مُؤْمِنُونَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُؤْمِنُونَ: (إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ)«مُؤْمِنُونَ» کسانیکه به
خدا ایمان دارند و این ایمان باعث آرامش آن‌ها گردد.
در اين آيه
خداوند به پنج قسمت از صفات برجسته مؤمنان اشاره كرده كه سه قسمت آن، جنبه روحانى و معنوى و باطنى دارد. و دو قسمت آن جنبه علمى و خارجى، سه قسمت اول عبارتند از: احساس مسئوليت، تكامل ايمان،
توکل. و دو قسمت ديگر عبارتند از: ارتباط با خدا، ارتباط و پيوند با خلق خدا.
به موردی از کاربرد «مُؤْمِنُونَ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(إِنَّما الْمُؤْمِنونَ الَّذينَ إِذا ذُكِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلوبُهُمْ وَ إِذا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آياتُهُ زادَتْهُمْ إيمانًا وَ عَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلونَ) «مؤمنان، تنها كسانى هستند كه هرگاه نام خدا برده شود، دل‌هاشان ترسان مى‌گردد؛ و هنگامى كه آيات او بر آن‌ها خوانده مى‌شود، ايمانشان فزون‌تر مى‌گردد؛ و تنها بر پروردگارشان
توکّل دارند.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: اين آيه امتيازات مردانى را كه به معناى حقيقى كلمه، مؤمن هستند بيان نموده و اوصاف كريمه و
ثواب جزيلشان را برمى‌شمارد تا بدين
وسیله جمله سابق را كه فرموده بود:
(فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ أَصْلِحُوا ذاتَ بَيْنِكُمْ) تاكيد نمايد.
و از ميان همه صفات ايشان، پنج صفت را انتخاب نموده و در اين آيه ذكر كرده است و اين پنج صفت، صفاتى هستند كه داشتن آن مستلزم داشتن تمامى صفات
نیک و ملازم با دارا بودن حقيقت ايمان است، صفاتى است كه اگر خود انسان در آن‌ها
تامل و دقت كند خواهد ديد كه داشتن آن، نفس را براى
تقوا و
اصلاح ذات بين و اطاعت خدا و رسول آماده مى‌سازد.
و آن صفات عبارت است از:
• ترسيدن و تكان خوردن دل در هنگام ذكر خدا
• زياد شدن ايمان در اثر استماع آيات خدا
• توكل
• بپا داشتن نماز
• انفاق از آن‌چه كه خدا روزى فرموده. و معلوم است كه سه صفت اول از اعمال
قلب و دو صفت اخير از اعمال جوارح است، و در
ذکر آن رعايت ترتيب واقعى و طبيعى آن شده است، چون نور ايمان به تدريج در دل تابيده مى‌شود و هم چنان رو به زيادى مى‌گذارد تا به حد تمام رسيده و حقيقتش كامل شود. مرتبه اول آن كه همان تاثر قلب است عبارت است از وجل و ترس و تكان خوردن دل در هنگام ذكر خدا.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مومنون»، ص۱۰۹.
