نام بتها (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مشرکان بتهای خود را نامگذاری می‌کردند. نام برخی از
بتها که در
آیات قرآن آمده است عبارت است از :
انصاب، نام بتهاى
سنگی اعراب:
۱. «... وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ ...؛
...
و حيوانى كه روى بتها يا در برابر آنها
ذبح مى‌شود....»«انصاب» نام بتهاى سنگى است كه اعراب، آنها را
پرستش نموده، براى آنها
قربانی مى‌كردند.
۲. «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا ... وَالأَنصَابُ وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ ...؛
اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! ...
و بتها
و ازلام (نوعى
بخت آزمایی)، پليد
و از عمل
شیطان است....»
۳. «يَوْمَ يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْدَاثِ سِرَاعًا كَأَنَّهُمْ إِلَى نُصُبٍ يُوفِضُونَ؛
همان روز كه از
قبرها بسرعت خارج مى‌شوند، گويى به سوى بتها مى‌دوند.»
بعل، بت
قوم الیاس:
«وَإِنَّ إِلْيَاسَ ...• إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ ... • أَتَدْعُونَ بَعْلًا وَتَذَرُونَ أَحْسَنَ الْخَالِقِينَ؛
و همچنين الياس ... به خاطر بياور هنگامى را كه به قومش گفت: ... آيا بت بعل را مى‌خوانيد
و بهترين آفريدگار را رها مى‌سازيد؟!»
جبت، بتى در
عصر جاهلیّت:
«أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُواْ نَصِيبًا مِّنَ الْكِتَابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ ...؛
آيا نديدى كسانى را كه بهره‌اى از كتاب آسمانى به آنان داده شده، با اين حال، به جبت
و طاغوت (بت
و بت‌پرستان) ايمان مى‌آورند....»
«جبت»
و «طاغوت» دو بت
قریش بودند. در
شأن نزول آيه ذكر شده كه «
کعب بن اشرف» به اتفاق گروهى از
یهود، وارد
مکّه شدند تا با
مشرکان، عليه
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله متحد شوند. يكى از اهل مكّه به «كعب» گفت: شرط هم‌پيمانى با شما
سجده كردن در مقابل اين دو بت (جبت
و طاغوت) است. او پذيرفت
و چنين كرد.
سواع، بتى از بتهاى
قوم نوح:
«إِنَّا أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ ... • وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلَا سُوَاعًا ...؛
ما نوح را به سوى قومش فرستاديم ...
و گفتند: دست از معبودان خود برنداريد بخصوص بتهاى «ودّ»، «سُواع» ... را رها نكنيد.»
طاغوت، بتى از
قریش، در عصر جاهليّت:
«أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُواْ نَصِيبًا مِّنَ الْكِتَابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ ...؛
آيا نديدى كسانى را كه بهره‌اى از
کتاب آسمانی به آنان داده شده، با اين حال، به «جبت»
و «طاغوت» (بت
و بت‌پرستان)
ایمان مى‌آورند....»
عزّی، بتى از
بتهای عصر جاهليّت:
«أَفَرَأَيْتُمُ
اللَّاتَ وَالْعُزَّى؛
به من خبر دهيد آيا بتهاى
لات و عزّى»
مقصود از ضمير در «أفرءيتم» مشركان عصر پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله است.
لات، بتى در
جاهلیّت:
«أَفَرَأَيْتُمُ
اللَّاتَ وَالْعُزَّى؛
به من خبر دهيد آيا بتهاى
لات و عزّى»
منات، بتى از بتهاى
دوران جاهلیّت:
«أَفَرَأَيْتُمُ ... • وَمَنَاةَ الثَّالِثَةَ الْأُخْرَى؛
به من خبر دهيد آيا بتهاى ...
و منات كه سوّمين آنهاست.»
نسر، بتى از بتهاى
قوم نوح:
«إِنَّا أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ ... • وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ ... وَنَسْرًا؛
ما نوح را به سوى قومش فرستاديم ...
و گفتند: دست از معبودان خود برنداريد بخصوص بتهاى ...
و «نسر» را رها نكنيد.»
ودّ، بتى از بتهاى قوم نوح:
«إِنَّا أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ ... • وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا ...؛
ما نوح را به سوى قومش فرستاديم ...
و گفتند: دست از معبودان خود برنداريد بخصوص بتهاى «ودّ»، ... را رها نكنيد.»
یعوق، بتى از بتهاى قوم نوح:
«إِنَّا أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ ... • وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ ... وَيَعُوقَ ...؛
ما نوح را به سوى قومش فرستاديم ...
و گفتند: دست از معبودان خود برنداريد بخصوص بتهاى ... «يعوق» ... را رها نكنيد.»
یغوث، بتى از بتهاى قوم نوح:
«إِنَّا أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ ... • وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ ... وَلَا يَغُوثَ ...؛
ما نوح را به سوى قومش فرستاديم ...
و گفتند: دست از معبودان خود برنداريد بخصوص بتهاى ... «يَغُوث» ... را رها نكنيد.»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۱۴۰، برگرفته از مقاله «نام بتها».
