تناقض مطلقه عامه با دائمه مطلقه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

تناقض مطلقه عامه با دائمه مطلقه یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و از اقسام تناقض قضایای موجهه است.

---

هرگاه دو قضیه با اتفاق در موضوع و محمول و لواحق این دو، در کیف و کم (و اگر موجهه باشد در جهت) اختلاف داشته باشند آن دو قضیه را «متناقضان» و نسبت میان آنها را «تناقض» خوانند.
نقیض ضرورت قضیه، امکان طرف مقابل آن است و برعکس، و نقیض دوام قضیه، فعلی‌ شدن طرف مقابل آن است؛ پس قضیه ضروریه ذاتیه با قضیه ممکنه عامه، و قضیه دائمه مطلقه (قضیه‌ای که در آن به دوام نسبت، مادامی که ذات موضوع موجود است حکم شده) با قضیه مطلقه عامه (قضیه‌ای که محمول برای موضوع فعلیت دارد) متناقض است. مثال دائمه مطلقه و نقیض آن: هر انسانی همیشه حیوان است. بعضی انسان‌ها فعلاً حیوان نیستند.

---

مطلقه عامه دو اطلاق دارد: یکی در مقابل موجهه (که مرادف با غیر موجهه است) و دیگری در قبال امکان که در این صورت، فعلیت (مثل ضرورت و دوام و امکان در سایر موجهات) قید برای آن است و اینکه تناقض بین دائمه و بین مطلقه در شمار تناقض بین موجهات محسوب شده است مبتنی بر اطلاق دوم مطلقه است، نه اطلاق اول آن.

---

در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.
• سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة.    
• حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.    
• قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه.
• مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه.    

---