فَزّ (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
فَزّ (به فتح فاء و تشدید زاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای راندن و برخيزاندن است.
اِسْتِفْزاز (به کسر الف و تاء و سکون سین و فاء) به همان معنا می‌باشد. از اين ماده سه مورد بيشتر در قرآن نيامده است.
مشتقات
فَزّ که در
آیات قرآن آمده عبارتند از:
لَيَسْتَفِزُّونَكَ (به کسر یاء و سکون سین) به معنای برانند؛
يَسْتَفِزَّهُمْ (به سکون سین و کسر تاء) به معنای براند؛
اسْتَفْزِزْ (به سکون سین و کسر تاء) به معنای راندن و برخيزاندن است.
فَزّ:
راندن و برخيزاندن است.
از بين معانى فَزّ فقط اين معنى با استعمال
قرآن مجید مناسب است. در لغت آمده:
«فَزَّ فُلاناً عَنْ مَوْضِعِهِ: ازْعَجَهُ وَ افْزَعَهُ وَ ازالَهُ»؛
ازعاج را قلع و طرد گفته‌اند.
اِسْتِفْزاز نيز به همان معنى است.
به مواردی از
فَزّ که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(وَ إِنْ كادُوا لَيَسْتَفِزُّونَكَ مِنَ الْأَرْضِ لِيُخْرِجُوكَ مِنْها ...) «حقا كه نزديک بودند تو را از آن زمين برانند تا بيرونت كنند.»
(فَأَرادَ أَنْ يَسْتَفِزَّهُمْ مِنَ الْأَرْضِ فَأَغْرَقْناهُ وَ مَنْ مَعَهُ جَمِيعاً) «
فرعون خواست
بنی اسرائیل را از زمين براند، او را و هر آن‌كه با او بود
غرق كرديم.»
(وَ اسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِكَ) «هر كه را از آن‌ها خواستى با صدايت بران و به عمل بد برخيزان.»
از اين ماده سه مورد بيشتر در قرآن نيامده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «فز»، ج۵، ص۱۷۲.
