مُزَّمِّل (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُزَّمِّل:(يا أَيُّها الْمُزَّمِّلُ) «مُزَّمِّل» (
به ضم میم و فتح زاء و کسر میم)
به معنای آن‌که
به لباسش پیچیده است.
مزمل در اصل «متزمل» بوده از ماده «تزمل»
به معنى پيچيدن پارچه‌اى بر خويش است. و «زميل» كه
به معنى هم‌رديف (كسى كه همراه
انسان بر مركبى سوار مى‌شود) و سپس
به معنى رفيق آمده،
به خاطر اين است كه ارتباط و پيوند نزديكى دارد.
به موردی از کاربرد «مُزَّمِّل» در قرآن، اشاره می‌شود:
(يا أَيُّها الْمُزَّمِّلُ) «اى
جامه به خود پيچيده!.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(يا أَيُّها الْمُزَّمِّلُ) کلمه مزمل -با تشديد زاء و تشديد ميم- در اصل متزمل بوده،
اسم فاعل از
باب تفعل (تزمل) است، و معنايش لفافه
به خود پيچيده است.
كسى كه
جامه يا چيزى
به خود مى‌پيچد تا بخوابد يا مثلا سرما را دفع كند، آن را مزمل مى‌گويند، و از ظاهر اين جمله بر مى‌آيد در آن ساعتى كه اين
سوره نازل مى‌شده آن جناب
جامه‌اى را
به خود پيچيده بوده، از اين جهت
به مزمل مورد خطاب قرار گرفته. اين را بدان جهت گفتيم كه كسانى
خیال نكنند اين خطاب جنبه
توبیخ و يا
تحسین دارد، بله ممكن است از سياق آيات استفاده شود كه گويا آن جناب در مقابل دعوتش مورد
استهزا و
اذیت قرار گرفته، و براى خاطر خدا اندوهناک شده، و براى دفع
غم و اندوه خود
جامه‌اى
به خود پيچيده تا لحظه‌اى استراحت كند، در اين هنگام خطاب شده كه اى
جامه به خود پيچيده بر خيز،
نماز شب بخوان و در برابر آن‌چه
به تو مى‌گويند
صبر كن.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مزمل»، ج۲، ص ۲۶۰.
