هٰادُوا (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
هٰادُوا:
(هَادُواْ حَرَّمْنَا كُلَّ) هٰادُوا: در اصل از ماده
«هود» (بر وزن صوت) به معنى «توبه كردن و بازگشتن» است، زيرا يهود از پرستش گوساله توبه كرد و معنى يهود به عبرى «ستايش كردن» است و يهودا نام چهارمين پسر
یعقوب بوده كه مادرش هنگام ولادت او، خداى را
ستایش كرده است.
يكى ديگر از معانى
«هود»: تمايل و انحراف است.
زيرا آن‌ها از دستورهاى
موسی (علیه‌السلام) سرپيچى كردند و منحرف شدند.
به موردی از کاربرد
هٰادُوا در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ عَلَى الَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمْنَا كُلَّ ذِي ظُفُرٍ وَ مِنَ الْبَقَرِ وَ الْغَنَمِ حَرَّمْنَا عَلَيْهِمْ شُحُومَهُمَا إِلاَّ مَا حَمَلَتْ ظُهُورُهُمَا أَوِ الْحَوَايَا أَوْ مَا اخْتَلَطَ بِعَظْمٍ ذَلِكَ جَزَيْنَاهُم بِبَغْيِهِمْ وِ إِنَّا لَصَادِقُونَ) (و بر
یهودیان، هر حيوان ناخن‌دار (حيواناتى كه سم يكپارچه دارند) را
حرام كرديم و از گاو و گوسفند، پيه و چربيشان را بر آنان تحريم نموديم؛ مگر چربی‌هايى كه بر پشت آن‌ها قرار دارد و يا در دو طرف پهلوها و يا آن‌ها كه با استخوان آميخته است؛ اين
کیفر را به‌سزاى ستمشان به آن‌ها داديم و ما
راست مى‌گوييم.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه
ظفر مفرد اظفار است كه به معناى ناخن است كه بر سر انگشت‌ها مى‌رويد. و
حوایا به معناى روده‌ها است. در مجمع البيان گفته است: احتمال دارد كلمه حوايا عطف به ظهور و در تقدير مرفوع بوده باشد و احتمال دارد عطف بر كلمه ما در ما حملت بوده و در تقدير منصوب بوده باشد.
وجه ديگرى كه از اسم يهود اشتقاق يافته، «حركت كردن» است، زيرا يهود به هنگام قرائت
تورات حركت مى‌كردند و معتقد بودند كه هنگام نزول تورات بر موسى (علیه‌السلام)، آسمان‌ها و زمين در حال حركت بوده است.
بنابراين جمله: «هادوا» در آيه مورد بحث به كسانى اطلاق مى‌شود كه به دين يهوديّت درآمده‌اند و جمع يهود، «هود» (بر وزن بود) است در
اقرب الموارد آمده است، بعيد نيست كه كلمه هود مخفف يهود باشد كه «ياء» بر اثر كثرت استعمال حذف شده است. مع ذلک درباره يهود در ماده «ى ه د» بحث كرده‌ايم.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «هٰادُوا»، ج۴، ص۶۰۴.
