میقات (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
میقات: (فَتَمَّ میقاتُ رَبِّهِ) «میقات» از مادّه «
وقت»
به معنای وقتی است که برای انجام کاری تعیین شده است و معمولًا بر زمان اطلاق می‌گردد. اما گاهی به مکانی که باید کاری در آن انجام پذیرد، گفته می‌شود، مانند
«میقات حج» یعنی مکانی که هیچ کس بدون
احرام نمی‌تواند از آنجا بگذرد و منظور از «
میقات» در
سوره واقعه همان «وقت مقرر
قیامت» است، که در آن روز همه انسان‌ها در
محشر برای رسیدگی به حساب‌هایشان اجتماع می‌کنند، گاهی نیز به صورت کنایه، برای مکانی که برای انجام کاری مقرّر شده است به کار می‌رود.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با
میقات:
(وَ واعَدْنا مُوسَی ثَلاثینَ لَیْلَةً وَ اَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِیقاتُ رَبِّهِ اَرْبَعینَ لَیْلَةً وَ قالَ مُوسَی لاَخیهِ‌هارونَ اخْلُفْنی فی قَوْمی وَ اَصْلِحْ وَ لاَ تَتَّبِعْ سَبیلَ الْمُفْسِدینَ) (و ما با
موسی سی شب وعده گذاشتیم؛ سپس آن را با ده شب دیگر تکمیل نمودیم؛ به این ترتیب
میعاد پروردگارش با او، چهل شبِ تمام شد و موسی به برادرش
هارون گفته بود: «در میان قومم جانشین من باش و امور آن‌ها را اصلاح کن و از روش
مفسدان پیروی منما.»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه
میقات معنایش نزدیک به معنای کلمه وقت است و تقریبا همان معنا را می‌دهد و فرق آن دو به طوری که صاحب
مجمع البیان گفته این است که:
میقات آن وقت معین و محدودی است که بنا است در آن وقت عملی انجام شود، به خلاف وقت که به معنای زمان و مقدار زمانی هر چیز است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(لَمَجْموعونَ اِلَی میقاتِ یَوْمٍ مَّعْلومٍ) (همگی در موعد روزی معین گردآوری می‌شوند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه
میقات به معنای وقت معینی است، که امری را با آن تحدید کنند.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(اِنَّ یَوْمَ الْفَصْلِ کانَ میقاتًا) (آری روز جدایی
حق از
باطل، میعاد همگان است.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: در مجمع البیان می‌گوید: کلمه
میقات به معنای آخرین لحظه از مدتی است که برای
حدوث امری از امور معین شده و این کلمه از ماده وقت است هم چنان که کلمه میعاد از ماده وعد و کلمه مقدار از قدر گرفته شده‌اند.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «میقات»، ص۵۶۸-۵۶۹.
