وَ لْیُمْلِلْ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وَ لْيُمْلِلْ: (وَ لْيُمْلِلِ الَّذي عَلَيْهِ) «وَ لْيُمْلِلْ» در اصل از مادّه
«مِلَّة» به معناى دين و احكام الهى است،
و بعضى گفته‌اند: از مادّه
«مَلال» است، و چون در املاء كردن تكرار ملالت‌انگيز مى‌باشد به آن گفته مى‌شود (گاهى به صورت املاء و گاهى به صورت املال).
(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِذَا تَدَايَنتُم بِدَيْنٍ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى فَاكْتُبُوهُ وَلْيَكْتُب بَّيْنَكُمْ كَاتِبٌ بِالْعَدْلِ وَلاَ يَأْبَ كَاتِبٌ أَنْ يَكْتُبَ كَمَا عَلَّمَهُ اللّهُ فَلْيَكْتُبْ وَلْيُمْلِلِ الَّذِي عَلَيْهِ الْحَقُّ وَلْيَتَّقِ اللّهَ رَبَّهُ وَلاَ يَبْخَسْ مِنْهُ شَيْئًا فَإن كَانَ الَّذِي عَلَيْهِ الْحَقُّ سَفِيهًا أَوْ ضَعِيفًا أَوْ لاَ يَسْتَطِيعُ أَن يُمِلَّ هُوَ فَلْيُمْلِلْ وَلِيُّهُ بِالْعَدْلِ وَاسْتَشْهِدُواْ شَهِيدَيْنِ من رِّجَالِكُمْ فَإِن لَّمْ يَكُونَا رَجُلَيْنِ فَرَجُلٌ وَامْرَأَتَانِ مِمَّن تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَاء أَن تَضِلَّ إْحْدَاهُمَا فَتُذَكِّرَ إِحْدَاهُمَا الأُخْرَى وَلاَ يَأْبَ الشُّهَدَاء إِذَا مَا دُعُواْ وَلاَ تَسْأَمُوْاْ أَن تَكْتُبُوْهُ صَغِيرًا أَو كَبِيرًا إِلَى أَجَلِهِ ذَلِكُمْ أَقْسَطُ عِندَ اللّهِ وَأَقْومُ لِلشَّهَادَةِ وَأَدْنَى أَلاَّ تَرْتَابُواْ إِلاَّ أَن تَكُونَ تِجَارَةً حَاضِرَةً تُدِيرُونَهَا بَيْنَكُمْ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَلاَّ تَكْتُبُوهَا وَأَشْهِدُوْاْ إِذَا تَبَايَعْتُمْ وَلاَ يُضَآرَّ كَاتِبٌ وَلاَ شَهِيدٌ وَإِن تَفْعَلُواْ فَإِنَّهُ فُسُوقٌ بِكُمْ وَاتَّقُواْ اللّهَ وَيُعَلِّمُكُمُ اللّهُ وَاللّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ) (اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! هنگامى كه بدهى مدّت‌دارى به خاطر وام يا داد و ستد به يكديگر پيدا كنيد، آن را بنويسيد. و بايد نويسنده‌اى از روى عدالت، سند را در ميان شما بنويسد. و كسى كه قدرت بر نويسندگى دارد، نبايد از نوشتن- همان طور كه خدا به او تعليم داده- خوددارى كند! پس بايد بنويسد. و آن كس كه حقّ بر عهده اوست، بايد املا كند؛ و از خدا كه پروردگار اوست بپرهيزد؛ و چيزى را از آن فروگذار ننمايد. و اگر كسى كه حقّ بر عهده اوست، سفيه يا ضعيف و ديوانه است، يا به خاطر لال بودن، توانايى بر املا كردن ندارد، بايد ولىّ او به جاى او، با رعايت عدالت، املا كند. و دو نفر از مردان عادل خود را بر اين حقّ شاهد بگيريد؛ و اگر دو مرد نبودند، يک مرد و دو زن، از كسانى كه مورد رضايت و اطمينان شما هستند، انتخاب كنيد! تا اگر يكى از آن دو انحرافى يافت، ديگرى به او يادآورى كند. و هنگامى كه شهود را (براى اداى شهادت) دعوت مى‌كنند، نبايد خوددارى نمايند. و از نوشتن بدهىِ مدت دار، چه كوچک باشد يا بزرگ، ملول نشويد (هر چه باشد بنويسيد). اين كار، در نزد خدا به عدالت نزديكتر، و براى شهادت مطمئن‌تر، و براى جلوگيرى از ترديد و نزاع بهتر مى‌باشد؛ مگر اين‌كه داد و ستد نقدى باشد كه بين خود، دست به دست مى‌كنيد. در اين صورت، باكى بر شما نيست كه آن را ننويسيد. ولى هنگامى كه خريد و فروش نقد مى‌كنيد. شاهد بگيريد. و نبايد به نويسنده و شاهد، به خاطر حقگويى، زيانى برسد. و اگر چنين كنيد، از فرمان‌پروردگار خارج شده‌ايد. از مخالفت فرمان خدا بپرهيزيد. و خداوند به شما تعليم مى‌دهد؛ خداوند به همه چيز داناست.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه املال و كلمه املاء هر دو به معناى اين است كه شما بگوئيد و ديگرى بنويسد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «وَلْیُمْلِلْ»، ص۶۱۷.
