وبق (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وَبْق (به فتح واو و سکون باء) از
واژگان قرآن کریم به معنای هلاکت است.
از این ماده دو لفظ بیشتر در
قرآن مجید نداریم.
مشتقات
وَبْق که در
آیات قرآن آمده عبارتند از:
یُوبِقْهُنَ (به ضم یاء ،کسر باء و سکون قاف) به معنای حبس می‌کند آن‌ها را؛
مَوبِق (به فتح میم و کسر باء) به معنی هلاک است.
وَبْق (بر وزن فلس) به معنای هلاکت است.
مَوبِق مصدر است به معنی هلاک و نیز
اسم مکان است.
به مواردی از
وَبْق که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(اَوْ یُوبِقْهُنَ بِما کَسَبُوا وَ یَعْفُ عَنْ کَثِیرٍ) «یا آن نهرها را حبس و متوقّف می‌کند در اثر اعمال مردم و
عفو می‌کند از معاصی بسیاری.»
ایباق به معنی حبس کردن نیز آمده چنان‌که در
قاموس و
اقرب الموارد تصریح کرده است.
بنابر آن‌چه در «
بحر» آمده:
(یُوبِقْهُنَّ) در آیه به معنی هلاک کردن است.
«یاد کن روزی را که خدا گوید: شریکان مرا که به زعم شما شریک من بودند با آواز بلند بخوانید، آن‌ها شریکان را ندا می‌کنند امّا شریکان جواب نمی‌دهند (و کاری نتوانند) و میان شریکان و آن‌ها مکانی پر از هلاکت قرار داده‌ایم و رابطه موهوم دنیایی قطع شده و هیچ نتوانند آن فاصله را پیموده و به هم دیگر برسند.»
آن در آیه ظاهرا اسم مکان و اشاره به بطلان رابطه میان معبودان و عبادت کنندگان است و میان آن‌ها مهلکه‌ای واقع شده و رابطه را که در دنیا گمان می‌کردند از بین برده است و معبودان اعمّ از
جن و
انس و غیرهم نفعی به حال عبادت کنندگان ندارند.
از این ماده دو لفظ بیشتر در
قرآن کریم نداریم.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «وبق»، ج۷، ص۱۷۷.
