غَرَقُ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غَرَقُ:(حَتَّى إِذا أَدْرَكَهُ الْغَرَقُ) «غَرَقُ» از مادّه
غَرَق (به فتح غین و راء) به معنای فرو رفتن در آب است.
در
آیه مورد بحث آخرين مرحله
مبارزه بنی اسرائیل با فرعونيان و سرنوشت آن‌ها، در عباراتى كوتاه اما دقيق و روشن، ترسيم شده است، چنان كه مى‌فرمايد: ما بنى اسرائيل را به هنگام مقابله با فرعونيان در حالى كه تحت فشار و تعقيب آن‌ها قرار گرفته بودند از
دریا (شط عظيم
نیل كه به خاطر عظمتش كلمه «
بحر» برآن اطلاق شده) عبور داديم
فرعون و لشكرش براى كوبيدن بنى اسرائيل و
ظلم و
ستم و تجاوز بر آنان به تعقيب آن‌ها پرداختند تا اين‌كه غرقاب دامن فرعون را گرفت، گفت ايمان آوردم كه هيچ معبودى جز كسى كه بنى اسرائيل به او ايمان آورده‌اند وجود ندارد و من از مسلمين هستم.
به موردی از کاربرد «غَرَقُ» در قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ جاوَزْنا بِبَني إِسْرائيلَ الْبَحْرَ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَ جُنودُهُ بَغْيًا وَ عَدْوًا حَتَّى إِذا أَدْرَكَهُ الْغَرَقُ قالَ آمَنتُ أَنَّهُ لا إِلِهَ إِلاّ الَّذي آمَنَتْ بِهِ بَنو إِسْرائيلَ وَ أَناْ مِنَ الْمُسْلِمينَ) «سرانجام بنى‌اسرائيل را از دريا (رود عظيم نيل) عبور داديم؛ و فرعون و لشكريانش از سرِ
ظلم و تجاوز، به دنبال آن‌ها رفتند؛ تا زمانى كه غرقاب دامن او را گرفت، گفت: ايمان آوردم كه هيچ معبودى، جز كسى كه بنى‌اسرائيل به او ايمان آورده‌اند، وجود ندارد؛ و من از مسلمين هستم.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(وَ جاوَزْنا بِبَني إِسْرائيلَ الْبَحْرَ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَ جُنودُهُ بَغْياً وَ عَدْواً) كلمه
بغی و كلمه
عدو مانند كلمه عدوان به معناى
ظلم است، و كلمه ادراک در جمله
(حَتَّى إِذا أَدْرَكَهُ الْغَرَقُ) و در هر جاى ديگر به معناى رسيدن و پيوستن به چيزى و مسلط شدن بر آن است، هم چنان كه كلمه اتباع به معناى اينست كه به آن چيز برسى و ملحق شوى.
(آمَنْتُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلّا الَّذي آمَنَتْ بِهِ بَنوا إِسْرائيلَ) يعنى همين كه بلاى غرق او را دريافت، گفت:
(آمَنْتُ أَنَّهُ) كه تقديرش آمنت بانه است (ايمان آوردم به اين‌كه هيچ معبودى نيست به جز آن خدايى كه بنى اسرائيل به او ايمان آوردند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «غرق»، ج۳، ص ۳۰۷.
