و خواندن آن بر عهده ماست... و چون آن را خواندیم از خواندنش پیروی کن و بخوان».
به نظر نگارنده همان خواندن سبب تسمیه این کتاب عظیم به این نام است. چنانکه خود قرآن به خواندن آن کاملا اهمیّت می‌دهد: (وَ اَنْ اَتْلُوَا الْقُرْآنَ‌) (و مأمورم قرآن را تلاوت كنم)، (وَ رَتِّلِ‌ الْقُرْآنَ‌ تَرْتِیلًا) (وقرآن را با تامّل و دقت بخوان)، (فَاقْرَؤُا ما تَیَسَّرَ مِنَ‌ الْقُرْآنِ‌) ( اكنون آنچه براى شما ميسّر است قرآن بخوانيد).
بعضی‌ها قرآن را در اصل به معنی جمع گرفته‌اند که اصل قَرْء به معنی جمع است در اینصورت می‌توانند بگویند که: آن مصدر از برای فاعل است، قرآن یعنی جامع حقائق و فرموده‌های الهی. ولی با ملاحظه آنچه گذشت معنای اول مقبول‌تر بلکه منحصر به فرد است. المیزان نیز آن را اختیار کرده است.


خداوند در قرآن اوصافی برای قرآن ذکر می‌کند که مبیّن مقام شامخ این کتاب الهی است و موقعیّت و عظمت آن را به‌طور واضح متجلی می‌سازد از قبیل:
۱- (لا رَیْبَ فِیهِ هُدیً لِلْمُتَّقِینَ‌) (هيچگونه شكى در آن نيست و مايه هدایت پرهيزكاران است).
۲- (هُدیً لِلنَّاسِ‌) (به عنوان راهنماى مردم).
۳- (قُرْآنٍ‌ مُبِینٍ‌) (قرآن مبين).
۴- (وَ الْقُرْآنَ‌ الْعَظِیمَ‌) (و قرآن عظيم).
۵- (اِنَّ هذَا الْقُرْآنَ‌ یَهْدِی لِلَّتِی هِیَ اَقْوَمُ‌) (اين قرآن، به راهى كه استوارترين راههاست، هدايت مى‌كند).
۶- (شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِینَ‌) (شفا و رحمت براى مؤمنان).
۷- (وَ الْقُرْآنِ‌ الْحَکِیمِ‌) (سوگند به قرآن حكيم و استوار).
۸- (بَلْ هُوَ قُرْآنٌ‌ مَجِیدٌ) (بلكه قرآن با عظمت است).
۹- (اِنَّهُ‌ لَقُرْآنٌ‌ کَرِیمٌ‌) (كه آن، قرآن پر ارزشى است).
۱۰- (لا یَاْتِیهِ الْباطِلُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ لا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِیلٌ مِنْ حَکِیمٍ حَمِیدٍ) (كه هيچ گونه باطلى، نه از پيش رو و نه از پشت سر، به سراغ آن نمى‌آيد؛ چرا كه از سوى خداوند حكيم و شايسته ستايش نازل شده است).
۱۱- (اِنْ هُوَ اِلَّا ذِکْرٌ لِلْعالَمِینَ‌) (اين قرآن چيزى جز تذکّری براى جهانيان نيست).
۱۲ (تِبْیاناً لِکُلِّ شَیْ‌ءٍ) (بيانگر همه چيز).
۱۳- (وَ اِنَّهُ لَکِتابٌ عَزِیزٌ) (و اين كتابى است قطعاً شكست ناپذير).
این‌ها نمونه‌ای از اوصاف حمیده قرآن مجید است، با توجّه به آنها خواهیم دید که این کتاب سبب سعادت هر دو جهان و رشحه‌ای از رحمت واسعه خدا بر بندگان است. مسلمانان باید در فرا گرفتن و عمل به آن آنچه می‌توانند سعی کنند تا سعادت هر دو جهان یابند.


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۲۶۲.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۶۸.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۳۳۷.    
۴. قیامة/سوره۷۵، آیه۱۷-۱۸.    
۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۰۹-۱۱۰.    
۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۱۷۵.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۰۰.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۱۰۹.    
۹. نمل/سوره۲۷، آیه۹۲.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۸۵.    
۱۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۴۰۴.    
۱۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۵۷۹.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۷۱.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۸، ص۱۵۲.    
۱۵. مزمّل/سوره۷۳، آیه۴.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۴.    
۱۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۶۱.    
۱۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۹۶.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۶۹.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۱۸.    
۲۱. مزمّل/سوره۷۳، آیه۲۰.    
۲۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۵.    
۲۳. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۷۶.    
۲۴. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۱۱۸.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۷۵-۵۷۶.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۹.    
۲۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۲۳۰-۲۳۱.    
۲۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲، ص۳۴۶.    
۲۹. بقره/سوره۲، آیه۲.    
۳۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲.    
۳۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۴۳.    
۳۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱، ص۶۹.    
۳۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۱۱۸.    
۳۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱، ص۵۸.    
۳۵. بقره/سوره۲، آیه۱۸۵.    
۳۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۸۵.    
۳۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۱۵-۱۶.    
۳۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲، ص۱۸-۱۹.    
۳۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۴۹۷.    
۴۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۲۰۹.    
۴۱. حجر/سوره۱۵، آیه۱.    
۴۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۶۲.    
۴۳. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۹۶.    
۴۴. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۱۳۹.    
۴۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۰۵.    
۴۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۶۳.    
۴۷. حجر/سوره۱۵، آیه۸۷.    
۴۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۶۶.    
۴۹. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۱۹۲.    
۵۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۲۸۳.    
۵۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۳۱.    
۵۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۲۱۴.    
۵۳. اسراء/سوره۱۷، آیه۹.    
۵۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۸۳.    
۵۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۴۶-۴۷.    
۵۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۶۲.    
۵۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۶۱۸.    
۵۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۹۶.    
۵۹. اسراء/سوره۱۷، آیه۸۲.    
۶۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۹۰.    
۶۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۱۸۲.    
۶۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۲۵۲.    
۶۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۶۷۳.    
۶۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۱۹۷.    
۶۵. یس/سوره۳۶، آیه۲.    
۶۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۴۰.    
۶۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۶۲.    
۶۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۹۰.    
۶۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۶۵۰.    
۷۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۳۶۸.    
۷۱. بروج/سوره۸۵، آیه۲۱.    
۷۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۰.    
۷۳. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۵۴.    
۷۴. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۴۲۲.    
۷۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۱۱.    
۷۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۴۲۸.    
۷۷. واقعة/سوره۵۶، آیه۷۷.    
۷۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۳۷.    
۷۹. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۱۳۷.    
۸۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۲۳۷.    
۸۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۴۱.    
۸۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۱۸۱.    
۸۳. فصلت/سوره۴۱، آیه۴۲.    
۸۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۸۱.    
۸۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۳۹۸.    
۸۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۶۰۵.    
۸۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۳.    
۸۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۷۰.    
۸۹. تکویر/سوره۸۱، آیه۲۷.    
۹۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۸۶.    
۹۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۲۷۵.    
۹۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۳۷۵.    
۹۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۷۸.    
۹۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۴۰.    
۹۵. نحل/سوره۱۶، آیه۸۹.    
۹۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۷۷.    
۹۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۳۲۴.    
۹۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۴۶۸.    
۹۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۸۶.    
۱۰۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۳۴.    
۱۰۱. فصلت/سوره۴۱، آیه۴۱.    
۱۰۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۸۱.    
۱۰۳. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۳۹۸.    
۱۰۴. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۶۰۴.    
۱۰۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۳.    
۱۰۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۶۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "قرآن"، ج۵، ص۲۶۲-۲۹۳.    






جعبه ابزار