پاسخ‌های محمد (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله به سؤالات بجای مردم پاسخ می‌دادند. در این مقاله آیات مرتبط با پاسخ‌های حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله معرفی می‌شوند.
پاسخ‌گویی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به پرسشها بر اساس
وحی:
۱.
وَ إِذا سَأَلَكَ عِبادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ ....
۲. يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَواقِيتُ لِلنَّاسِ
وَ الْحَجِ ....
۳. يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلْ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ
خَيْرٍ فَلِلْوالِدَيْنِ
وَ الْأَقْرَبِينَ
وَ الْيَتامى
وَ الْمَساكِينِ
وَ ابْنِ السَّبِيلِ ....
۴. يَسْئَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرامِ قِتالٍ فِيهِ قُلْ قِتالٌ فِيهِ كَبِيرٌ
وَ صَدٌّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ
وَ كُفْرٌ بِهِ ....
۵. يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ
وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ
وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ
وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما
وَ يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآياتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ.
۶. ...
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْيَتامى قُلْ إِصْلاحٌ لَهُمْ
خَيْرٌ وَ إِنْ تُخالِطُوهُمْ فَإِخْوانُكُمْ ....
۷.
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْمَحِيضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِي الْمَحِيضِ
وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّى يَطْهُرْنَ ....
۸.
وَ يَسْتَفْتُونَكَ فِي النِّساءِ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِيهِنَّ
وَ ما يُتْلى عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ فِي يَتامَى النِّساءِ اللَّاتِي لا تُؤْتُونَهُنَّ ما كُتِبَ لَهُنَّ
وَ تَرْغَبُونَ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ
وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الْوِلْدانِ
وَ أَنْ تَقُومُوا لِلْيَتامى بِالْقِسْطِ ....
۹. يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلالَةِ إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ
وَ لَهُ أُخْتٌ فَلَها نِصْفُ ما تَرَكَ
وَ هُوَ يَرِثُها إِنْ لَمْ يَكُنْ لَها وَلَدٌ فَإِنْ كانَتَا اثْنَتَيْنِ فَلَهُمَا الثُّلُثانِ مِمَّا تَرَكَ
وَ إِنْ كانُوا إِخْوَةً رِجالًا
وَ نِساءً فَلِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ ....
۱۰. يَسْئَلُونَكَ ما ذا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ
وَ ما عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ
وَ اذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهِ ....
۱۱. يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ رَبِّي لا يُجَلِّيها لِوَقْتِها إِلَّا هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّماواتِ
وَ الْأَرْضِ لا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً يَسْئَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْها قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ
وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ.
۱۲. يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفالِ قُلِ الْأَنْفالُ لِلَّهِ
وَ الرَّسُولِ ....
۱۳.
وَ يَقُولُونَ لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ فَانْتَظِرُوا إِنِّي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرِينَ.
۱۴.
وَ يَسْتَنْبِئُونَكَ أَ حَقٌّ هُوَ قُلْ إِي
وَ رَبِّي إِنَّهُ لَحَقٌّ
وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ.
۱۵. انْظُرْ كَيْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثالَ فَضَلُّوا فَلا يَسْتَطِيعُونَ سَبِيلًا
وَ قالُوا أَ إِذا كُنَّا عِظاماً
وَ رُفاتاً أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقاً جَدِيداً قُلْ كُونُوا حِجارَةً أَوْ حَدِيداً أَوْ خَلْقاً مِمَّا يَكْبُرُ فِي صُدُورِكُمْ فَسَيَقُولُونَ مَنْ يُعِيدُنا قُلِ الَّذِي فَطَرَكُمْ أَوَّلَ
مَرَّةٍ فَسَيُنْغِضُونَ إِلَيْكَ رُؤُسَهُمْ
وَ يَقُولُونَ مَتى هُوَ قُلْ عَسى أَنْ يَكُونَ قَرِيباً.
۱۶.
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي
وَ ما أُوتِيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِيلًا.
۱۷.
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنْ ذِي الْقَرْنَيْنِ قُلْ سَأَتْلُوا عَلَيْكُمْ مِنْهُ ذِكْراً.
۱۸.
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْجِبالِ فَقُلْ يَنْسِفُها رَبِّي نَسْفاً.
۱۹.
وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ لا نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً واحِدَةً كَذلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤادَكَ
وَ رَتَّلْناهُ تَرْتِيلًا.
۲۰. يَسْئَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ ....
۲۱. يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها فِيمَ أَنْتَ مِنْ ذِكْراها إِلى رَبِّكَ مُنْتَهاها.
به زحمت افتادن
مؤمنان، در صورت پاسخ‌گويى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به برخى پرسشهاى بيجاى آنان:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أَشْياءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ
وَ إِنْ تَسْئَلُوا عَنْها حِينَ يُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَكُمْ عَفَا اللَّهُ عَنْها ....
تفکّر، فلسفه تبيين
آیات الهی در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به پرسشهاى مردم:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ
وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ
وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ
وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما
وَ يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآياتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ.
هدایت‌پذیری مردم، فلسفه تبيين آيات الهى در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به پرسشهاى مردم:
يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلالَةِ إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ
وَ لَهُ أُخْتٌ فَلَها نِصْفُ ما تَرَكَ
وَ هُوَ يَرِثُها إِنْ لَمْ يَكُنْ لَها وَلَدٌ فَإِنْ كانَتَا اثْنَتَيْنِ فَلَهُمَا الثُّلُثانِ مِمَّا تَرَكَ
وَ إِنْ كانُوا إِخْوَةً رِجالًا
وَ نِساءً فَلِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ أَنْ تَضِلُّوا
وَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْ‌ءٍ عَلِيمٌ.
••• پرسش مردم از
حیض و پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر مشقّت‌بار بودن آميزش در
ایّام حیض براى زنان
و حرمت آن:
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْمَحِيضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِي الْمَحِيضِ
وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّى يَطْهُرْنَ ....
•••
پاکیزگی حكمت حرمت
آمیزش در حال حيض در پاسخ محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْمَحِيضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِي الْمَحِيضِ
وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّى يَطْهُرْنَ فَإِذا تَطَهَّرْنَ فَأْتُوهُنَّ مِنْ حَيْثُ أَمَرَكُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ التَّوَّابِينَ
وَ يُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ.
ترغيب به
ازدواج با زنان یتیم و حفظ حقوق آنان
و استيفاى كامل آن به صورت يك وظيفه، در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به مردم:
وَ يَسْتَفْتُونَكَ فِي النِّساءِ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِيهِنَّ
وَ ما يُتْلى عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ فِي يَتامَى النِّساءِ اللَّاتِي لا تُؤْتُونَهُنَّ ما كُتِبَ لَهُنَّ
وَ تَرْغَبُونَ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ
وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الْوِلْدانِ
وَ أَنْ تَقُومُوا لِلْيَتامى بِالْقِسْطِ ....
••• پرسش مردم از موارد
انفاق،
و پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به انفاق كردن از چيزهاى پسنديده:
يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلْ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ
خَيْرٍ ....
••• پرسش مردم از انفاق،
و پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر
انفاق به والدین،
خویشاوندان،
یتیمان،
فقرا و در راه ماندگان:
يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلْ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ
خَيْرٍ فَلِلْوالِدَيْنِ
وَ الْأَقْرَبِينَ
وَ الْيَتامى
وَ الْمَساكِينِ
وَ ابْنِ السَّبِيلِ ....
••• تشويق مردم به
انجام دادن کارهای خیر، در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به پرسش آنان درباره انفاق:
يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلْ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ
خَيْرٍ فَلِلْوالِدَيْنِ
وَ الْأَقْرَبِينَ
وَ الْيَتامى
وَ الْمَساكِينِ
وَ ابْنِ السَّبِيلِ
وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ
خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ.
••• پرسش مردم از مقدار انفاق،
و پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به لزوم رعايت
اعتدال در انفاق:
...
وَ يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ ...
بنا بر قولى، مراد از «العفو» حد وسط -
و اعتدال- به دور از
اسراف و بخل است.
••• پرسش مردم از موارد انفاق،
و پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به انفاق از مازاد نيازمندى
سال و خانواده:
...
وَ يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ ...
بنا بر قولى، مراد از «العفو» مازاد سالانه
و مئونه خانواده‌است.
••• پرسش مكرّر مردم از
انفال،
و پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر تعلّق انفال به
خدا و رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفالِ قُلِ الْأَنْفالُ لِلَّهِ
وَ الرَّسُولِ ....
••• پذيرش پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله درباره
مالکیّت انفال، نشانه
ایمان:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفالِ قُلِ الْأَنْفالُ لِلَّهِ
وَ الرَّسُولِ ... إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ.
بيان جايگاه مهم
عیسی علیه‌السلام نزد خداوند
و تنزيه ايشان از هرگونه مقايسه با
بتها در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به
مشرکان:
وَ لَمَّا ضُرِبَ ابْنُ مَرْيَمَ مَثَلًا إِذا قَوْمُكَ مِنْهُ يَصِدُّونَ
وَ قالُوا أَ آلِهَتُنا
خَيْرٌ أَمْ هُوَ ما ضَرَبُوهُ لَكَ إِلَّا جَدَلًا بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُونَ إِنْ هُوَ إِلَّا عَبْدٌ أَنْعَمْنا عَلَيْهِ
وَ جَعَلْناهُ مَثَلًا لِبَنِي إِسْرائِيلَ.
••• پرسش مردم از
ماههای حرام و پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به
حرمت جنگیدن در آنها
و گناه بزرگ بودن آن:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرامِ قِتالٍ فِيهِ قُلْ قِتالٌ فِيهِ كَبِيرٌ ....
••• مصداق
کفر به خدا و جلوگيرى از
راه خدا بودن جنگ در ماههاى حرام، در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرامِ قِتالٍ فِيهِ قُلْ قِتالٌ فِيهِ كَبِيرٌ
وَ صَدٌّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ
وَ كُفْرٌ بِهِ ....
پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به مسائل مربوط به
زنان:
وَ يَسْتَفْتُونَكَ فِي النِّساءِ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِيهِنَّ
وَ ما يُتْلى عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ فِي يَتامَى النِّساءِ اللَّاتِي لا تُؤْتُونَهُنَّ ما كُتِبَ لَهُنَّ
وَ تَرْغَبُونَ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ
وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الْوِلْدانِ
وَ أَنْ تَقُومُوا لِلْيَتامى بِالْقِسْطِ ....
لزوم رعايت
حقوق کودکان مستضعف
و اقامه قسط، در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به مردم:
وَ يَسْتَفْتُونَكَ فِي النِّساءِ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِيهِنَّ
وَ ما يُتْلى عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ فِي يَتامَى النِّساءِ اللَّاتِي لا تُؤْتُونَهُنَّ ما كُتِبَ لَهُنَّ
وَ تَرْغَبُونَ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ
وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الْوِلْدانِ
وَ أَنْ تَقُومُوا لِلْيَتامى بِالْقِسْطِ ....
پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به مردم درباره
حلّیّت طیّبات و اشياى پاكيزه:
يَسْئَلُونَكَ ما ذا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ ....
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر نزديك بودن خداوند به
بندگان و اجابت دعاى آنان، در صورت پرسش مردم درباره خداوند:
وَ إِذا سَأَلَكَ عِبادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ ....
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر لزوم اجابت
دعوت خدا و ايمان به او براى رسيدن به
رشد و هدایت، در صورت پرسش مردم درباره خداوند:
وَ إِذا سَأَلَكَ عِبادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي
وَ لْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ.
خداوند، آموزنده شيوه پاسخ‌گويى به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله درباره
ذوالقرنین، در پى پرسش مردم:
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنْ ذِي الْقَرْنَيْنِ قُلْ سَأَتْلُوا عَلَيْكُمْ مِنْهُ ذِكْراً.
••• پرسش مردم درباره حقيقت
روح،
و پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر از جانب پروردگار بودن آن:
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي
وَ ما أُوتِيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِيلًا.
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به مردم، مبنى بر آگاهى اندك مردم، درباره حقيقت روح:
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي
وَ ما أُوتِيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِيلًا.
••• پرسش مردم از حكم
شراب،
و پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر
حرمت آن:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ
وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ
وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ
وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما ...
گفته شده: آيه درصدد تحريم
خمر (شراب) است.
••• زيان بزرگترِ شراب نسبت به منافع آن، دليل حرمت آن در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ
وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ
وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ
وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما ...
مراد از «اثم» به قرينه مقابل آن (منافع) مى‌تواند به معناى زيان باشد.
••• بزرگى گناه
شرب خمر، علت حرمت آن در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ
وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ
وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ
وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما ....
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر رعايت مصالح
و مفاسد در
حکم خدا درباره شراب، در پى سؤال مردم:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ
وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ
وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ
وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما ....
••• بازماندن از ثواب
و خير، فلسفه
حرمت شراب در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ
وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ
وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ
وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما ...
«اثم» اسم براى افعال
و اعمالى است كه بازدارنده از
ثواب باشد.
••• جواز استفاده از حيوان صيد شده به وسيله
سگ معلم، پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به پرسش مردم درباره
صید:
يَسْئَلُونَكَ ما ذا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ
وَ ما عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ ....
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر حرمت خوردن حيوان صيد شده به وسيله
سگ معلَّم، در صورت نبردن
نام خدا:
يَسْئَلُونَكَ ما ذا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ
وَ ما عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ
وَ اذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهِ ....
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر جواز خوردن حيوان صيد شده به وسيله سگ معلَّم، همراه با بردن نام خدا:
يَسْئَلُونَكَ ما ذا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ
وَ ما عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ
وَ اذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهِ ....
استفاده
و به‌كارگيرى
سوگند از جانب پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، در پاسخ
مشرکان، نسبت به
عذاب ظالمان در قیامت:
ثُمَّ قِيلَ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ذُوقُوا عَذابَ الْخُلْدِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلَّا بِما كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ
وَ يَسْتَنْبِئُونَكَ أَ حَقٌّ هُوَ قُلْ إِي
وَ رَبِّي إِنَّهُ لَحَقٌّ
وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ.
•••
حرمت قمار در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به پرسش مردم، درباره آن:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ
وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ
وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ
وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما ...
آيه به طور قطعى بر حرمت قمار دلالت دارد.
•••
گناه و زیان بزرگ‌تر قمار نسبت به منافع آن، فلسفه حرمت آن، در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ
وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ
وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ
وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما ....
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر رعايت مصالح
و مفاسد در حكم خدا، درباره
قمار، در پى سؤال مردم:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ
وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ
وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ
وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما ....
••• بازماندن از
ثواب و خیر، دليل
حرمت قمار در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ
وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ
وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ
وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما ....
پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله موظّف به اظهار عدم
آگاهی خويش در پاسخ پرسش مردم، درباره زمان
وقوع قیامت:
۱. يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ رَبِّي لا يُجَلِّيها لِوَقْتِها إِلَّا هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّماواتِ
وَ الْأَرْضِ لا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً يَسْئَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْها قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ ....
۲. يَسْئَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ
وَ ما يُدْرِيكَ ....
۳.يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها فِيمَ أَنْتَ مِنْ ذِكْراها إِلى رَبِّكَ مُنْتَهاها.
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر منحصر بودن علم به زمان وقوع قيامت، به خداوند:
۱. يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ رَبِّي لا يُجَلِّيها لِوَقْتِها إِلَّا هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّماواتِ
وَ الْأَرْضِ لا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً يَسْئَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْها قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ
وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ.
۲. يَسْئَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ
وَ ما يُدْرِيكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ تَكُونُ قَرِيباً.
۳. يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها فِيمَ أَنْتَ مِنْ ذِكْراها إِلى رَبِّكَ مُنْتَهاها.
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به مردم، مبنى بر حتميّت
قیامت و نزديك بودن زمان وقوع آن:
۱.
وَ قالُوا أَ إِذا كُنَّا عِظاماً
وَ رُفاتاً أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقاً جَدِيداً ...
وَ يَقُولُونَ مَتى هُوَ قُلْ عَسى أَنْ يَكُونَ قَرِيباً.
۲. يَسْئَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ
وَ ما يُدْرِيكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ تَكُونُ قَرِيباً.
پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در بيان
کلاله و ارث بردن او:
يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلالَةِ إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ
وَ لَهُ أُخْتٌ فَلَها نِصْفُ ما تَرَكَ
وَ هُوَ يَرِثُها إِنْ لَمْ يَكُنْ لَها وَلَدٌ فَإِنْ كانَتَا اثْنَتَيْنِ فَلَهُمَا الثُّلُثانِ مِمَّا تَرَكَ
وَ إِنْ كانُوا إِخْوَةً رِجالًا
وَ نِساءً فَلِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ أَنْ تَضِلُّوا
وَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْ‌ءٍ عَلِيمٌ.
پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله درباره وضعيت
کوهها در آستانه
قیامت و فروريختن آن
و هموار شدن
زمین:
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْجِبالِ فَقُلْ يَنْسِفُها رَبِّي نَسْفاً فَيَذَرُها قاعاً صَفْصَفاً لا تَرى فِيها عِوَجاً
وَ لا أَمْتاً.
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به پرسش
منکران معاد درباره زنده شدن
مردگان، هرچند با تبديل شدن به
سنگ و آهن و هر چيز مورد تصوّر آنان:
انْظُرْ كَيْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثالَ فَضَلُّوا فَلا يَسْتَطِيعُونَ سَبِيلًا قُلْ كُونُوا حِجارَةً أَوْ حَدِيداً أَوْ خَلْقاً مِمَّا يَكْبُرُ فِي صُدُورِكُمْ فَسَيَقُولُونَ مَنْ يُعِيدُنا قُلِ الَّذِي فَطَرَكُمْ أَوَّلَ
مَرَّةٍ فَسَيُنْغِضُونَ إِلَيْكَ رُؤُسَهُمْ
وَ يَقُولُونَ مَتى هُوَ قُلْ عَسى أَنْ يَكُونَ قَرِيباً.
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به منكران معاد، مبنى بر
زنده شدن مردگان، به فرمان آفريننده آغازين آنان:
انْظُرْ كَيْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثالَ فَضَلُّوا فَلا يَسْتَطِيعُونَ سَبِيلًا أَوْ خَلْقاً مِمَّا يَكْبُرُ فِي صُدُورِكُمْ فَسَيَقُولُونَ مَنْ يُعِيدُنا قُلِ الَّذِي فَطَرَكُمْ أَوَّلَ
مَرَّةٍ ....
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به منكران
معاد، مبنى بر قريب‌الوقوع بودن آن:
انْظُرْ كَيْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثالَ فَضَلُّوا فَلا يَسْتَطِيعُونَ سَبِيلًا أَوْ خَلْقاً مِمَّا يَكْبُرُ فِي صُدُورِكُمْ فَسَيَقُولُونَ مَنْ يُعِيدُنا قُلِ الَّذِي فَطَرَكُمْ أَوَّلَ
مَرَّةٍ ...
وَ يَقُولُونَ مَتى هُوَ قُلْ عَسى أَنْ يَكُونَ قَرِيباً.
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر تأثيرگذارى شكل‌گيرى متفاوت
ماه، در شناخت موسم
و زمان
حج، در پى پرسش مردم از راز متفاوت بودن آن:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَواقِيتُ لِلنَّاسِ
وَ الْحَجِ ....
••• پرسش مردم از شكل‌گيرى متفاوت ماه
و پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر ايجاد تقويمى طبيعى
و ميزانى بر سنجش زمان، از اهداف
آفرینش ماه و پيدايش آن به صورتهاى مختلف:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَواقِيتُ لِلنَّاسِ ....
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به اصلاح در كار
یتیمان و رفتار برادرگونه با آنان، در پى پرسش از كيفيّت برخورد با آنان:
...
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْيَتامى قُلْ إِصْلاحٌ لَهُمْ
خَيْرٌ وَ إِنْ تُخالِطُوهُمْ فَإِخْوانُكُمْ ....
••• پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر آسان‌گيرى
اولیای یتیمان، در برخورد اخلاقى
و اقتصادى با يتيمان:
فِي الدُّنْيا
وَ الْآخِرَةِ
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْيَتامى قُلْ إِصْلاحٌ لَهُمْ
خَيْرٌ وَ إِنْ تُخالِطُوهُمْ فَإِخْوانُكُمْ
وَ اللَّهُ يَعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِ
وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَأَعْنَتَكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ.
••• تشويق
و تهدید خداوند، درباره اولياى يتيمان نسبت به وظايف‌شان درباره آنان، در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به پرسش مردم:
... يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْيَتامى قُلْ إِصْلاحٌ لَهُمْ
خَيْرٌ وَ إِنْ تُخالِطُوهُمْ فَإِخْوانُكُمْ
وَ اللَّهُ يَعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِ ....
••• جواز
ازدواج با دختران یتیم و رعايت
عدالت درباره حقوق آنان، در پاسخ پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ يَسْتَفْتُونَكَ فِي النِّساءِ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِيهِنَّ
وَ ما يُتْلى عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ فِي يَتامَى النِّساءِ اللَّاتِي لا تُؤْتُونَهُنَّ ما كُتِبَ لَهُنَّ
وَ تَرْغَبُونَ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ
وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الْوِلْدانِ
وَ أَنْ تَقُومُوا لِلْيَتامى بِالْقِسْطِ ....
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۶، ص۱۳۹، برگرفته از مقاله «پاسخ‌های محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله».
