• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وبق (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وَبْق‌ (به فتح واو و سکون باء) از واژگان قرآن کریم به معنای هلاکت است. این واژه دارای مشتقاتی است که در آیات قرآن به کار رفته است؛ مانند: مَوبِق (به فتح میم و کسر باء) به معنی هلاک.



وَبْق‌ (بر وزن فلس) به معنای هلاکت است.


(اَوْ یُوبِقْهُنَ‌ بِما کَسَبُوا وَ یَعْفُ عَنْ کَثِیرٍ) «یا آن نهرها را حبس و متوقّف می‌کند در اثر اعمال مردم و عفو می‌کند از معاصی بسیاری.» ایباق بمعنی حبس کردن نیز آمده چنانکه در قاموس و اقرب الموارد تصریح کرده است.
[۶] شرتونی، سعید، اقرب الموارد.
بنا بر آنچه در «بحر» آمده: «یُوبِقْهُنَّ» در آیه بمعنی هلاک کردن است.

۲.۱ - موبق

مَوبِق (به فتح میم و کسر باء) مصدر است بمعنی هلاک و نیز اسم مکان است.
(وَ یَوْمَ یَقُولُ نادُوا شُرَکائِیَ الَّذِینَ زَعَمْتُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ یَسْتَجِیبُوا لَهُمْ وَ جَعَلْنا بَیْنَهُمْ‌ مَوْبِقاً) «یاد کن روزی را که خدا گوید: شریکان مرا که به زعم شما شریک من بودند با آواز بلند بخوانید، آنها شریکان را ندا می‌کنند امّا شریکان جواب نمی‌دهند (و کاری نتوانند) و میان شریکان و آنها مکانی پر از هلاکت قرار داده‌ایم و رابطه موهوم دنیائی قطع شده و هیچ نتوانند آن فاصله را پیموده و بهم دیگر برسند.» آن در آیه ظاهرا اسم مکان و اشاره به بطلان رابطه میان معبودان و عبادت کنندگان است و میان آنها مهلکه‌ای واقع شده و رابطه را که در دنیا گمان می‌کردند از بین برده است و معبودان اعمّ از جن و انس و غیرهم نفعی به حال عبادت کنندگان ندارند.


از این ماده دو لفظ بیشتر در قرآن مجید نداریم.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۱۷۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۸۵۲.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۲۴۳.    
۴. شوری/سوره۴۲، آیه۳۴.    
۵. فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ج۳، ص۲۸۷.    
۶. شرتونی، سعید، اقرب الموارد.
۷. اندلسی، محمد، البحر المحیط فی التفسیر، ج۹، ص۳۴۰.    
۸. کهف/سوره۱۸، آیه۵۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «وبق‌»، ج۷، ص۱۷۷.    






جعبه ابزار