ملل (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مِلَل (به کسر میم و فتح لام) از
واژگان قرآن کریم به معنای چيزى است که به نويسنده بگوئى تا بنويسد. از مشقات به کار رفته این واژه در قرآن کریم کلمه
مِلة (به کسر میم) به معنای دین و شریعت می‌باشد.
مِلَل املال و املاء آن است كه چيزى به نويسنده بگوئى تا بنويسد، املال لغت
حجاز و
بنی اسد و املاء لغت
بنی تمیم و
قیس است.
ملل به معنى
ملالت و اندوه در قرآن مجيد نيامده است.
(فَإِنْ كانَ الَّذِي عَلَيْهِ الْحَقُّ سَفِيهاً أَوْ ضَعِيفاً أَوْ لا يَسْتَطِيعُ أَنْ يُمِلَ هُوَ فَلْيُمْلِلْ وَلِيُّهُ بِالْعَدْلِ) «اگر آن كه حق به عهده اوست ابله يا عاجز (در املاء) يا ناتوان باشد سرپرست او به
عدالت املا كند.»
مِلَّة: به معنای
دین و
شریعت است.
(فَاتَّبِعُوا مِلَّةَ إِبْراهِيمَ حَنِيفاً) (بگو: «خدا راست گفته و اينها در آيين پاک ابراهيم نبوده است.)
اصل آن از «امللت الكتاب» است و دين را بدان جهت ملّت گويند كه از جانب خدا املا شده است.
در مفردات می‌گويد: «
ملت مانند دين است و آن نام شريعتى است كه
خدا بر زبان
انبیاء براى مردم فرستاده است. فرق دين با ملّت آن است كه ملّت فقط بر
پیامبر نسبت داده می‌شود نه به آحاد امّت، گفته نمی‌شود ملّت خدا، امّت زيد ولى گويند دين خدا و دين زيد». خلاصه دين به خدا و پيامبر و شخص نسبت داده می‌شود امّا ملّت فقط به
رهبر و آورنده دين اضافه می‌شود.
ولى در قرآن مجيد گاهى به قوم و نحو آن اضافه شده است. مثل قول
یوسف عليه السّلام
(إِنِّي تَرَكْتُ مِلَّةَ قَوْمٍ لا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ ... ) (زيرا من آيين قومى را كه به خدا ايمان ندارند، و به سراى ديگر كافرند، ترک گفتم)
(وَ اتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبائِي إِبْراهِيمَ وَ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ ...) (و من از آيين پدرانم
ابراهیم و
اسحاق و
یعقوب پيروى كردم.)
((آیه):الْمِلَّةِ الْآخِرَةِ إِنْ هذا إِلَّا اخْتِلاقٌ) «ما اين سخن را در دين اخير نشنيده‌ايم اين جز دروغ نيست.»
و نيز به طريقه
بت‌پرستان اطلاق شده مثل
(قَدِ افْتَرَيْنا عَلَى اللَّهِ كَذِباً إِنْ عُدْنا فِي مِلَّتِكُمْ ) (اگر ما به آيين شما بازگرديم، بعد از آن‌كه خدا ما را از آن نجات بخشيده، به خدا
دروغ بسته‌ايم)
و ايضا
و نيز در
و
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، بر گرفته از مقاله «ملل»، ج۶، ص۲۸۹.
