• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ذباب (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دیگر کاربردها: ذباب (ابهام‌زدایی).

ذُباب (به ضم ذال) از واژگان قرآن کریم به معنای مگس است. این واژه دو بار در آیه ۷۳ سوره حج آمده است.



ذُباب به معنای مگس است. به پشه و زنبور عسل و به مطلق زنبور نيز اطلاق می‌شود.


(يا أَيُّهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَنْ يَخْلُقُوا ذُباباً وَ لَوِ اجْتَمَعُوا لَهُ وَ إِنْ يَسْلُبْهُمُ‌ الذُّبابُ‌ شَيْئاً لا يَسْتَنْقِذُوهُ مِنْهُ ضَعُفَ الطَّالِبُ وَ الْمَطْلُوبُ) (اى مردم! مَثَلى زده شده است، به آن گوش فرا دهيد: كسانى را كه غير از خدا مى‌خوانيد (و پرستش مى‌كنيد)، هرگز نمى‌توانند مگسى بيافرينند، هر چند براى اين كار دست به دست هم دهند؛ و هرگاه مگس چيزى از آنها بربايد، نمى‌توانند آن را بازپس گيرند. هم طلب‌كننده ناتوان است، و هم طلب شونده).
آیه خطاب به عموم مردم و نظر به مشرکین است، و بت‌ها، قدرت آفریدن حتى يک مگس را، كه از نظر مردم اضعف موجودات است، ندارند و اگر مگس روى آنها بنشيند و چيزى از آنها بخورد قدرت باز گرفتن آن را ندارند.
المیزان گويد: مقتضاى مقام آنست كه مراد از طالب بت‌ها و از مطلوب مگس باشد، يعنى بتان می‌خواهند مگس بيافرينند و گرفته مگس را از آن باز گيرند و مگس مطلوب است كه آفريده و باز گرفته شود.


ذباب فقط دو بار در قرآن مجید آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۲۵.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۵۷.    
۴. حج/سوره۲۲، آیه۷۳.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۴۱.    
۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۴۰۸.    
۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۵۷۷.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۵۲.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۲۳.    
۱۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۴۰۸.    
۱۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۵۷۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «ذباب»، ج۳، ص۲.    






جعبه ابزار