عِماد (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عِماد (به کسر عین) از
قرآن کریم به معنای
ستون و ابنيه رفيعه است.
عِماد به معنای
ستون است.
ايضا به معنى ابنيه رفيعه آمده در اين صورت مفردش عماده است.
عماد به معنى
ستون جمعش عَمدَ (بر وزن فَرَس و عُنُق) است ولى در
قرآن بر وزن فَرَس آمده است.
به مواردی از
عِماد که در
قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(أَ لَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعادٍ - إِرَمَ ذاتِ الْعِمادِ - الَّتِي لَمْ يُخْلَقْ مِثْلُها فِي الْبِلادِ) (آيا نديدى
پروردگارت با
قوم «عاد» چه كرد؟! و با آن شهر با عظمت «ارَم». كه مانندش در شهرها آفريده نشده بود!)
احتمال قوى آن است كه «العِماد» در
آیه به معنى كاخ‌هاى بلند است.
(خدا همان كسى است كه آسمان‌ها را، بدون
ستون‌هايى كه بتوانيد آنها را ببينيد، برافراشت.)
(خَلَقَ السَّماواتِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها) يعنى: «آسمان‌ها را بى
ستون بالا برد و آفريد»
ممكن است (تَرَوْنَها) جمله مستقل باشد.
مى‌بينيد كه بى‌ستون‌اند و ممكن است قيد عَمَدٍ باشد يعنى بدون ستون‌هاى مرئى. در اين‌صورت فقط ستون مرئى نفى شده يعنى ستون‌هاى نامرئى از قبيل جاذبه و غيره هست (بنابر مفهوم مخالف).
در
تفسیر عیاشی ضمن خبرى از
حضرت رضا (علیه‌السّلام) نقل شده:
«فَثَمَ عَمَدٌ وَ لَكِنْ لَا تُرَى»، «در آنجا ستونهائى هست و ليكن ديده نمی‌شوند.»
ظاهرا مراد از آيه احتمال اول است و آن در اثبات
قدرت خدا قوي‌تر است. يعنى: مى‌بينيد كه آسمان‌ها را بى
ستون بالا برده. و اين با
روایت فوق منافى نيست زيرا روايت ناظر بنامرئی‌هاست گرچه احتمال دوم را تأييد می‌كند.
(إِنَّها عَلَيْهِمْ مُؤْصَدَةٌ- فِي عَمَدٍ مُمَدَّدَةٍ) «
آتش بر آنها بسته شده در
ستون‌هاى كشيده»
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «عماد»، ج۵، ص۴۱.
