• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نماز عید قربان (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



نماز عید (فطر و اضحی‌) دو رکعت است و در هر ركعتى حمد و سوره خوانده مى‌شود و ركعت اوّل بعد از سوره پنج تکبیر و قنوت و در ركعت دوم بعد از سوره چهار تكبير و قنوت دارد.



وجوب نماز عید قربان:
۱. وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ ارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ. يكى از احتمالات در اين آيه شريفه، وجوب نماز جمعه و عيدين مى‌باشد.
۲. فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَ انْحَرْ. از احتمالات درباره «فصلّ» نماز عيد (قربان) مى‌باشد، زيرا به دنبال آن قربانی را ذكر كرد.


وجوب نماز عيد قربان با جماعت:
وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ ارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ.مراد از «واركعوا مع الرّاكعين» نماز به صورت جماعت مى‌باشد.


وجوب تكبيرها، بعد از نماز عيد قربان:
... وَ لِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلى‌ ما هَداكُمْ‌ ... يكى از ادلّه بر وجوب تكبيرها در نماز عیدین آيه «و لتكبروا اللّه على‌ ما هديكم» است


این نماز با حضور امام (علیه‌السلام) و باز بودن دستش و گرد آمدن بقیّه شرایط واجب است و در زمان غیبت (حضرت مهدی (عجّل‌اللَّه‌تعالی‌فرجه)) مستحب است و احتیاط (واجب) آن است که در زمان غیبت به صورت فرادا خوانده شود، و جماعت خواندن آن به قصد رجاء - نه به قصد اینکه شرعاً وارد شده است - مانعی ندارد.

۴.۱ - وقت نماز عید قربان

و وقت آن از طلوع خورشید تا زوال (ظهر شرعی) است و اگر فوت شود قضا ندارد.

۴.۲ - کیفیت نماز عید قربان

این نماز دو رکعت است؛ در هر یک از دو رکعت، حمد و سوره‌ای می‌خواند و افضل آن است که در رکعت اول، سوره «شمس» و در رکعت دوم، سوره «غاشیه» یا در رکعت اول سوره «اعلی» و در رکعت دوم، سوره «شمس» بخواند و بعد از سوره در رکعت اول، پنج تکبیر و پنج قنوت است که بعد از هر تکبیر یک قنوت است و در رکعت دوم، چهار تکبیر و چهار قنوت است که بعد از هر تکبیر یک قنوت است و در قنوت، هر ذکر و دعایی مانند سایر نمازها کفایت می‌کند و اگر در قنوت به امید ثواب دعایی را که معروف است بخواند، مانعی ندارد و خوب است و دعا این است:
«اللَّهُمَّ اهْلَ الْکِبْرِیاءِ وَ الْعَظَمَةِ وَ اهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ وَ اهْلَ الْعَفْوِ وَ الرَّحْمَةِ وَ اهْلَ التَّقْوی‌ وَ الْمَغْفِرَةِ، اَساَلُکَ بِحَقِّ هذَا الْیَوْمِ الَّذی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمِینَ عیداً وَ لِمُحَمَّدٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ ذُخْراً وَ شَرَفاً وَ کَرَامَةً وَ مَزِیداً انْ تُصَلِّیَ عَلی‌ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ انْ تُدْخِلَنِی فی کُلِّ خَیْرٍ ادْخَلْتَ فِیهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ انْ تُخْرِجَنِی مِنْ کُلِّ سُوءٍ اخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ. اللَّهُمَّ انِّی اَسْاَلُکَ خَیْرَ ما سَاَلَکَ بِهِ عِبادُکَ الصَّالِحُونَ‌ وَ اعُوذُ بِکَ مِمّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُکَ الْمُخْلَصُونَ.»
و اگر رجاءً به جماعت بخواند، دو خطبه بعد از آن رجاءً به جا می‌آورد و ترک این خطبه‌ها در زمان غیبت، جایز است. و در این نماز، بلند خواندن برای امام یا کسی که فرادا می‌خواند، مستحب است و بلند کردن دست‌ها در حال تکبیرها و در صحرا خواندن آن به جز در مکه مستحب است. و زیر سقف خواندن آن مکروه است.

۴.۳ - دیگر احکام نماز عید قربان

۱- امام در این نماز - مانند سایر نمازهای جماعت - غیر از قرائت را به عهده نمی‌گیرد.
۲- اگر در تکبیرها یا قنوت‌ها شک کند و در محل آن باشد، باید بنا را بر کمتر بگذارد.
۳- اگر چیزی که موجب سجده سهو می‌شود در این نماز به جا آورد، احتیاط آن است که سجده سهو را به قصد رجاء به جا آورد، اگر چه واجب نبودن آن در صورت مستحب بودن نماز عید (مثل زمان غیبت) خالی از قوّت نیست. و همچنین است حال در قضای تشهد و سجده‌ای که فراموش شده باشند.
۴- در این نماز، اذان و اقامه نیست. البته مستحب است که مؤذن سه مرتبه بگوید: «الصلاة».


۱. خمینی، روح الله، تحریر الوسیله، ج ۱، ص ۲۴۱.    
۲. بقره/سوره۲، آیه۴۳.    
۳. مقدس اردبیلی، احمد، زبدة البیان فی احکام القرآن، ص ۱۲۷.    
۴. راوندی، قطب الدین، فقه القرآن، ج ۱، ص ۱۴۰.    
۵. سیوری، مقداد بن عبدالله، کنز العرفان فی فقه القرآن، ج ۱، ص ۱۹۴.    
۶. کوثر/سوره۱۰۸، آیه۲.    
۷. مقدس اردبیلی، احمد، زبدة البیان فی احکام القرآن، ص ۸۹.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱۰، ص ۸۳۷.    
۹. ابن عربی، احکام القرآن، ج ۴، ص ۴۶۰.    
۱۰. بقره/سوره۲، آیه۴۳.    
۱۱. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج ۱، ص ۱۳۳.    
۱۲. بقره/سوره۲، آیه۱۸۵.    
۱۳. راوندی، قطب الدین، فقه القرآن، ج ۱، ص ۱۶۰.    
۱۴. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۲۵۲، کتاب الصلاة، القول فی صلاة العیدین، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۳۴ ه. ق.    
۱۵. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۲۵۲، کتاب الصلاة، القول فی صلاة العیدین، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۳۴ ه. ق.    
۱۶. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۲۵۲، کتاب الصلاة، القول فی صلاة العیدین، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۳۴ ه. ق.    
۱۷. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۲۵۳، کتاب الصلاة، القول فی صلاة العیدین، مسالة۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۳۴ ه. ق.    
۱۸. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۲۵۳، کتاب الصلاة، القول فی صلاة العیدین، مسالة۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۳۴ ه. ق.    
۱۹. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۲۵۳، کتاب الصلاة، القول فی صلاة العیدین، مسالة۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۳۴ ه. ق.    
۲۰. موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۲۵۳، کتاب الصلاة، القول فی صلاة العیدین، مسالة۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۳۴ ه. ق.    



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۴۸۶، برگرفته از مقاله «نماز عیدقربان».    
ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)    ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    






جعبه ابزار