نماز عید فطر (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نماز
عید (
فطر و
اضحی) دو
رکعت است و در هر ركعتى
حمد و
سوره خوانده مى‌شود و ركعت اوّل بعد از سوره پنج
تکبیر و
قنوت و در ركعت دوم بعد از سوره چهار
تكبير و قنوت دارد.
وجوب اقامه نماز عيد فطر:
۱. وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ ارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ.
۲. قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى وَ ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى.
مراد از «فصلّى» نماز
عید فطر مى‌باشد.
وجوب اقامه نماز عيد فطر به
جماعت:
وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ ارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ.
مراد از «واركعوا مع الرّاكعين» نماز به صورت جماعت مى‌باشد.
يكى از احتمالات در آيه شريفه،
وجوب نماز جمعه و
عیدین مى‌باشد.
وجوب نماز عید فطر، پس از پرداخت
زکات فطره:
قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى وَ ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى.
مراد از «فصلّى» نماز عيد فطر مى‌باشد و مراد از «تزكّى»
زکات فطر مى‌باشد.
وجوب تكبيرها، بعد از نماز عيد فطر:
شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ ... وَ لِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلى ما هَداكُمْ ....
يكى از ادلّه بر
وجوب تكبيرها در نماز
عیدین آيه «و لتكبروا اللّه على ما هديكم» است
و مقصود
تکبیر بعد از
نماز عید است.
این نماز با حضور
امام (علیه‌السلام) و باز بودن دستش و گرد آمدن بقیّه شرایط
واجب است و در
زمان غیبت (
حضرت مهدی (عجّل‌اللَّه‌تعالی‌فرجه))
مستحب است و احتیاط (
واجب) آن است که در زمان غیبت به صورت فرادا خوانده شود، و جماعت خواندن آن به قصد رجاء - نه به قصد اینکه شرعاً وارد شده است - مانعی ندارد.
و وقت آن از طلوع خورشید تا زوال (ظهر شرعی) است و اگر فوت شود
قضا ندارد.
این نماز دو رکعت است؛ در هر یک از دو رکعت،
حمد و سوره‌ای می‌خواند و
افضل آن است که در رکعت اول، سوره «
شمس» و در رکعت دوم، سوره «
غاشیه» یا در رکعت اول سوره «
اعلی» و در رکعت دوم، سوره «شمس» بخواند و بعد از سوره در رکعت اول، پنج
تکبیر و پنج قنوت است که بعد از هر
تکبیر یک
قنوت است و در رکعت دوم، چهار
تکبیر و چهار قنوت است که بعد از هر
تکبیر یک قنوت است و در قنوت، هر ذکر و دعایی مانند سایر نمازها کفایت می‌کند و اگر در قنوت به امید ثواب دعایی را که معروف است بخواند، مانعی ندارد و خوب است و دعا این است:
«اللَّهُمَّ اهْلَ الْکِبْرِیاءِ وَ الْعَظَمَةِ وَ اهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ وَ اهْلَ الْعَفْوِ وَ الرَّحْمَةِ وَ اهْلَ التَّقْوی وَ الْمَغْفِرَةِ، اَساَلُکَ بِحَقِّ هذَا الْیَوْمِ الَّذی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمِینَ عیداً وَ لِمُحَمَّدٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ ذُخْراً وَ شَرَفاً وَ کَرَامَةً وَ مَزِیداً انْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ انْ تُدْخِلَنِی فی کُلِّ خَیْرٍ ادْخَلْتَ فِیهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ انْ تُخْرِجَنِی مِنْ کُلِّ سُوءٍ اخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ. اللَّهُمَّ انِّی اَسْاَلُکَ خَیْرَ ما سَاَلَکَ بِهِ عِبادُکَ الصَّالِحُونَ وَ اعُوذُ بِکَ مِمّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُکَ الْمُخْلَصُونَ.»و اگر رجاءً به جماعت بخواند، دو خطبه بعد از آن رجاءً به جا می‌آورد و ترک این خطبه‌ها در زمان غیبت، جایز است. و در این نماز، بلند خواندن برای امام یا کسی که فرادا می‌خواند، مستحب است و بلند کردن دست‌ها در حال
تکبیرها و در
صحرا خواندن آن به جز در مکه مستحب است. و زیر سقف خواندن آن
مکروه است.
۱- امام در این نماز - مانند سایر نمازهای جماعت - غیر از
قرائت را به عهده نمی‌گیرد.
۲- اگر در
تکبیرها یا قنوت‌ها شک کند و در محل آن باشد، باید بنا را بر کمتر بگذارد.
۳- اگر چیزی که
موجب سجده سهو می‌شود در این نماز به جا آورد، احتیاط آن است که سجده سهو را به قصد رجاء به جا آورد، اگر چه
واجب نبودن آن در صورت مستحب بودن نماز عید (مثل زمان غیبت) خالی از قوّت نیست. و همچنین است حال در قضای تشهد و سجده‌ای که فراموش شده باشند.
۴- در این نماز،
اذان و اقامه نیست. البته مستحب است که مؤذن سه مرتبه بگوید: «الصلاة».
•
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۴۸۶، برگرفته از مقاله «نماز عید فطر». •
ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
