• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ذُباب (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: ذباب (لغات‌قرآن).
دیگر کاربردها: ذباب (ابهام‌زدایی).


ذُباب (به ضم ذال) از واژگان قرآن کریم به معنای مگس است.
ذباب فقط دو بار در قرآن مجید آمده است.



ذُباب به معنای مگس است.
به پشه و زنبور عسل و به مطلق زنبور نيز اطلاق می‌شود.



به موردی از ذُباب که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - الذُّبابُ‌ (آیه ۷۳ سوره حج)

(يا أَيُّهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَنْ يَخْلُقُوا ذُباباً وَ لَوِ اجْتَمَعُوا لَهُ وَ إِنْ يَسْلُبْهُمُ‌ الذُّبابُ‌ شَيْئاً لا يَسْتَنْقِذُوهُ مِنْهُ ضَعُفَ الطَّالِبُ وَ الْمَطْلُوبُ)
(اى مردم! مَثَلى زده شده است، به آن گوش فرا دهيد: كسانى را كه غير از خدا مى‌خوانيد (و پرستش مى‌كنيد)، هرگز نمى‌توانند مگسى بيافرينند، هر چند براى اين كار دست به دست هم دهند؛ و هرگاه مگس چيزى از آن‌ها بربايد، نمى‌توانند آن را بازپس گيرند. هم طلب‌كننده ناتوان است، و هم طلب شونده.)
آیه خطاب به عموم مردم و نظر به مشرکین است و بت‌ها، قدرت آفريدن حتى يک مگس را، كه از نظر مردم اضعف موجودات است، ندارند و اگر مگس روى آن‌ها بنشيند و چيزى از آن‌ها بخورد قدرت باز گرفتن آن را ندارند. المیزان گويد: مقتضاى مقام آن ست كه مراد از طالب بت‌ها و از مطلوب مگس باشد، يعنى بت‌ها می‌خواهند مگس بيافرينند و گرفته مگس را از آن باز گيرند و مگس مطلوب است كه آفريده و باز گرفته شود.



ذباب فقط دو بار در قرآن کریم آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۲۵.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۵۷.    
۴. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۲۹۰.    
۵. حج/سوره۲۲، آیه۷۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۴۱.    
۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۵۷۷.    
۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۴۰۸.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۲۳.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۵۲.    
۱۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۴۰۸.    
۱۲. حج/سوره۲۲، آیه۷۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «ذباب»، ج۳، ص۲.    






جعبه ابزار