یمن (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یُمْن (به ضم یاء و سکون میم) از
واژگان قرآن کریم به معنای مبارک بودن و با برکت بودن است.
یُمْن و
یَمْن به معنای مبارک بودن و با برکت بودن است.
فیومی در
مصباح فرموده: «الْیُمْنُ: البرکة» عبارت
صحاح و
قاموس نیز چنین است.
(فَاَصْحابُ الْمَیْمَنَةِ ما اَصْحابُ الْمَیْمَنَةِ) ((نخست) سعادتمندان و خجستگان (هستند)؛ چه سعادتمندان و خجستگانى!)
میمنه را
راغب و
جوهری طرف راست معنی کردهاند مثل میسره که به معنی طرف چپ است.
قاموس آن را مثل یمن به معنی برکت گفته است
در
اقرب الموارد آن را برکت و طرف راست معنی کرده
طبرسی اصحاب الیمین فرموده و یمن و برکت را از دیگران نقل میکند.
اگر آن در آیه به معنی یمین و طرف راست باشد مطابق آیه دیگر همین سوره است که فرموده:
(وَ اَصْحابُ الْیَمِینِ ما اَصْحابُ الْیَمِینِ) «اهل برکت و مبارکی که در اثر اطاعت حق نسبت به خودشان یکپارچه برکت شدند.»
ولی ظاهرا آن به معنی برکت باشد که در مقابل
(وَ اَصْحابُ الْمَشْئَمَةِ ما اَصْحابُ الْمَشْئَمَةِ) (گروه ديگر شقاوتمندان و شومانند، چه شقاوتمندان و شومانى!)
آمده و یمن مقابل شومی است نه شقاوت و شومی. میشود این آیه را به آیه
(لِاَصْحابِ الْیَمِینِ)(اينها همه براى
اصحاب یمین است.)
(ثُلَّةٌ مِنَ الْاَوَّلِینَ)(كه گروهى از امّتهاى نخستينند)
قرینه گرفت و گفت مراد از یمین در آیه سعادت و برکت است. راغب اصحاب الیمین را اصحاب سعادات معنی کرده و گوید: یمین استعاره از تیمّن و سعادت است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «یمن»، ج۷، ص۲۷۲.