یوم (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یوم (به فتح یاء) از
واژگان نهج‌البلاغه، از
طلوع فجر تا
غروب آفتاب و نیز مدتی از
زمان و
وقت را گویند.
این لفظ به این دو معنی به‌طور مفصل در
نهج‌البلاغه به کار رفته است.
یوم از طلوع
فجر تا غروب آفتاب و نیز مدتی از زمان و وقت را گویند.
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
امام علی (علیه‌السّلام) می‌فرماید:
«وَالدَّهْرُ يَوْمَانِ: يَوْمٌ لَكَ، وَيَوْمٌ عَلَيْكَ; فَإذَا كَانَ لَكَ فَلاَ تَبْطَرْ، وَإِذَا كَانَ عَلَيْكَ فَاصْبِرْ» (
دنیا دو روز است: روزى به
سود توست و روزى به
زیان تو، آن روز كه به سود توست به خوشگذرانى و
غرور مپرداز، و زمانى كه به زيان تو بود
شکیبا باش.)
(شرح‌های حکمت:
)
امام علی (علیه‌السلام) به
عبدالله بن عباس می‌نویسد:
«الدَّهْرَ يَوْمَانِ: يَوْمٌ لَكَ وَيَوْمٌ عَلَيْكَ، وَأَنَّ الدُّنْيَا دَارُ دُوَل فَمَا كَانَ مِنْهَا لَكَ أَتَاكَ عَلَى ضَعْفِكَ، وَمَا كَانَ مِنْهَا عَلَيْكَ لَمْ تَدْفَعْهُ بقُوَّتِكَ» (دنيا دو روز است: روزى به سود تو و روزى به زيانت، دنيا خانه متغيّر و پرتحوّلى است. آنچه از
منافع قسمت توست به سراغ تو مى‌آيد، هرچند
ضعیف باشى و آنچه هم بر زيان توست گريبانت را مى‌گيرد هرچند قوى باشى و
قدرت دفع آن را نخواهى داشت!)
(شرح‌های نامه:
)
آن حضرت در بیانی فرموده:
«وَكُلُّ يَوْم لاَ يُعْصَى اللهُ فِيهِ فَهُوَ يَوْمَ عِيد» (و هر روز در آن نافرمانى
خدا نشود، آن روز
عید است «و هر روز كه
گناه نكنى، روز عيد توست».)
(شرح‌های حکمت:
) که منظور بیست و چهار
ساعت است.
این واژه به‌طور مفصل و متعدد در نهج‌البلاغه به کار رفته است.
•
قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، برگرفته از مقاله «یوم»، ج۲، ص۱۱۷۵.
